Een driedaagse tournee door Vlaanderen, als vervangende uitloper van wat een soort van jubileumconcert in het Casino van Oostende had moeten zijn. Dat nam Tom Robinson voor zijn rekening. De getalenteerde singer-songwriter en Britse icoon van de punk- en LGBTQ-gemeenschap zou in 2020 zijn 70ste verjaardag vieren in het prestigieuze casino, maar het werden passages langs Knokke-Heist, Leffinge en Vilvoorde op zijn 72ste. We pikten er voor deze concertreview die van Leffinge uit, in de knusse, pluchen zetels van een zo goed als uitverkochte De Zwerver. Afgaand op de gemiddelde leeftijd in de zaal waren zetels geen overbodige luxe, maar behalve dat ademde de hele avond de sfeer van de hoogdagen van de subversieve punk.
Tom Robinson kwam naar het polderdorpje Leffinge zonder support. Hij had wel zijn vaste band meegebracht, met Lee Forsyth Griffiths als backing vocalist, Adam Philips op gitaar, Andy Treacey op drums en Jim Simmons op keyboards. Dat had het voordeel dat Tom enkel zong en bas speelde en niet zelf ook achter de toetsen moest plaatsnemen, wat hij vroeger wel al eens deed.
De avond werd op gang getrokken met een bombastische, fel rockende versie van Winter of ’79, met een felle gitaarsolo van Philips. Niet het bekendste nummer van Power In The Darkness, het doorbraakalbum van de Tom Robinson Band in 1978, wel een vaste waarde in Tom’s liveset. Hij had meteen al moeite om in de geluidsmix boven de instrumenten uit te komen en je kreeg daardoor al wat medelijden. Wordt het zo’n avond? Toch meteen een enthousiast applaus.
Tweede in de set was Ricky Don’t Lose That Number, een cover van Steely Dan met een Roxy Music-vibe, en daar zat de geluidsmix dan gelukkig wel goed. Hij zingt die cover al sinds 1984 en zo is die ook een beetje van hem geworden. Vandaar opnieuw naar het rockgeweld met Grey Cortina en een leuke uitdaging die Tom zichzelf had opgelegd. “Als je ouder wordt, ga je bijna automatisch ook je eigen nummers trager spelen. Vroeger speelden we Grey Cortina in minder dan 2 minuten. Zet jullie timers maar aan voor deze oude man.” Ik heb het niet tot op de seconde na gecontroleerd, maar toen de speelduur vanuit de zaal geroepen werd, repliceerde Tom met “not too bad for 72”.
Meezinger Martin hadden we niet zo vroeg in de set verwacht. Er waren best wel wat mensen in de zaal voor wie dit het eerste Tom Robinson-concert was en hen werd door de joviale meester zelve uitgelegd hoe en vooral ook waarom ze konden meebrullen. En dat deed de hele zaal. Too Good To Be True werd vervolgens opgedragen aan Danny Kustow, de mede-oprichter van de Tom Robsinon Band die een paar jaar geleden overleed. Adam Philips deed Kustow’s solo in die track alle eer aan.
Mighty Sword Of Justice was het enige nummer uit Only The Now, het voorlopig laatste studio-album van Tom Robinson uit 2016. Lee Forsyth Griffiths mocht dan één van zijn eigen nummers brengen (Silence = Death), misschien ook om Tom’s stem wat rust te gunnen. Vertellen deed Robinson wel honderduit, met bindteksten die ik ondanks zijn veelvuldige passages in ons land nog niet eerder gehoord had. Zoals over de ontstaansgeschiedenis van hitsingle War Baby. Hoe de Tom Robinson Band uiteenviel na hun concerten op het toen nog dubbelfestival Torhout/Werchter. Hoe de Britse fiscus achter hem aan zat voor verschuldigde taksen op voorschotten die al lang op waren en hoe het tweede album van de Tom Robinson en het eerste van Sector 27 flopten, waardoor hij zonder een stuiver op zak vluchtte naar Hamburg en alles verpatste wat hij had. Zijn laatste flightcases verkocht hij aan Eddy Grant – de twee hadden elkaar niet eens herkend – en die gaf de Brit het zetje dat hij nodig had: you’ll come back. Terwijl de muziekbusiness hem afgeschreven had, scoorde Tom Robinson (solo) daarop wereldwijd met War Baby, nota bene uitgebracht in eigen beheer. Voor hem is het daarom nog steeds een emotioneel beladen nummer.
Lee nam gelukkig een stuk zangpartij over. Later zou Tom vertellen dat hij nog steeds herstelt van een covid-longinfectie, opgelopen op een Brits festival toen iedereen dacht dat corona de wereld uit was. Meteen ook de reden waarom hij na het optreden de fans niet kwam groeten. Op zijn leeftijd moet je niet te veel risico’s nemen.
Het laatste nummer voor de pauze werd Atmospherics (Listen To The Radio), de single die volgde op War Baby en die enkel in België en Nederland echt brokken maakte. Hier nam het publiek gewillig de Oeh-Oehs over van de niet aanwezige Marsha Hunt.
Deel twee van de set, na de pauze dus, begon met een relatief lange uiteenzetting van Tom, in het Nederlands zowaar. Allemaal korte zinnetjes die hij tijdens het touren door Vlaanderen en Nederland opgepikt heeft. Dat betoog eindigde met “en daarom ga ik nu een liedje in het Frans zingen”. Je moet een beetje de Belgische situatie met Frans en Nederlands in je achterhoofd houden om de grap te snappen. Dat liedje was Les Bourgeois van Jacques Brel, dat hij eerder zelf vertaalde tot Yuppie Scum. Beide versies brengt hij doorgaans feilloos, maar in De Zwerver bleef hij halverwege haperen en zelfs na wat spieken op de gsm voor de lyrics ging het minder vlot dan anders. Speelt de leeftijd hem dan toch parten?
Tom Robinson vermijdt op zijn 72 een beetje de songs waarop hij hoge noten moet zingen of vocale noten lang moet aanhouden. Spain was een welkome uitzondering, met opnieuw Lee als back-up. En weer een leuke anekdote: Het lied gaat over een gebroken hart dat hij in Griekenland opliep, maar Greece bekt niet zo goed als Spain. Via de softrock van Still Living You ging het dan naar het luid meegebrulde gay-anthem Glad To Be Gay. Op die song smokkelt hij bij zowat elke tour nieuwe stukjes in de lyrics, maar deze keer beperkte hij zich tot de onvermijdelijke parodie op zichzelf: “I’m 72, I’m glad to be grey”.
De reguliere set werd afgesloten met nog twee felle, dampende rockers: Up Against The Wall en 2-4-6-8 Motorway. Beperkte het publiek zich tot dan tot enthousiast applaus en meezingen en –klappen, dan veerde het voor deze songs recht uit de pluchen zeteltjes. Omdat het publiek het refrein van 2-4-6-8 bleef scanderen maande Tom de andere muzikanten vriendelijk aan om die outro nog met een paar lengtes op te rekken.
Een bisronde kon dan natuurlijk niet uitblijven. Het eerste nummer werd opgedragen aan de inmiddels overleden Roger Christiaens, de Vlaming die jarenlang de vaste geluidsman en tourmanager was van Tom Robinson. Dat nummer was een cover van Eenzaam Zonder Jou van de Vlaamse schlager-koning Will Tura, integraal in het Nederlands gezongen. De laatste akkoorden in De Zwerver waren die van Power In The Darkness.
Een feest van begin tot eind. Een kniesoor zal opmerken dat er een paar hits of vaste waarden uit de liveset ontbraken. You Tattood Me zal vocaal wel een hele uitdaging zijn op 72 en van Only The Now hadden we misschien graag nog The One of Don’t Jump Don’t Fall gehoord, of nog passender: Never Get Old. De set had met nog een pauze en dan Rum Thunderbird, Living In A Boom Time, Brits Come Rolling of Back In The Old Country misschien zelfs een drieluik kunnen zijn, maar we willen Tom’s kaars misschien ook niet te snel opbranden. In maart van volgend jaar komt hij nog eens naar België voor een korte tournee langs zes steden, allemaal op rijafstand van Nederland. Misschien komen er wel een paar Nederlandse concerten, zoals dit jaar nog aangekondigd maar inmiddels alweer afgevoerd. Tom Robinson is nog steeds not too bad for 72 en we hopen dat hetzelfde geldt voor 73, en dan nog voor 74, enzovoort,