Bjørn Riis – Everything To Everyone

Na Coming Home en A Storm Is Coming laat Bjørn Riis weer van zich horen met het nieuwe album Everything To Everyone met daarop zes nieuwe composities die allen verhalen over de menselijke emotie en de angst om niet te kunnen voldoen aan de constante verwachtingen die aan je gesteld worden. Hij werd hierbij geïnspireerd door Dante’s Inferno en weet tekstueel en muzikaal te laveren tussen hoop en angst. De mede-oprichter van Airbag laat zich op het album (weer) bijstaan door Henrik Bergan Fossum (Airbag), Kristian Hultgren (Wobbler), Simen Valldal Johannessen (Oak) en de Noorse Mimmi Tamba die in Lay Me Down en titelnummer Everything To Everyone net voor dat extra accent zorgt in de zangpartijen als subtiele ondersteuning.
Het album op zich heeft voor mij een driedeling in stijl. Hoewel de composities verspreid over het album te vinden zijn, benoem ik ze hier per deel.
Het eerste deel bevat de instrumentale composities waarin de uitersten aardig neergezet worden. Uitersten waarmee Bjørn Riis op het album A Storm Is Coming is gaan experimenteren. Run start stevig en vooral het drumgeluid is in de beginfase een bepalende factor. Gitaartechnisch wordt er ook aardig meegerifft en word je meegezogen in de muzikale stroom. En dan is er ineens die rust alsof een schaar engelen neder daalt en er is een zenachtige sfeer ontstaat. De akoestische voortzetting creëert een sereen gevoel voordat het geheel door een herhaling van het startoffensief weer met kracht op je afkomt. De andere instrumentale parel heet Descending. Het rustieke en kabbelende geluid raakt je teder als noten die als dauwdruppels voorzichtig je gezicht beroeren. Het muzikale landschap waarin je je bevindt wordt echter licht beroerd door een licht chaotisch en progressief intermezzo dat het uiteindelijk toch weer af moet leggen aan de melancholie in het geheel.
Het tweede gedeelte bevat slechts de compositie The Siren dat als single naar voren is gezet. Deze compositie past uitstekend in het geluid dat ik van Bjørn Riis gewend ben, maar is meer toegankelijk en de nadruk lijkt meer op de zang/tekst te liggen dan we gewend zijn van hem. The Siren heeft een emotionele lading in zich die zich niet snel compleet openbaart, maar die wel latent continu aanwezig is. De solo die Bjørn Riis heeft ingevoegd is kort en treffend, maar in de tweede helft van de compositie mag hij lekker even los gaan hoewel het steeds lijkt of er een soort onzichtbaar vlies omheen cirkelt. Daarmee klinkt het geluid ingetogen en enigszins ‘gevangen’.
Het derde deel op het album bestaat uit drie composities die ergens in het verlengde van elkaar vertoeven. Lay Me Down. Het tempo ligt laag en de ingetogen zang en akoestische gitaar schilderen je een fraai doek, zeker wanneer de zang van Mimmi als tweede stem net wat meer cachet geeft aan de tekst. En zoals op de eerdere albums van Bjørn Riis krijgt hij het weer voor elkaar dat ik mezelf verlies in de muziek die hij neer weet te zetten. Op die momenten verdwaal ik in de melancholie en lijken tijd en plaats te verdwijnen en ik mezelf alleen in de ruimte verlies. Ook wanneer er weer krachtig wordt ingezet blijft het gevoel en de verwondering. En als vanzelf glijden we weer naar de rust en de sereniteit die zo past bij de muziek van Bjørn Riis. En dan is er niet meer nodig dat wat klanken en het betoverende gitaarspel van hem en ben ik onbewust en ongemerkt alweer twaalf minuten verder in de tijd.
De tweede uitmuntende compositie heet Every Second Every Hour waarin de voorliefde voor Pink Floyd ruimschoots aanwezig is, hoewel Bjørn Riis er wel zijn eigen stempel op weet te drukken. Op de achtergrond klinkt continu de akoestische ritmegitaar die als een snaarmetronoom de maat lijkt te bepalen. Op alle fronten is deze compositie overtuigend en Bjørn Riis weet hier een perfect evenwicht neer te zetten van passie, kracht en intensiteit. Soms gromt zijn gitaar terwijl het stemgeluid sober de compositie voorziet van een laagje subtiliteit, maar evengoed krijgt ook de zangpartij meer power en stuwen gitaar, bas, drum en zang elkaar naar grote hoogten. En dan is er altijd een moment dat Bjørn Riis als geen ander het betoverende gevoel weet te behouden terwijl het spel volslagen anders naar voren kan komen. De ruime stukken waarin het juist de muziek is die aanspreekt, passen uitstekend. Everything To Everyone is dan weer een andere compositie en de afsluiter van het album. Toch lijkt het een logisch vervolg op Every Second Every Hour. Een stuk tekst dat ook hier weer terugkomt.
Ook hier weer dat ingetogen karakter dat je laat wegdromen in de fantasiewereld die Bjørn Riis schept. Hier zet Bjørn Riis wat klassieke elementen in om een soort diepte te creëren. In zijn samenzang en de achtergrondzang is ook hier duidelijk Pink Floyd voelbaar aanwezig. Zijn solopartij ligt mooi in het verlengde van de zang en is de aanzet tot een meer krachtig stuk muziek waarin ook de piano wordt ingezet om het muzikale palet zo compleet mogelijk af te leveren. En het enige dat je dan nog kunt doen na vijftig minuten is het allemaal nog even in stilte verwerken en beseffen dat je weer naar een topalbum heb zitten luisteren. Een topalbum dat binnen het progressieve genre als meesterstuk gezien mag worden.