Een zanger die een soloplaat uitbrengt, in principe niks bijzonders toch? Mja, nou, tot je de duetten op dit album hoort.
Het verhaal mag bekend zijn: Sem Jansen is al jaren de zanger van de Leif de Leeuw Band, al was dat op dat moment nog onder de naam Britt. (Die oude naam gebruiken heet deadnamen en wordt meestal niet op prijs gesteld. Sem Jansen staat daar wat anders in, zoals straks zal blijken.) In 2018 maakte hij bekend man te zijn, aan de transitie te beginnen en voortaan dus als Sem door het leven te gaan. Gezien de thematiek op het Leif de Leeuw Band-album Leelah was dat niet eens meer zo’n enorme verrassing. Nu is het 2023, heeft Sem een stem die een octaaf lager is en is de Leif de Leeuw Band min of meer meeveranderd.
Uncle Sem is feitelijk de weerslag van de transitie. Natuurlijk tekstueel, maar ook muzikaal. Jansen heeft een deel namelijk opgenomen in 2018, dus vóór de transitie, en een deel vorig jaar, ná de transitie. In beide gevallen met de hulp van het hele team van de Leif de Leeuw Band. Het is echter wel de plaat van Sem Jansen en dat is americana, geen bluesrock. In plaats van gierende gitaarsolo’s hoor je veel akoestische gitaren en instrumenten als pedalsteel gitaar en mandoline. I’ve Done My Thinking is een van de tracks die in eerste instantie in 2018 in opgenomen en waarbij de Sem van 2022 een duet uitvoert met de Sem van 2018. De transitie wordt min of meer chronologisch op het album verteld. Niet alleen tekstueel, ook met de stem van Sem. Van tracks met de Sem van 2018 naar ‘duetten met zichzelf’ naar de Sem van 2022.
De teksten zijn zoals gebruikelijk bij Jansen recht voor zijn raap en persoonlijk zonder dat het plat en tearjerkerig wordt. Voor mij is het hoogtepunt de tekst over zijn dementerende oma. Het hele proces ging min of meer aan haar voorbij, maar ze herkende nog wel de muziek die hen altijd al bond. Muzikaal is het vooral melancholische americana met de akoestische gitaar als basis. De andere instrumenten zorgen voor prachtige details, waardoor elke song weer een eigen smoel krijgt. Het verhaal is heel bijzonder, maar in de eerste plaats is dit geweldig gemaakte muziek die ook zonder het verhaal prachtig is.
Inmiddels is Jansen begonnen met een tournee die hem tot in elk geval juni door heel Nederland voert. De naam van die tour? De “Who the f*ck is Britt?!”-tour. Want zoals hij in If Only I zingt: “Look at my face ’cause it’s changing/ It’s still me just rearranged.”
Uncle Sem is niet alleen een geweldig gezongen en gespeelde soloplaat, maar ook een indrukwekkend document van de enorme kracht van kiezen om te groeien. En daarmee is Uncle Sem een prachtplaat met eigenlijk een heel universeel thema.