Vorig jaar sloot ik mijn terugblik optimistisch en positief af, maar het bleken slechts ‘words of a fool’ te zijn geweest, want 2021 was minstens zo beroerd. Het begon allemaal aardig met het idee dat we allemaal gevaccineerd zouden worden en dat de wereld dan beter, meer open, zou zijn. We zijn of voorgelogen of de situatie was zo onvoorspelbaar dat 2021 alsnog de boeken in gaat als een verloren jaar. Ik heb het idee dat de media en politiek ons altijd de waarheid vertellen, maar dan wel de waarheid zoals zij willen dat die gezien wordt. Allerlei achtergronden en feiten blijven achterwege om de propaganda van de lockdowns e.d. te verantwoorden. En de meerderheid heeft zich laten vaccineren om zichzelf, elkaar en de maatschappij te beschermen en het vaccin te onderdrukken. Toch leven we in een wereld waarin de beperkingen nog altijd hoog zijn en heb ik het idee dat een minderheid ervoor zorgt dat we nogal ons ‘oude’ leven niet op kunnen pikken. Dat moet toch anders in 2022.
Desalniettemin hebben diverse artiesten de koe wel zeker bij de horens gepakt en hebben ze gewoon een album uitgebracht. En daar hebben we in 2021 zeker van mogen genieten.
De lijst is lang, maar ik heb ook dit jaar weer getracht om een jaarlijstje te maken waarbij zwaar en progressief sterk vertegenwoordigd zijn. Allereerst mijn top-10 allround met opvallend vier Zweedse bands.
- Orbit Culture -Shaman
Bijzonder dit keer is het feit dat er een EP op nummer 1 staat voor mij in 2021 en daarnaast is het een band die voor de tweede keer achtereenvolgens mijn lijst aanvoert.
“Nijja was voor mij de sensatie van 2020 en ben het album nog lang niet zat, maar was wel retenieuwsgierig naar deze EP. Een EP die aan alle verwachtingen voldoet en voorlopig al tientallen keren mijn gemoed heeft verblijd.
Vanuit de idee van Shaman is deze EP alvast een goede manier om alle boze geesten buiten de deur te houden. Mijn advies is wel om de complete EP af te spelen met het volume flink hoog voor het beste rendement. Shaman is uniek, is geweldig en kan (bijna) niet overtroffen worden dit jaar.”
Voor mij blijft Orbit Culture dé sensatie van het moment en ik keek er zeer naar uit om de band afgelopen december live te zien. Maar door een verandering van bookingskantoor ging die vlieger al niet op en uiteindelijk is het hele concert van Thy Art Is Murder uit de boeken geschrapt. Toch zou het zomaar kunnen dat Orbit Culture dit jaar nog een keer in de buurt komt om alles en iedereen omver te blazen.
- Evergrey –Escape Of The Phoenix
Evergrey blijft zich ieder album weer verder ontwikkelen. Met Escape Of The Phoenix start de band een nieuw hoofdstuk nadat ze de trilogie met The Atlantic. Behalve dat het nieuwe album enorm goed is, was het ook fijn om samen met Tom S. Englund te mogen praten via Skype over het nieuwe album.
“Wanneer ik terug kijk naar het album is het een album dat van begin tot eind Evergrey uitstraalt. Ook op Escape Of The Phoenix weet Evergrey het karakteristieke geluid neer te zetten in het uur dat deze auditieve genotssessie duurt. En daar is tenslotte The Beholder zeker debet aan. Muzikaal heerlijk en we mogen zeker niet vergeten dat het het spel van Rikard is dat in de basis een stuk vertrouwen uitstraalt. Meegezogen in de stroom komt er een punt waarin James LaBrie zijn bijdrage laat gelden. Een moment waarbij een siddering over de ruggengraat loopt. Evergrey heeft vaker gastbijdragen wanneer een compositie erom vraagt. Hier vonden ze unaniem dat het stemgeluid van James hier paste en ik voel me op afstand meteen een lid van de band, want het is werkelijk waar. Het moet een lotsbestemming zijn. De stemmen van James en Tom passen ook uitstekend in het plaatje.”
- We Butter The Bread With Butter -Das Album
Het Duitse We Butter The Bread With Butter bestaat ondertussen uit slechts twee personen. In november 2019 werd al bekend dat oude zanger Tobi weer van de partij was, maar het heeft toch nog een tijd geduurd voordat er eindelijk een nieuw album kwam. Na zes jaar liet WBTBWB dan weten dat het nieuwe album Das Album uitgebracht zou worden. Maar…..zou het nog zo overtuigen als voorheen. Ja! Dat doet het zeker. Doorspekt met humor is ook Das Album een dijk van een album dat de top 3 mag halen over 2021
“Het heeft dan zes jaar mogen duren voordat We Butter The Bread With Butter weer met een nieuw album is gekomen, maar het is het wachten waard geweest. Hoewel de bezetting danig is veranderd weten Marcel en Tobias van Das Album een uniek exemplaar te maken waarin techno, metal en humor hand in hand de trommelvliezen vertroetelen en teisteren.”
De sfeer van de band wist het duo trouwens al sterk neer te zetten op de MMXX Hypa Hypa Edition van Eskimo Callboy waar ze de hit van 2020 even goed wisten te bewerken.
- Soen -Imperial
Evenals Evergrey is Soen ook Zweeds. Evenals Evergrey heeft ook Soen eerder de jaarlijst gehaald en evenals Evergrey was aan het begin van het jaar al duidelijk dat het album van Soen tot het beste van 2021 gerekend mocht worden. Met Imperial wist de band kracht en melodie weer tot een Kunst te verheffen. De afgelopen jaren heeft Soen zich steevast weten te verankeren in de progressieve rockscene met uitsluitend kleine meesterwerken waarin zij muziek als kunst verheffen.
“Ook met het vijfde album weet Soen me te treffen. Is het de sfeer, de aanpak of de emotie die aanspreekt. Ik weet het niet, maar ik weet wel dat ook Imperial een meesterwerk is waar ze verdomde trots op mogen zijn. Imperial is te vergelijken als een ster waarin de diverse uiteinden verbonden worden door een stralende kern. Het zorgt voor evenwicht, voor kleine uitstapjes maar vooral voor een melancholische ervaring.”
- Need -Norchestrion – A Song For The End
Op de een of andere manier heeft Need nog steeds niet de aandacht die het verdient naar mijn idee. De band uit Griekenland heeft toch wel degelijk wat in zijn mars, want met Norchestrion zet Need weer een album op waarin de progressieve rock tot in de finesse uitgevoerd wordt.
“Need is nooit van mijn radar verdwenen omdat ze op Hegaiamas – A Song For Freedom al hebben laten horen dat de heren met hun fijngevoelige en aantrekkelijke progrock tot het beste in het genre behoren. Ook met dit vijfde album Norchestrion – A Song For The End laten ze je alle hoeken zien en ik raak niet uitgekeken en geluisterd. Steeds bij iedere luisterbeurt zijn er details die naar voren treden alsof ze na een metamorfose sinds de laatste luisterbeurt in alle schoonheid boven komen drijven. Ook dit jaar kan ik me niet voorstellen dat dit album hoog zal eindigen in de jaarlijst en dan zijn we nog maar net begonnen.”
- The Five Hundred -A World On Fire
Ook deze band uit Nottingham is naar mijn idee erg onder gewaardeerd en is op het vastenland, misschien mede door een pandemie, nog niet echt gesignaleerd in de grotere zalen en op de festivals. Dat is toch iets waarbij alle festivalprogrammeurs zich eens achter de grote oren moeten krabben. Ook dit tweede album van de band is uitmuntend. En dan hebben de heren ook nog eens wat te vertellen met hun teksten.
“Een album waar er een perfect evenwicht lijkt te zijn gevonden tussen kracht, stijl, ritme en melodie. Hoewel de titel kan refereren aan de bosbranden in de wereld, is het ook een krachtige metafoor voor de manier hoe we met onze wereld omgaan. Een boodschap die het album domineert en je doet nadenken over de toekomst. Een toekomst die onzeker is, maar met de hulp van deze muzikale ervaring op A World On Fire de moeite waard is. A World On Fire is een mooie afsluiter en hoewel het misschien het minst krachtig is neergezet, heeft het alles wat ik wil.”
- The Watch -The Art Of Bleeding
Het album The Art Of Bleeding van The Watch kwam ik eigenlijk een beetje bij toeval tegen en het was geen liefde op het eerste gezicht. Toch heeft deze groeibriljant sinds de release geregeld mijn tijd mogen vullen met de progressieve rock die ouderwets toch actueel klinkt. Ik vind het ook heel prettig dat juist deze redelijk onbekende band zich langzaam naar boven wist te werken in mijn jaarlijst.
“The Art Of Bleeding is een album waaraan ik een beetje moest wennen. De invloeden van Marillion, Genesis, The Alan Parsons Project en Pendragon die ik tegenkwam zorgden ervoor dat ik het album toch een aantal keer opzetten. En na verloop van tijd bleken de invloeden naar de achtergrond te verdwijnen en kregen de composities meer een eigen gezicht dat goed aanvoelde. Het is een album dat je langzaam betoverd en waarvan je toch lichtelijk in de ban raakt. Van voor tot achter heel interessant.”
- Brand Of Sacrifice -Lifeblood
Voor het merendeel van mijn jaarlijst baseer ik mijn keuzes op de albums die ikzelf van een review heb voorzien. Maar er zijn uitzonderingen. Zo zou het laatste album van Dream Theater of van Gojira erin kunnen staan, maar dat is toch niet het geval. Lifeblood van Brand Of Sacrifice vind je er wel in, omdat deze band zo ontzettend bruut uit de hoek is gekomen.
“Venijnig, scherp, hard, zwaar en vooral megabruut. Het zijn zomaar wat woorden die in me opkomen als ik aan Lifeblood terugdenk. Dit kan zomaar eens het begin zijn van een doorbraak voor Brand Of Sacrifice. Ik heb alvast een knaller van een cd op mijn eindejaarslijstje gezet.” (Rockportaal – Sjoerd van der Zalm)
- Caliban ` -Zeitgeister
Caliban is ondertussen na zoveel jaren een gevestigde naam in mijn collectie. Na elf albums komt de band met een soort van ‘best-of-special-edition-album’. Dan gaan mijn wenkbrauwen veelal lichtelijk omhoog omdat dat vaak een zoethoudertje kan zijn. Zeitgeister is dat echter niet geworden. Hoewel de composities al bekend waren, zijn de opnieuw opgenomen versies enorm strak en goed.
“Met Zeitgeister levert Caliban een nieuw oud album af. Op voorhand had ik het idee dat het een soort van ‘verzamelalbum’ zou worden, maar Caliban heeft me helemaal overtuigd door de nieuwe opnamen en geeft een nieuwe dimensie aan de veelal al sterke ‘oude’ composities uit het oeuvre. Zeitgeister is zeker een album dat je gewoon kunt aanschaffen wanneer je alle albums al in huis hebt, want de bewerkingen zijn erg sterk in een nieuw jasje gehesen.”
- Mister Misery -A Brighter Side Of Death
Mister Misery zet er stevig de vaart in met het tweede album. Na de oprichting in 2018 volgde al snel een weergaloos debuutalbum in 2019. Maar……er is wel eens gezegd dat het niet moeilijk is om een goed debuutalbum af te leveren. Het is de kunst om ook met een tweede album te overtuigen. Dit tweede album van de Zweden haalt dan ook toch weer mijn jaarlijst. Horror, show, theater en metal is voor mij een uitstekende combinatie die Mister Misery goed gebruikt.
“Met een debuut als Unalive is het natuurlijk altijd spannend of de band met het tweede album ook kan overtuigen. Bij A Brighter Side Of Death is dat uitstekend gelukt. Heerlijk album en ondertussen kunnen we allemaal niet meer om deze Zweedse auditieve horrormeesters heen.”
De subgenres
Met mijn top 10 geef ik aan wat voor mij het beste is dat 2021 heeft voortgebracht. Supersubjectief, maar altijd de moeite waard om te delen voor mij. Wanneer ik binnen de subgenres ga kijken, komen er ook wat meer verrassingen naar voren.
Metal / deathmetal / thrashmetal / Deathcore
Voor de goede stevige pot herrie heb ik een aantal genres bij elkaar gegooid en dat maakt het een mooi gevarieerd gezelschap.
- Orbit Culture -Shaman
- Brand Of Sacrifice -Lifeblood
- Lorna Shore -..and I Return To Nothingness (EP)
- Insomnium -Argent Moon (EP)
- Swallow The Sun -Moonflowers
- Archspire -Bleed The Future
- Angelus Apatrida -Angelus Apatrida
- The Very End -Zeitgeist
- Morphium -The Fall
- Act Of Denial -Negative
Progressieve rock/ metal
Het genre progressieve rock is al sinds jaar en dag een genre dat mij zeer kan bekoren. Een genre waarin ik me kan verliezen in de uitgesponnen stukken muziek en de wendingen die veelal 
aanwezig zijn. En ik moet zeggen dat de bands in deze top 10 fantastische albums hebben uitgebracht die zeer tot de verbeelding spreken.
- Evergrey -Escape Of The Phoenix
- Soen -Imperial
- Need -Norchestrion – A Song For The End
- The Watch -The Art Of Bleeding
- Hail The Sun -New Age Filth
- Wheel -Resident Human
- Avaland -Theory Of Sorcery
- Fragment Soul -Axiom Of Choice
- Derev -Leap Of Faith
- Head With Wings -Comfort In Illusion (EP)
Metalcore
Het is ook geen geheim dat mijn hart op hol kan slaan van een goede metalcorecompositie en daarmee mijn adrenalinepeil. Wat ik heel fijn vind, is het feit dat er tweede Nederlandse bands in staan (waarbij het jammer is dat Changing Tides geen album heeft uitgebracht)
- We Butter The Bread With Butter -Das Album
- The Five Hundred -A World On Fire
- Caliban -Zeitgeister
- Rising Insane -Afterglow
- Another Now -OMNI
- Reformist -Reform, Rebuild
- Annisokay -Aurora
- Of Mice & Men -Echo
- Atlas -Ukko
- Holding Absence -The Greatest Mistake Of My Life
(Gothic) rock / grunge / AOR / powermetal
Bands in subgenres plaatses is niet gemakkelijk. Ik heb daarom een aantal rock gerelateerde bands op één hoop gegooid. Sweet Oblivion staat alweer in mijn jaarlijstje en dat is eigenlijk opvallend omdat de enige gemene deler met het vorige album de waanzinnige Geoff Tate is.
- Mister Misery -A Brighter Side Of Death
- Sweet Oblivion -Relentless
- Heleven -Into The Oceans
- Servant Leader -Raided By Wolves part 2
- Leverage -Above The Beyond
- Wicked Sensations -Outbreak
- The Unity -The Devil You Know (live)
- Apostolica -Haeretica Ecclesia
- Red Eleven -Handles With Chaos
- Michael Schinkel’s Eternal Flame -Gravitation
Nederland
Aandacht voor onze eigen Nederlandse scene (met een Belgisch tintje) mag niet ontbreken. De nummer 1 en 2 zullen eind mei Baroeg op zijn voegen doen dansen. Ik hoop van harte dat SubmitFest dan door kan gaan.
- Another Now -OMNI
- Reformist -Reform, Rebuild
- Primal Creation -News Feed
- Distant -Aeons Of Oblivion
- Dear Mother -Bulletproof
- 7even Bridges -Million Voices
Wat was er nog meer opvallend in 2021
Het jaar begon voor ons met het trieste nieuws dat Alexi Laiho (Children of Bodom) onverwacht was overleden als gevolg van ernstige lever- en alvleesklierbeschadiging met daarbij een mix van slaappillen, pijnstillers en opioïden. Een zwarte dag voor de metalscene. Andere muzikanten die ons in 2021 verlieten voor het eeuwige leven zijn onder andere Joey Jordison (Slipknot), Dusty Hill (ZZ Top) en Charlie Watts (Rolling Stones).
Gelukkig zijn er ook prachtige/leuke momenten. Eskimo Callboy kwam met de MMXX Hypa Hypa Edition en wisten met We Got The Moves en Pump It de metalcore naar een hoger plan te tillen en met miljoenen views op YouTube blijkt het een succes te zijn. Daarmee scoren ze al twee jaar achtereen een dijk van een hit.
De Finse band Lordi heeft de pandemietijd gebruikt om wat nieuwe composities op te nemen en leveren in één keer maar liefst zeven (!) nieuwe albums met 78 nieuwe composities waaronder een kerstsingle.
Orbit Culture mocht ik twee keer interviewen, evenals Genus Ordinis Dei die vorig jaar met Glare Of Deliverance op de valreep van 2020 een prachtig album afleverde. Bij alle composities is een video geschoten en halverwege het jaar was dit visuele spektakel compleet met de tiende video. Een voorrecht was het ook zeker om Tom S. Englund van Evergrey/Silent Skies via Skype te mogen interviewen. Een prettig gesprek over het uitstekende album.
Als reviewer krijg je altijd de kans om nieuwe bands of op zijn minst nieuwe muziek te ontdekken. Heleven bracht het album Into The Oceans uit en de band was zo vriendelijk om mijn vragen daarover te beantwoorden.
Voor het IJslandse Arstidir bleek de crowsfunding campagne zeer goed te werken en zodoende kon de band het album Pendulum én Blik opnemen en uitbrenagen.
En nu……
Nu is het afwachten wat het nieuwe jaar gaat brengen. In de eerste week wordt de booster bij mij ingespoten om alles en iedereen zo goed mogelijk te blijven beschermen. Muzikaal kan het een topjaar worden met alle doorgeschoven concerten. Dat wordt leuk, maar het wordt ook zeker erg druk in de weekenden. Verder komt het Duitse Silverland weer met nieuw werk waar ik me enorm op verheug en zit een nieuw album van Fit For An Autopyse, Star One en Browbeat in de pijpleiding. Voor de rest is het afwachten, bidden, duimen en hopen dat ons oude (muziek)leven weer opgepakt kan worden. Ik wens een ieder een ontspannen en vrij jaar met veel muziek.