Bombino – Deran

Desert blues of Toeareg-reggae, ik geef toe dat het misschien geen evidentie is voor de gemiddelde lezer op Rockportaal.nl. Toch zijn er genoeg redenen om Bombino een paar luisterbeurten te gunnen. Als je denkt dat we met gitaren aan het einde van het verhaal zitten, omdat elk akkoord en elke lick of riff reeds gespeeld is, dan moet je toch eens naar Bombino luisteren. Deze Nigeriaan is geïnspireerd door de allergrootsten: Mark Knopfler, Carlos Santana en Jimi Hendrix en dat hoor je toch wel in zijn muziek. Bombino heeft net een nieuw album uit (Deran) waarbij hij die invloeden fijntjes blendt met rootsy wereldmuziek.
 
In de Verenigde Staten zijn ze ongemeen wild van deze dansbare desert blues. Ze dichten het genre dezelfde toekomst toe als reggae in de jaren ’70. Of het zo’n vaart zal lopen, valt nog te bezien. Ja het is lichtjes dansbaar en het klinkt tussen vrolijk en melancholisch, wat reggae ook allemaal had, maar de taal vormt toch een barrière. Voor we van Bombino hoorden, was er bv. al langer Tinariwen die ongeveer hetzelfde concept hebben. Die band bedient – alvast in Europa – toch een beperkte niche en die zingen dan nog een deel in het Frans, wat toch alweer wat makkelijker te volgen is dan Tamasheq, de taal van de Toeareg. Kan Bombino dan wat voor Tinariwen niet lukte in het voorbije decennium?
 
Het levensverhaal van Bombino vind je makkelijk op internet, maar kan je heel kort samenvatten. Hij moest vluchten uit Niger in 1990 vanwege een dreigende vervolging bij de opstand van de Toeareg. In Algerije en Libië begon hij gitaar te spelen en kwam hij in de band van Toeareg-gitarist Haja Bebe. In 2007 kan hij terugkeren, maar enkele jaren later moet hij alweer vluchten als enkele van zijn bandleden vermoord worden omdat de regering gitaren als symbolen van de Toeareg-revolutie beschouwden. Nog een paar jaar later kan hij opnieuw terugkeren naar Niger. Intussen is Bombino’s muziek al internationaal opgepikt en wordt die een hit op de World Charts van iTunes.
 
Dat succes zorgt ervoor dat hippe vogels als Dan Auerbach van The Black Keys en David Longstreth van Dirty Projectors albums van Bombino gaan producen. Daar stapt de Nigeriaan helemaal van af voor het nieuwe album Deran. Die hippe Amerikanen hebben zijn bekendheid misschien wel een enorme boost gegeven en hebben vele deuren voor hem geopend bij labels, bij media en in het concert- en festivalcircuit, ze kunnen blijkbaar toch niet de hele vibe vatten die Bombino wil laten horen.
 
Het nieuwe album werd daarom gewoon in Cassablanca opgenomen met de band die de Nigeriaan al langer begeleidt. Daarbij de Amerikaanse drummer Corey Wilhelm (van de prog/thrash band Trinity Test), bassist Youba Dia (Mauretanië), de Toeareg-gitarist Illias Mohammed, keyboardspeler Mohammed Araki uit Soedan en percussionist Hassan Krifa uit Marokko. Gastvocalen komen van Bombino’s neven Anana ag Haroun  en Toulou Kiki.
 
Muzikaal en inhoudelijk keert Bombino op Deran helemaal terug naar zijn roots. Net als op eerder werk brengt Bombino op Deran wat we vroeger nog gewoon wereldmuziek mochten noemen, met onderhuidse hints naar blues, rock, psych en reggae. Vooral de backing vocals, de ritmes en de percussie voelen heel traditioneel aan, terwijl het gitaarspel experimenteler is en meer opschuift naar een ‘Westerse’ stijl. Wie een beetje vertrouwd is met bv. Ry Cooder, Ali Farka Touré, Habih Koité, Imarhan, Tinariwen, Terakraft of Tamikrest zal dit zeker weten te smaken. Maar zelfs wie in de platenbakken nog nooit in de vakken met world of roots stond te snuisteren, kan hier misschien wel iets aan hebben. Het is zomers, maar ook niet euforisch uitgelaten zomers. Het album ademt warmte en een diep respect voor de tradities en waarden uit. En Bombino’s gitaarspel is heerlijk anders.
De single en titeltrack Deran Deran Alkheir is een goede kennismaking, maar gitaarliefhebbers moeten op Spotify ook maar eens luisteren naar Imajghane of Tehigren.