Je kent het wel. Dat album dat steeds weer in je playlist verschijnt. Een plaat die herinneringen oproept. Een klassieker die bekend of onbekend is voor het grote publiek. Rockportaal plaatst regelmatig een recensie van een classic album. Dit keer het transitiealbum van Anathema. Een van de slachtoffers van het Corona virus.
Anathema bestaat niet meer. Dit jaar kwam, ondanks dat er soms wel wat merkbaar was, onverwacht het besluit om met de band te stoppen. Probleem bij het kiezen van een klassiek album van Anathema is dat er eigenlijk geen keuze te maken is. Wel is er een duidelijke voorkeur van de meer doommetal liefhebbers. Zij kiezen albums voor Alternative 4. De meer progressieve rockliefhebbers komen met albums na Alternative 4. Dit genoemde album was eigenlijk al een transitiealbum van de band uit Liverpool.
Toch kies ik voor Judgement als het echte statement. Het grootste verschil met Alternative 4 is dat de metal nog verder naar achteren geschoven is (hoewel er nog regelmatig flink op los wordt gerockt, zoals op het tweede deel van het titelnummer). Dit album is verder van constanter hoog niveau en het is ook de plaat waar we de eerste bijdragen horen van zangeres Lee Douglas (Parisienne Moonlight en Don’t Look Too Far). Zij wordt later een belangrijk onderdeel van de band en is met haar stem mede verantwoordelijk voor de verdere transitie van de band naar melodieuze progressieve rock. Belangrijkste pionnen zijn echter Vincent en Daniel Cavanagh. Daniel vanwege zijn schrijftalent in het creëren van interessante nummers. Melancholie en melodie is een van de belangrijkste kenmerken. Judgement staat er vol mee. Mede door het overlijden en het onvermijdelijke afscheid nemen van hun moeder is dit album merkbaar een van hun meest persoonlijke albums. Daniel is ook de koning van de meeslepende en meezingende gitaarstukken, hoewel ook de keyboard en piano bij hem in goede handen zijn. Vincent is de zanger die emotie om weet te zetten in zang. Zijn stem neemt je mee in de emotionele wereld vol met weemoed en fragiele hoop. De kunst van Judgement is dat het progressieve karakter niet te ver doorschiet in oeverloze en psychedelische stukken. De nummers zitten vol met afwisseling en hebben een verfijnde opbouw. Als je globaal luistert grijpt de sfeer van de nummers je bij de keel, maar als je de tijd neemt om intensiever te luisteren dan hoor je dat de band veel meer te bieden heeft. De band heeft een duidelijke voorkeur voor Pink Floyd (als je al eens naar een concert bent geweest van Anathema dan weet je dat), maar weet dit om te zetten in een eigen karakter. Judgement krijgt een vervolg in andere geweldige platen. Deze plaat is de start van een cyclus vol met uitstekende releases. Althans, als je geen fan bent van (alleen) het hardere werk. De band transformeerde langzaamaan steeds verder weg van metal en kwam steeds meer in het progressieve vaarwater te zitten waar zelfs de term pop (bij The Optimist) niet helemaal misstond. Wel met een rock randje en altijd met het weemoedige en melancholische als basis.
Met Anathema hebben we een van de beste bands van de afgelopen jaren verloren. Toch voelt hun afscheid niet helemaal als definitief. De wetenschap dat je eigenlijk geen afscheid kan nemen van familie (de band is de laatste jaren gevormd rond de families Cavanagh en Douglas). De hoop en weemoed die de platen uitstralen passen nu bij de ontwikkeling van de bandleden zelf. Laat ik hierbij de hoop uitspreken dat het weer goed komt en dat men elkaar weer weet te vinden. Tot die tijd schalt hun muziek nog steeds regelmatig door ons huis.
Anathema