Voor diegenen die er niet bij konden zijn, is er, toch onverwacht, de kans om Ayreon Universe live te aanschouwen op de vrijdagavond op Graspop Metal Meeting. En natuurlijk is het geheel in 013 integraal opgenomen met maar liefst dertig camera’s waarbij je het idee hebt dat je er ook daadwerkelijk bij bent geweest. Bij het bekijken van de DVD voel ik namelijk de brok in mijn keel weer duidelijk zitten en is het kippenvel op mijn armen zichtbaar. Ben je als toeschouwer toch gebonden aan het ene perspectief vanaf de plaats waar je bent gaan staan. De registratie van het optreden laat je het concert vanuit diverse perspectieven ervaren. En dat maakt de DVD, maar zeker ook de audio-CD, niet zomaar een weergave van dit unieke concert, maar zeker ook een meerwaarde voor iedereen.
Alle aspecten worden prachtig uitgelicht. De humoristische invloed van Mike Mills die behalve de spacenar zeker ook overtuigend zijn zangstukken neerzet. De sterke groovende stukken in bijvoorbeeld Everybody Dies overtuigen en barsten je boxen uit. Daarnaast nog de beeldschone vertolkingen van Valley Of The Queens door Floor Jansen, Anneke van Giersbergen en Marcela Bovio en And The Druids Turned To Stone van Damian Wilson. Het is er allemaal in een setlist die het hele oeuvre van Ayreon van voor tot achter omvat. Wat ik nog het meest waardeer in de keuze die Arjen heeft gemaakt voor dit concert zijn de bijdragen van Edward Reekers, Robert Soeterboek, Jay van Feggelen en John Jaycee Cuijpers. Het mogen dan misschien niet de meest toonaangevende zangers en zangeressen van het moment zijn zoals Tommy Karevik, Damain Wilson of Marco Hietala. Het zijn wel de zangers die (vooral) in de eerste helft van de Ayreoncarrière aanwezig waren en dat zij hier zo mogen schitteren is mooi om te zien.
Ze overtuigen, maar wanneer je de Behind The Scenes op de DVD bekijkt, is dat niet zo vanzelfsprekend als dat het lijkt. Het is mooi en leuk om het hele verhaal achter de totstandkoming van Ayreon Universe, verteld door Arjen en Joost van den Broek, te volgen en daarbij enerzijds de onzekerheid mag zien van de ‘spelers’, maar ook de toewijding die ze allen hebben om Aryeon Universe tot een succes te maken, waarbij ze hun waardering voor het werk van Arjen Anthony Lucassen niet onder stoelen of banken steken.
De liveregistratie is opgenomen op de 16e september, de tweede avond uit de reeks. De cameraman die ik toen sprak wist mij te overtuigen dat de 30 camera’s voor een compleet beeld zouden zorgen. Ik heb hem toen verzocht om vooral (meester) gitarist Marcel Coenen goed in beeld te brengen. Hij verzekerde mij dat er speciaal een camera op Marcel stond. Niet alleen in zijn spel overtuigt Marcel. Hij overtuigt in alles en mede daardoor is deze DVD het kijken al meer dan waard.
Ayreon Universe The Best Of Ayreon Live is een geweldige registratie van het optreden in 013 in september 2017 en nu voor iedereen beschikbaar.