Ayreon – The Theory Of Everything

De titel The Theory Of Everything omvat waarschijnlijk het product op zichzelf., want deze nieuwe Ayreon heeft het allemaal in zich. Hoewel ik mij al eerder heb verwonderd over de kwaliteit van de Ayreon-cd’s, te beginnen bij The Final Experiment uit 1995. Met The Theory Of Everything heeft Arjen zichzelf, naar mijn mening, overtroffen. Geen science-fictionscenario dit keer, maar ‘gewoon’ een aardse context waarin het verhaal zich afspeelt. Een verhaal dat je gewoon gelezen moet hebben en op iedere willekeurige (psychologische) literatuurlijst bovenaan zou moeten prijken.
De dubbelcd met 42 (!) tracks bracht me na één keer luisteren in de war, maar na het herhaaldelijk afspelen én het lezen van de teksten kwam vervoering in de plaats van mijn verwardheid. Een verhaal dat door de lijn van het verhaal een ‘loop’ in zich heeft. Maar niet alleen het verhaal creëert emotie. De muzikaliteit viert hoogtij op dit juweel. Het is progrock in zijn meest pure vorm.met voldoende ruimte voor een bombastisch stevig geluid, geaccentueerd door ingetogen fragmenten waarin fluit en viool een prominente rol spelen en folkelementen toevoegen aan de perfect uitgebalanceerde muzieksensatie. De vele ‘grote’ gastzangers en –muzikanten (o.a. Rick Wakeman, Steve Hackett, Marco Hietala en Sara Squadrini) die vorm geven aan dit muzikale literaire werk verdienen alom respect, maar de credits gaan onmiskenbaar naar het multi-instrumentalistisch en muzikaal brein van de internationale grootmeester Arjen Anthony Lucassen zelf. Woorden schieten te kort om The Theory Of Everything te omschrijven. Het is negentig minuten genieten van een muzikale sinusoïde waarin een gitaargestuurde melodie zich laat afwisselen met orchestrale intermezzo’s of het nagenoeg karakteristieke volle synthesizergeluid dat zo ontzettend bij het geluid van Ayreon hoort. Eén van de toppen op de cd vinden we aan het begin van fase vier: Unification met het duet van Cristina Scabbia (de moeder) en Sara Squadrani (het meisje) in Mirror Of Dreams. Met zekerheid kan ik zeggen dat dit verplichte kost is voor elke (prog)rockliefhebber.
The Theory Of Everything is voor mij de meest emotionele cd van Arjen tot dusver en raakt me tot diep in het merg. En om met de woorden van The Teacher te spreken uit het eerste nummer: “Will we ever understand This complex genius This visionary thinker”. Ik kan alleen bedenken dat ik het ook niet weet. The Theory Of Everything ís The Theory Of Everything. Die moet je gewoon in huis hebben.