En zo is er weer een jaar voorbij. Een decennium voorbij voordat je er erg in hebt. Een jaar zoals anderen maar toch weer uniek. Persoonlijk bekeken heb ik ervaren dat geduld hebben inderdaad een schone zaak is. Toen ik half februari niet kon slapen van de pijn in mijn arm en bleek dat ik een voorbode van een nekhernia had, besefte ik dat een stapje terug doen voor mij een heel grote stap bleek te zijn. Accepteren dat je niet volledig kan functioneren en rustig aan moet gaan revalideren waar je voorheen het idee had ‘onaantastbaar’ te zijn, was niet de gemakkelijkste ervaring van het afgelopen jaar. Maatschappelijk gezien komt de bemoeizucht en adhocpolitiek van onze regering me wel een beetje de neus uit. De ver- en geboden stapelen zich op en de klimaatdoelendans van onze regering levert naar mijn idee voornamelijk verliezers op door een korte-termijndenken. Daarnaast zorgen de internationale clowns in het VK en de VS voor de nodige spanningen.
Los daarvan is het voornamelijk genieten van alle muziek die onze richting op is gekomen. Een weldaad van goede albums van bekende en (voor mij) onbekende bands hebben ook van 2019 een mooi muzikaal jaar gemaakt. Dan komt de vraag of een terugblik tot de mogelijkheden behoort en ik dwing mezelf om lijstjes te gaan maken. Lijstjes die aardig stabiel zijn, maar waar de volgorde toch enigszins willekeurig blijft en van dag tot dag kan veranderen. Daarbij heb ik me voor mijn lijstjes beperkt tot de albums die ik voor Rockportaal van een review heb mogen voorzien. Er zijn genoeg albums door een collega gedaan of albums die niet langs zijn gekomen die ook in de lijst hadden kunnen staan. Bijvoorbeeld de albums van Korn, Slipknot, Motionless in White, Crystal Lake, Carnifex en Shadow Of Intent om er maar een paar te noemen. Maar ja, een dag heeft ook maar 24 uur en met een gezin en een fulltime baan is het een illusie dat je alles zou kunnen volgen.
Uiteindelijk volgt uit alles dan de volgende top 10 over 2019 waarin het Zweedse volkslied zwaar vertegenwoordigd is.
- Evergrey -The Atlantic
Evergrey heeft het voor elkaar om op nummer 1 te belanden dit jaar. Dat heeft er alles mee te maken dat de band rond Tom S. Englund zichzelf blijft vernieuwen en ontwikkelen zonder daarbij enige concessies te doen aan het vertrouwde geluid van de band. The Atlantic heeft alles weer in huis om een album te zijn dat nooit en te nimmer verveelt.
Met This Ocean zet Evergrey alle zeilen nog even bij en wordt er flink vaart gemaakt. This Ocean sluit hiermee een album af dat in het verlengde ligt van de eerdere twee albums. Sterk, groovend, krachtig en mede door het stemgeluid van Tom heel aansprekend. Het elfde album mag dan misschien een einde inluiden van een triologie, maar is tevens het begin van elf nieuwe ijzersterke albums.
- Klone -Le Grand Voyage
Van een heel ander kaliber en van een heel andere schoonheid is Le Grand Voyage van het Franse Klone. Het heeft even geduurd voordat het nieuwe album verscheen, maar Le Grand Voyage is een heerlijk progressieve trip met een sterk melancholische insteek.
Klone mag dan Anathema als grote voorbeeld/grote broer zien. De band maakt mijns inziens muziek van eenzelfde kwaliteit en dat baseer ik niet alleen op dit prachtige laatste meesterwerk, maar op de laatste albums die de band mocht uitbrengen. Met Le Grand Voyage zijn ze net een beetje meer de kant van de melancholiek op geschoven, maar weten ze ook te prikkelen door sterke en krachtige impulsen. Zeker een album voor in de jaarlijst.
- Soen -Lotus
De band van voormalig Opethdrummer Martin Lopez heeft aangetoond dat ze meer zijn dan een project van Martin. Soen is veel meer dan dat en dat bewijzen ze nu al geruime tijd. Het laatste album Lotus is een juweel van een album en behalve muzikaal heeft dat zeker ook te maken met het
stemgeluid van Joel Ekelöf. Vorig jaar mocht ik de band live aanschouwen in Rotterdam en zowel live als op het album is het hoogstaande kwalliteit dat je voor je kiezen krijgt.
Ook aan het eind van het album is de zware progressieve grondslag nagenoeg perfect neergezet. In Rival krijgt de luisteraar een zwaar riffgeluid voor zijn kiezen dat, ondertussen bijna vanzelfsprekend, gesteund wordt door de drums. Een lichte tempowisseling houd je zeker bij de les, maar pakt je ook meteen in. Melodieus groovend sluit Lunacy het album herkenbaar en vertrouwd af. De sterke muzikale basis hypnotiseert en de zachte refreinen tillen je naar grotere hoogten en in een lang intro met minimale muzikale ondersteuning streelt Joël je nog even je neuronen om je in een roes achter te laten bij de laatste tonen van Lotus.
Lotus is het vierde briljante album van Soen. Nu al kan ik me voorstellen dat dit album aan het eind van het jaar in de terugblik terugkomt. Het album klinkt vertrouwd maar is geen eenvoudige herhaling van zetten. Dit is jezelf tegenkomen in een progressief paradijs.
- In Flames -I The Mask
De uitvinders van de Gothenburg Sound hebben zichzelf opnieuw uitgevonden op I, The Mask. Voortbouwend op hun eigen geluid weten ze ook op het nieuwe album weer te verrassen met een ijzersterk en fris geluid. De combinatie van het opzwepende geluid van de band en het kenmerkende zanggeluid van Anders Fridén zorgen er voor dat ook I, The Mask weer ernstig tot de verbeelding spreekt.
I The Mask in een album waar ik met smart op heb gewacht en een album waarop In Flames laat horen alleenmeester te zijn binnen hun genre. Van begin tot eind is het een juweel van een album dat kracht en emotie uitstraalt en iets met je doet.
- Bjørn Riis -A Storm Is Coming
Bjorn Riis is naast de band Airbag succesvol actief als solo-artiest. Al zijn albums zijn een genot voor het oor en hij heeft dat met A Storm Is Coming
zeker ook waargemaakt. Terwijl hij op het album meer is gaan spelen met uitersten in het proggenre is hij perfect in staat om een gebalanceerd geluid neer te zetten.
Dit nieuwe album van Bjørn Riis is ergens heel kenmerkend voor hem, maar er wordt inderdaad meer naar de uitersten toegewerkt en daarmee toch verfrissend en onbekend klinkt. Het hele album loopt perfect in elkaar over en de wat verdrietige elementen zijn triest maar klinken absoluut niet depressief. A Storm Is Coming is een prachtig nieuw album dat de discografie van Bjørn Riis uitstekend aanvult.
- Mister Misery -Unalive
Dé verrassing van dit jaar is voor mij Mister Misery. Deze band uit Zweden leek uit het niets te komen en kwam met
een offensief om u tegen te zeggen. Het is binnen de top 10 van 2019 het jeugdig elan en het relatief poppygeluid dat Unalive tot een favoriet heeft gemaakt.
Unalive is, nogmaals gezegd, een ijzersterk debuutalbum van een band die misschien jong, toch al stevig door de wol geverfd lijkt te zijn. Mister Misery is de uitlaatklep, maar tevens de manier om een sterke boodschap uit te dragen. De inspiratie is te vinden in de rock van weleer, de gothic rock en ik was niet eens verbaasd toen duidelijk werd dat ook Danny Elfman, de huiscomponist van Tim Burton, van invloed is op het geluid van de band. Mister Misery is voor mij een band die alle potentie in zich heeft. Auditief klinkt het meer dan uitstekend en visueel heeft de band zeker ook wat te bieden. Liefhebbers van Kiss, Lordi, Alice Cooper en Marilyn Manson doen er goed aan om onmiddellijk het album aan te schaffen.
- Despised Icon -Purgatory
Na Beast was het een kwestie van geluld hebben tot Despised Icon weer met een nieuw album zou komen. Dat geduld
werd beloond want Purgatory raakt je meteen tot in de kern van de muziekkern. Hoewel er een aantal steengoede deathcore-albums zijn uitgebracht afgelopen jaar is Despised Icon heer en meester in het genre en dat bewijzen ze met Purgatory dubbel en dwars.
Despised Icon laat op Purgatory horen dat de pioniers van het deathcoregenre een jaartje ouder mogen zijn, maar nog altijd als een voorbeeld kunnen dienen voor alle anderen. Na Beast wat het even stil, maar dit beest heeft niet op zijn lauweren zitten rusten. Ze hebben zich voorbereid op de nieuwe deathcoreshot die je omver blaast. Topklasse.
- Soilwork -Verkligheten
The Night Flight Orchestra is een geweldige band, maar liever hoor ik Björn “Speed” Strid bij Soilwork. Na Death Resonance bleef het twee jaar stil rond de band, maar met Verkligheten slaan ze in 2019 keihard terug en blijkt
Soilwork springlevend te zijn met de energie en elan van een stel jonge honden.
Naar het einde toe is er een gevoelsmatig vervolg op de Full Moon Shoals wanneer The Ageless Whisper wordt ingezet. Een compositie met een subliem geluid en een pittig accent in de zangpartij. Ik kan er niet genoeg van krijgen. Needles And Kin gaat in rap tempo door en het krachtige karakter blijft aanspreken. Ook de afsluiter You Aquiver blijft dat doen. Misschien is dit wel de rustigste en meest melodieuze compositie op het album, maar wel één die van begin tot eind laat horen waar Soilwork voor staat.
En dat is melodieuze deathmetal van hoogstaande kwaliteit. Het was het wachten waard op het nieuwe album dat van begin tot eind aanspreekt, je pakt en meeneemt in de Verkligheten die Soilwork je op dat moment aanbiedt. Doe ermee wat je wilt, maar vooral….geniet ervan.
- Sweet Oblivion -Sweet Oblivion
Naast Mister Misery is Sweet Oblivion de ‘zachte’ kant van de top 10 dit jaar. De band kan misschien gezien worden als een gelegenheidsformatie in leven geroepen door het management van Frontiers Records. Simone Mularoni (DGM) heeft er wel een prachtig project van gemaakt waarin zanger Geoff Tate kan schitteren.
Sweet Oblivion doet denken aan tijden van weleer, maar we mogen zeker niet vergeten dat dit album gewoon een mooi product van deze tijd is en dat de band er uitermate goed in is geslaagd om tien uitstekende aantrekkelijke composities te schrijven die door toevoeging van Geoff Tate een extra dimensie hebben mee gekregen. Maar dat heeft natuurlijk zeker ook te maken met mijn muzikale voorkeur. Niettemin zou ik dit album ook zeker zeer waarderen wanneer een andere zanger de teksten zou hebben ingezongen, want het staat gewoon allemaal als een solide huis.
- Swallow The Sun – When A Shadow Is Forced Into The Light
Bijzonder is Swallow The Sun in mijn lijstje. De doommetal van deze Finnen zit namelijk niet in mijn comfortzone,
maar al sinds jaar en dag weten de heren me te raken met hun composities. Toen ik ze in 2016 live aan het werk zag, was ik terdege helemaal verkocht. Ook When A Shadow Is Forced Into The Light is een weldaad voor het oor en krijgt me weer in een doomhypnose. Hoewel het album Heart Like A Grave van Insomnium ook tot de kanshebbers behoorde, heeft Swallow The Sun toch een streepje voor gekregen.
Ik ben nog altijd geen doomliefhebber en zeker geen doomkenner, maar Swallow The Sun weet nu een aantal albums op rij mijn interesse te wekken en dit laatste album lijkt de anderen naar de kroon te steken. En hoewel de aanleiding allesbehalve leuk, zelfs zielsverdrietig is, is het uiteindelijk resultaat prachtig en een ode aan deze veel te jong overleden zangeres.
Progressief
Progressieve rock doet altijd wel wat met mij en met drie albums in de algemene top 10 moet ik zeggen dat het een bijzonder mooi jaar was voor de progressieve rock. De top drie bestaat uit een aantal oudgedienden. Fijn is te zien dat er voor mij ook zeer verrassende bands naar voren zijn gekomen. Zo startte 2019 met The Art Of Trees van het Italiaanse Althea dat al enige tijd meedraait maar nu flink kan doorzetten. The Art Of Trees liet zich niet meteen horen als een sterk album, maar groeide in de loop van de tijd. Tylor Dory Trio kwam aan het eind van het jaar uit en heeft diverse warme invloeden weten te vermengen tot een eigen sterk geluid. Het laatste album van Opeth blijft ergens onderin de progressieve top 10 steken. Ik ben gewend dat albums van Opeth hun schoonheid niet meteen prijsgeven maar In Cauda Venenum doet er verdraaid lang over om te overtuigen. Stummfilm is wederom een album dat zich buiten mijn comfortzone bevindt, maar deze liveregistratie van Long Distance Calling is vooral subliem door het uitstekende spel van het viertal.
- Klone -Le Grand Voyage
- Soen -Lotus
- Bjorn Riis -A Storm Is Coming
- Voyager -Colours In The Sun
- Althea -The Art Of Trees
- Tylor Dory Trio -Unsought Salvation
- Lonely Robot-Under Stars
- Lion Shepherd -III
- Opeth-In Cauda Venenum
- Long Distance Calling -Stummfilm
Metalcore / deathcore
Ik ben zelf een beetje verbaasd dat alleen Despised Icon het tot de algemene top 10 heeft gehaald. Stonden er vorig jaar nog ongeveer vijf metalcorealbums in de top 10 is dat dit jaar dus gereduceerd tot slechts 1. Dat neemt niet weg dat het een mooi metalcore/deathcorejaar is geweest en de albums die hieronder beschreven staan behoren nog altijd tot de albums die regelmatig de ether thuis versieren met hun klanken. Alle albums in deze top 10 zijn van hoogstaande kwaliteit en steken met kop en schouders uit boven hetgeen we dagelijks via diverse media te horen krijgen. Opvallend is de single van Another Now. Een jonge Nederlandse band die heel veelbelovend is. Goed nieuws, los van de top 10, is het feit dat ook We Butter The Bread With Butter de afgelopen maand weer van zich liet horen met een nieuwe single. Misschien dat 2020 ons een nieuw album gaat brengen van hen.
- Despised Icon -Purgatory
- Fit For An Autopsy -The Sea Of Tragic Beasts
- Rising Insane -Porcelain
- Thy Art Is Murder -Human Target
- Upon A Burning body -Southern Hositlity
- Of Mice & Men -Earth & Sky
- Another Now -Lotus/Echoes (single)
- Wage War -Pressure
- Eskimo Callboy -Rehab
- Any Given Day -Overpower
Nederland
Bij Rockportaal willen we de lezer voorzien van goed nieuws, goede interviews en goede reviews. Belangrijk vind ik echter ook dat het Nederlandse product een podium verdient want Nederland is rijk aan steengoede metalbands. Misschien dat Floor Jansen daar enigszins iets aan heeft veranderd, maar eigenlijk geloof ik dat niet. De meest veelbelovende band van Nederland is ongetwijfeld Inferum. De EP Modern Massacre kwam al als een donderslag naar binnen. De opvolger en eerste echte album Human Disposal kan het meest vergeleken worden met een kleine aardverschuiving. Hier is geen ontkomen meer aan. Spoil Engine liet een ‘herboren’ geluid horen. De band die tegenwoordig als viertal optreedt, laat met Renaissance Noire horen dat er rekening gehouden dient te worden met hen. Genoten heb ik van My Propone, Kid Harlequin en Ann My Dice en daarbij hebben Shoot The Messiah, Degenerate en Resurrect Tomorrow me verrast met de onvervalste thrash die ze ten gehore brengen en wist Insurrection het net niet te halen in de top 10. Extra aandacht tenslotte nog even voor Lars Deelman van Inferum die met 7Tools vier singles wist uit te brengen en, hoewel anders dan Inferum, overtuigt met de muziek van 7Tools.
- Inferum -Human Disposal
- Another Now -Lotus/Echoes (single)
- Shoot The Messiah -Kill All Gods
- My Propane -Antidote
- Kid Harlequin -Apoca-Politics
- Spoil Engine -Renaissance Noire
- Ann My Dice -Thorn
- Degenerate -Devastation Ahead
- Resurrect Tomorrow -The Wolf
- Dreamwalkers Inc. -First Re-draft
Divers
Tot slot wil ik ten aanzien van de albums van het jaar nog een kleine toevoeging doen wat betreft albums die niet binnen de algemene top 10 behoren of tot één van de bovenstaande genres. Mijn mogelijkheid om albums naar voren te halen die zeker wat aandacht mogen krijgen.
- Avantasia -Moonglow
- Prime Creation -Tears Of Rage
- Attila – The Villain
- Thenighttimeproject -Pale Season melancholic metal
- Heart Of A Coward – The Disconnect
- Leverage -DeterminUs
- Tony Mills-Beyond The Law
- I.L.D -The Domination Chronicles
- Words That Burn – Pyres
- Death Angel – Humanicide
Live:
Qua optredens heb ik het geloof ik wat rustiger aan gedaan het afgelopen jaar. Wat ik gezien heb was echter allemaal goed. Behemoth in Tivoli was en is een klasse apart. Hoewel ik de show al meermalen heb gezien, dondert de band rond Nergal steevast keihard over je heen. Wolves Of The Throne Room en At The Gates pasten daar helemaal bij.
Dat Parkway Drive een headliner is van de nieuwe lichting lieten ze begin dit jaar ook zien. Behalve dat het muzikaal enorm goed in elkaar stak en de band muziek maakt die aanspreekt, heeft Parkway Drive zichzelf een show laten aanmeten waarbij je je vingers kunt aflikken. Strak, gevarieerd en visueel heel aantrekkelijk was begin februari het optreden in Amsterdam een topavond waard.
Emotioneel vond ik het optreden van Riverside half juli. Nog altijd is er een gemis sinds Pjotr overleed, maar desalniettemin liet Riverside weer zien en vooral horen dat ze hun spel tot in de perfectie beheersen. Verrassend op progressief gebied was het optreden van Ayreon. Ooit aangekondigd als eenmalig optreden verdrongen fans uit de gehele wereld zich in Tilburg rond 013 voor Ayreon Universe live. Dat smaakt blijkbaar naar meer, want het eenmalige is er wel vanaf. Afgelopen jaar werd het album The Electric Castle integraal gespeeld en ook deze show was tot in de puntjes verzorgd en in no-time uitverkocht.
Fortarock was een heel bijzonder festival. Vooraf bleek de kaartverkoop wat tegen te vallen en mocht iedereen een introducee meenemen. Ik heb mijn hoofd erover gebroken, maar kan niet begrijpen waarom Fortarock toch niet is gaan lopen met als gevolg dat 2020 geen nieuwe editie kent van dit gezelligste festival van Nederland. De editie van 2019 kende een dijk van een line-up met onder meer Decapitated, Behemoth, Amorphis, Katatonia, Symphony X en Amon Amarth die meteen op de eerste tropische dag van 2019 zorgde voor een onvergetelijke en bijzondere ervaring. Hoe kon het ook anders dat de god van de donder ervoor zorgde dat het optreden van deze vikingband afgebroken werd door een aankondiging van noodweer. Het kan niet anders dan dat de natuur (en de bijbehorende goden) metal omarmen als de ultieme verwezenlijking van het oergeluid.
Graspop is drie dagen goede herrie. Toch is de glans er voor mij een klein beetje af bij het festival. Graspop is dermate groot dat ze grote bands binnen kunnen halen die een puike set neerzetten. Het is meer de organisatie die mij wat tegenstaat en wat mij betreft voor de editie van 2020 de plank aardig mis slaat met onder meer Faith No More als headliner. Toch kreeg de editie van 2019 een bijzonder karakter. Het optreden op Graspop van Slayer was echt de laatste keer dat we deze band zouden gaan zien in levende lijve. Anders dan in Zwolle het jaar daarvoor werd de uitstekende set van Slayer toch enigszins emotioneel afgesloten. Een tijdperk is voorbij. Ook het optreden van KISS was (leek) het laatste optreden van deze ongeëvenaarde band. Alles werd uit de kast getrokken en hoewel de uitdrukking ‘less is more’ vaak klopt, is het een fabeltje wanneer je KISS aan het werk ziet. KISS is een feest, het is pure show, het is goede muziek, het is je verbonden voelen met elkaar, het is een sensatie en vooral is het een onderdeel van het leven van mijn gezin en mij. Twee dagen later was de herhaling in Amsterdam. Maar dit keer met mijn zoon, maar zonder mijn vrouw en dat deed toch een beetje zeer. Toen de band aankondigde nog één keer naar Europa te komen, werd er dan ook niet getwijfeld, maar zijn de kaarten voor het optreden in Dortmund meteen besteld. Nog één laatste keer voordat het doek definitief valt voor ‘the hottest band in de world’. (hoewel New York misschien nog op de planning staat in 2021).
Interview:
Interviews afnemen blijft een bijzonder sport om te beoefenen. Soms gaat het van een leien dakje zoals het interview met het Canadese Incura of met het Franse Klone. Soms is het leuk dat je gevraagd wordt voor een interview met Spoil Engine. Daar krijg je energie van.
Dat ik Johannes Eckerström zou gaan spreken bij het Dynamo Metalfest had ik niet meteen verwacht en bezorgde me de nodige (positieve) spanning. Een face-to-face is een bijzonder moment en dat wil ik zo goed mogelijk doen met vragen die niet geheel voor de hand liggen. Ik streef naar een leuk, maar ook diepgaand gesprek, met een fikse dosis respect voor de band. Mijn ervaringen met face-to-face interviews bij een optreden of festival zijn niet geheel positief. Vooral is alles in kannen en kruiken, maar op de plaats zelf weet niemand ervan en loopt het altijd anders dan gepland. Het geplande gesprek voorafgaand aan het optreden van Avatar lukte dus ook niet. Het was bij de signeertent dat we de bandmanager wisten te benaderen en ik alsnog meekon backstage. Het grote voordeel hiervan was dat de geplande dertig minuten nu ineens een uur werden. Johannes is voor mij een entertainer pur sang en hoort op het podium thuis. Backstage blijkt hij een rustige man te zijn waarmee het prettig spreken is. Met veel plezier (en met trots) kijk ik dan ook terug op dit interview.
Tot slot
Het afgelopen jaar moesten we helaas ook afscheid nemen van een aantal begaafde muzikanten. Keith Flint van The Prodigy beroofde zichzelf van het leven en liet een bijzonder gat na. Over het waarom is niet zo heel veel bekend, maar het blijft altijd moeilijk om te begrijpen waarom iemand die ogenschijnlijk zo succesvol is tot deze stap moet komen. Toen Tony Mills het album Beyond The Law uitbracht, was het al duidelijk dat dit zijn laatste album zou worden. Toch was het een ‘schok’ voor mij toen hij enkele maanden na de release overleed. Afscheid moesten we ook nemen van Paul Rayond (onder meer Michael Schenker Group) en Mark Hollis. Niet zozeer metal behoorde Mark Hollis toch tot de muzikanten die mij in het verleden veel plezier hebben doen beleven aan de muziek.
Bijzonder getroffen was ik door het bericht dat Martjo Brongers was overleden. De gitarist van Steel Shock en Vortex overleed half december nadat hij gevallen bleek te zijn. Hoewel ik Martjo als muzikant niet heel goed kende, is hij diegene geweest die mij opnam in het team van reviewers van zijn onlinemagazine Fury Rocks terug in 2008. Na twee jaar moest hij wegens gezondheidsredenen met Fury Rocks stoppen en dat was enorm jammer, want ik heb de samenwerking met Martjo altijd als heel bijzonder ervaren. Mijn band met Martjo is nooit helemaal verdwenen en via Facebook e.d. wisten we elkaar toch weer te vinden. Ik heb op facebook gelezen dat iemand schreef: “hoe kun je nu niet van Martjo houden” en dat ik een waarheid als een koe. De eeuwige jonge hond is met 61 jaar veel te jong gestorven. Na Fury Rocks heb ik mij mogen storten in het avontuur dat Rockportaal heet en tot op de dag van vandaag beleef ik daar enorm veel plezier aan. Met een uitstekend team schrijvers en fotografen mogen we dagelijks onze website vullen met interessant materiaal. Ik zie 2020 dan ook met veel vertrouwen tegemoet. Het team van Rockportaal is een stabiel team met uiterst begaafde medewerkers die ook in het nieuwe jaar weer vol energie op pad gaan in de muziekwereld. Qua albums ziet het er ook al goed uit en met optredens van Slipknot (die op Graspop 2019 al lieten zien oppermachtig te zijn), Thy Art Is Murder, Fit For An Autopy, Carnifex, Pendragon, Geoff Tate, Korn , Soen en vooral KISS in het vooruitschiet is 2020 bij voorbaat al geslaagd te noemen.
–