Classic Album: Kansas – Leftoverture (1976)

Je kent het wel. Dat album dat steeds weer in je playlist verschijnt. Een plaat die herinneringen oproept. Een klassieker die bekend of onbekend is voor het grote publiek.  Rockportaal plaatst regelmatig een recensie van een classic album. Dit keer zetten we de spotlights op Leftoverture, het album wat de doorbraak betekende voor Kansas.
Leftoverture staat in de muziekboeken niet alleen genoteerd als het album wat de doorbraak betekende voor Kansas. Het is tevens het album wat vrijwel volledig op conto staat van gitarist en toetsenist Kerry Livgren. Het wispelturige fenomeen stond (en staat) bekend als super-kritisch. Mede daardoor was een compositie voor hem bijna nooit goed genoeg. Daarnaast waren hij en Steve Walsh, naast zanger en toetsenist ook componist, muzikaal gezien tegenpolen. Maar in de periode voor Leftoverture was alles anders.
Steve Walsh kampte die periode namelijk met een schrijversblok. Daardoor lag de druk van het schrijven ineens bij Kerry Livgren. Het schrijversblok van Walsh en het ‘moeten’ boorden bij Livgren kennelijk een bron van inspiratie aan. Zowel muziek als teksten van vijf van de acht nummers vloeiden tijdens de oefenperiode als lava uit Livgrens pen. De rest is, zoals iedere muziekliefhebber weet, geschiedenis…
Het album begint met Carry On Wayward Son. Dat was voor Kansas het eerste single succes. Livgren schreef het nummer op een vrije dag vlak voor de opnamen van het album. In de liner notes bij de heruitgave staat dat hij het nummer in een kwartier schreef. Het nummer werd zelfs zonder repetitie opgenomen. Alle elementen die de muziek van Kansas kenmerken zitten in de ruim vijf minuten. Sterke gitaarriffs, een catchy melodie lijn, bombast, de prachtige karakteristieke zang van Steve Walsh, de meerstemmige vocalen en een fantastisch instrumentaal intermezzo.
Het handelsmerk van Kansas, het vioolspel van Robbie Steinhardt, komt ruimschoots aan bod in The Wall. In deze semi-ballad laat Steve Walsh horen dat hij een van de beste rock zangers aller tijden is. What’s On My Mind grijpt terug naar eerdere albums waarop (gitaar)rock de overhand had. Leftoverture markeert de overgang naar een symfonisch en soms orkestraal breed geluid. Miracles Out Of Nowhere en het instrumentale Opus Insert geven daar beiden blijk van. Overigens is Miracles Out Of Nowhere Nowhere ook de titel van een speciale cd en dvd die in 2014 werd uitgebracht. Daarop wordt de eerste Kansas-periode opnieuw belicht en uitgelicht.
Vanaf Leftoverture werd Steve Walsh meer en meer de leadzanger, waar hij de vocalen voorheen deelde met Robbie Steinhardt. Dat met name Walsh zich in die periode sterk ontwikkelde hoor je op Questions Of My Childhood.
De slotakkoorden van het album zijn fraai. Als eerste Cheyenne Anthem, wat een ode is aan de indianen. Het zijn de eerste spiritueel getinte uitingen van Kerry Livgren die dit nummer geschreven heeft. Het nummer lijkt op het eerste gehoor eenvoudig maar bij betere beluistering hoor je de unieke Kansas-signatuur. Het magnum opus van Leftoverture is voor het laatst bewaard: Magnum Opus. De bijna acht minuten zijn verdeeld in zes in elkaar overvloeiende delen. Hier laat Kansas horen dat men de zaken instrumentaal goed voor elkaar heeft. De naadloze overgangen van rock naar jazz/fusion-achtige stukken zijn fenomenaal. Titels van de sub-nummers als ‘Father Padilla Meets The Perfect Gnat’ en ‘Release The Beavers’ laten ook zien dat de mannen een portie humor bezitten. Iets wat ze wel eens werd verweten.
Leftoverture is in 2001 opnieuw uitgebracht. Net als enkele andere klassieke Kansas-albums die in het eerste lustrum van deze eeuw opnieuw zijn verschenen. Op de heruitgave staan twee extra nummers. Het zijn beide live-uitvoeringen van Carry On Wayward Son en Cheyenne Anthem.
Leftoverture werd een enorm succes. En het is mijn persoonlijk favoriete Kansas-album. Er zijn inmiddels ruim vijf miljoen exemplaren van verkocht. Het succes werd doorgetrokken met Point Of Know Return (1977), met daarop de mega-hit Dust In The Wind, en de live-klassieker Two For The Show (1978). Daarna brokkelde het succes langzaam af en verlieten zowel Steve Walsh als Kerry Livgren om uiteenlopende reden de groep. Anno 2020 is Kansas enkele levens verder en weerklinken op hun albums nog spaarzaam echo’s uit het roemruchte verleden.