De terugblik van Hans Ravensbergen

Bij Rockportaal richt ik me in hoofdzaak op genres progressieve rock, progressieve metal en aanverwante stromingen. Maar gelukkig heb en neem ik ook de vrijheid over andere genres te recenseren. ‘Out of the box’ gaan houdt een recensent immers scherp en accuraat.
Het jaar 2018 blijft mij muzikaal gezien niet bij als een memorabel jaar. Eenvoudig omdat 2018 voor mij geen uitschieters heeft gebracht. Natuurlijk werden er tal van goede en zelfs zeer goede albums uitgebracht. Niet meer dan dat. En dat is voor mij niet genoeg.
Onderstaand vind je mijn jaarlijst. Een top 10, met als bonus nog wat  albums die mijn top tien niet haalden. Het zijn allemaal albums waarvan ik een fysiek exemplaar bezit. Want dat is een voorwaarde voor notering in mijn jaarlijst in een (muziek)wereld waar albums in toenemende mate digitaal worden uitgebracht.
Jaarlijst 2018
Op 1 – en daarmee mijn album van het jaar – staat dezelfde band als in 2017; The Tangent. Nu met het album Proxy. Ik citeer de laatste alinea in mijn recensie. “In 2019 hoopt Andy Tillison de respectabele leeftijd van 60 te bereiken. Met Proxy bewijst het Britse genie dat hij wellicht een paar gekleurde haren kwijt is, maar zijn streken zeker niet verloren is. Proxy gaat net als zijn voorganger zonder twijfel hoog scoren in mijn jaarlijst”.
Op 2 vind je Philhelmon met Perpetual Immobile. Het voorbeeld van een album waar niet alleen muzikaal maar ook qua artwork en verpakking zeer veel zorg aan is besteed. Dit album van Nederlandse bodem is met een crowdfunding campagne tot stand gekomen. “Niet alleen de bijna tachtig minuten durende muziek is door een ringetje te halen. De zeer smaakvol ontworpen digipack is een kunstwerk op zich. Met onder meer een zeer gedetailleerde beschrijving van wie in welke hoedanigheid aan welk nummer heeft meegewerkt. Maar bij enkele nummers ook korte liner notes. Het artwork is ook van de hand van grafisch ontwerper Henk Bol. Niet alleen vindingrijk  (de coverfoto is gemaakt in Henk’s achtertuin ‘Chopin Garden’ en de sculpture is gemaakt door zijn vrouw Hely), maar tegelijk wonderschoon zijn de illustraties bij ieder nummer in het 28 pagina’s tellende boekje bij het album”.
Op 3 het geesteskind van Erik Norlander en John Payne: Dukes Of The Orient. Je mag de band een doorstart noemen van Asia Featuring John Payne. Het debuutalbum Dukes Of The Orient is er een om in te lijsten. “Waar tegenwoordig (uit marketingoogpunt en vaak ten onrechte) al snel wordt gesproken over een nieuwe superband, heeft Dukes Of The Orient deze glimmende sticker met dito aanduiding op de cover niet nodig. Goede muziek verkoopt zichzelf, bewijzen ‘dukes’ John Payne en Erik Norlander met dit formidabele album”.
London Underground met het album Four is voor mij, naast Seventh Dimension (zie verderop), dé verrassing dit jaar. En staat daarmee passend ook op 4. Liefhebbers van authentiek en retro toetsenwerk zal het kwijl uit de mond lopen. “Het album telt tien instrumentale pareltjes met een totale speelduur van 55 minuten. Maar mag je deze nummers progressieve rock noemen? Is het psychedelisch, jazz, Canterburry of soms acid? Ik noem het meer experimenteel maar tegelijk toegankelijk, aangenaam retro, ontspannend en ont-zet-tend plezierig. Het geluid blijft trouw aan muziek van eind jaren zestig en is een waar feest voor de liefhebbers van Hammond, Mellotron, Moog en vette basgitaar. London Underground is mijn ontdekking van 2018 en Four een van de beste albums die ik dat jaar mocht beluisteren”.
Op de valreep van 2018 bereikte mij het dubbelalbum The Corrupted Lullaby van de band Seventh Dimension. Ooit bestempelde ik deze Zweedse band als ‘werelds onbekend talent’. Met een ruim twee uur durend concept album wordt dit zelf verzonnen keurmerk bevestigd en zetten zij zich met dit sensationele album wat mij betreft in één klap stevig op de kaart. Derhalve op 5 in mijn jaarlijst.
Op 6 staat een band die zich maar blijft ontwikkelen en mij verrassen: The Pineapple Thief. Met het album Dissolution steekt Bruce Soord wat mij betreft Steven Wilson naar de kroon. “The Pineapple Thief stond jarenlang in de schaduw van groepen als Porcupine Tree. Bruce Soord werd vaak verweten een kloon te zijn van Steven Wilson. Met Dissolution slaat de band en vooral Bruce Soord al zijn criticasters keihard om de oren. De weg naar de top was lang. Maar wat is het uitzicht mooi wanneer je daar eenmaal bent”.
Mystery is al jaren niet meer weg te denken uit jaarlijsten van menig liefhebber van neo-progressieve rock. De Canadezen verklaarden Nederland in 2016 al als hun ‘second home’, getuige de titel van hun dvd uit dat jaar. Het album Lies And Butterflies is er een van ouderwets goede kwaliteit en prijkt dan ook op 7.
Over naar nummer 8. Drie jaar moesten we wachten op een nieuw album van Gazpacho. Waar Molok voor mij een zwaar te verteren album was, viel Soyuz bij mij een stuk beter op de maag. “Net als Molok komt het subtiele artwork van Soyuz van de hand van Antonio Seijas. De toegepaste kleuren symboliseren de kleuren van de koude oorlog uit het Soyuz tijdperk. Waar het lang duurde voordat ik Molok kon waarderen, greep deze schijf me gelijk bij de kladden. Toch is Soyuz wat mij betreft net niet het beste album van Gazpacho tot op heden. Daarvoor ontbreekt op Soyuz de constant hoge kwaliteit die hun meesterwerken Night en Tick Tock wel hebben”.
The Visitor van Arena is volgens velen het onvolprezen meesterwerk van de Britten. Twintig jaar na dato van deze mijlpaal werd Double Vision uitgebracht. Genoemd naar een nummer op The Visitor. Een album van Arena ontbreekt zelden of nooit in mijn jaarlijst. Zo ook Double Vision niet met een notering op 9. “Met Double Vision wordt de klassieker The Visitor niet overtroffen. Dat is geen schande. Het beste nieuws is dat Arena op Double Vision laat horen dat het nog jaren mee kan”.
Ik had nooit kunnen denken dat een ‘female-fronted’ power metal band mijn jaarlijst zou halen. Ook al is het op 10. Het uit Bulgarije afkomstige Metalwings krijgt dat toch voor elkaar met het uitstekende album For All Beyond. “Vermeldenswaardig zijn de videoclips van de groep. Opgenomen in de ruige Bulgaarse natuur die zich goed leent als decor voor deze muziek. Metalwings maakt enorm goede sier met dit album. Het maakt mij nieuwsgierig naar een vervolg”.
Resteert nog een handvol albums die mijn jaarlijst niet haalden. In willekeurige volgorde zijn dat 41Point9 – Mr. Astute Trousers, Albion – You’ll Be Mine, Bismut – Schwerpunkt, Galahad – Seas Of Change, American Tears – Hard Core, Ghost – Prequelle, Riverside – Wasteland.
Op beeld (dvd/blu-ray)
Mijn aanschaf van beeldmateriaal bestond voornamelijk uit registraties van voor 2018. Wat mij betreft onbetwist de beste dvd/blu-ray is Home Invasion van Steven Wilson. Een fantastische registratie van zijn optreden met band in The Royal Albert Hall te Londen. Maar ook Morsefest 2017 van The Neal Morse Band maakte goede sier.
Live
Op concert gebied blijf ik een representatief antwoord schuldig vanwege het feit dat ik de gang naar een zaal in 2018 weinig maakte. Het optreden waar ik enorm naar uitkeek werd helaas geannuleerd. Dat van Dukes of the Orient in Zoetermeer. Het bleef voor mij dan ook bij bezoekjes aan Armed Cloud en Knight Area op 23 februari 2018 in Willemeen te Arnhem, Retrospective en Ayden in Nieuwerkerk ad IJssel op 18 maart 2018 en het Waterwegkoor op 20 december 2018 in de Koningshof te Maassluis.
Op naar 2019
Bij een terugblik hoort ook stiekem vooruitkijken naar het nieuwe jaar. Voor 2019 zijn mijn verwachtingen bij voorbaat al hooggespannen. Inmiddels aangekondigd zijn albums van Evergrey (The Atlantic), The Neal Morse Band (The Great Adventure), Dream Theater (Distance Over Time) en RPWL (Tales From Outerspace).
Ik wens alle lezers en bezoekers van Rockportaal een mooi 2019!