Home Column De terugblik van Maurice van der Zalm (2023)

De terugblik van Maurice van der Zalm (2023)

door Maurice van der Zalm
1,2K views 26 minuten leestijd

2023

En zo is er weer een jaar voorbij. Een jaar waarin zoals altijd een heleboel in gebeurt. We kunnen ons evenals de media concentreren op oorlog, voetbalrellen, de val van het kabinet en andere problematiek, maar in deze terugblik wil ik vooral kijken naar de muzikale hoogtepunten voor mij van 2023. En dat zijn er nogal wat. En dan beperk ik voornamelijk op hetgeen ik voorbij heb horen komen en van wat woorden mocht voorzien op onze mooie website.

Een website die in maart qua layout volledig is herzien en een frisse nieuwe uitstraling kreeg. Daar gaat natuurlijk het nodige werk aan vooraf en ik ben heel blij met de technische medewerkers die daar uren van hun tijd in hebben gestoken. En met succes moet ik zeggen.

De website is daarbij onophoudelijk gevuld met nieuwe reviews, livereviews en nieuwsberichten. Dat kan natuurlijk alleen maar met een gedreven en fantastisch team van medewerkers/schrijver/fotografen die de lezer, geheel vrijwillig, voorzien van het laatste nieuws en de mooiste muziek. Een team dat een vaste stevige kern kent, maar we zijn verheugd dat we het team van Rockportaal.nl de afgelopen maanden hebben mogen en kunnen uitbreiden met een paar goede nieuwe schrijvers. Met z’n allen weten we de passie voor muziek en het respect voor de muzikant vorm te geven in woord en beeld. Een dank aan allen die dit allemaal mogelijk maken dus.

Maar even terug naar de muziek, want daar gaat het eigenlijk in deze terugblik allemaal om. Clichématig moet ik zeggen dat de volgorde van de onderstaande lijsten altijd aan verandering onderhevig kan zijn. Het is slechts een overzicht van wat mij het meest heeft geraakt het afgelopen jaar en vele albums die niet in het lijstje voorkomen, hebben bij mij toch ook een lans gebroken. Een top 100 zou teveel van het goede zijn, dus hierbij een overzicht van wat ik wil delen met jullie betreffende 2023 waarbij het overgrote deel terug te vinden is in mijn lijst van reviews van het afgelopen jaar.

En hoewel het niet voorbestemd was, moet ik zeggen dat, in tegenstelling tot andere jaren, de progressieve albums dit jaar een vrij hoog percentage innemen in de algemene top.

Top 10

  1. Orbit culture                     Descent / The Forgotten                                            

Orbit Culture bracht dit jaar een fantastisch nieuw album uit en in de laatste maand ook nog eens een EP. Het is het laatste wapenfeit bij Seek & Strike. Wat de volgende stap gaat zijn van deze Zweden is niet duidelijk, maar dat deze band heel succesvol gaat worden, moge duidelijk zijn.

“Het is altijd maar weer afwachten of een band die in populariteit groeit en langzaam de succesladder beklimt trouw kan blijven aan zichzelf en kwaliteit kan blijven neerzetten. Bij Orbit Culture lijken ze geen last te hebben van hoge verwachtingen of druk. De vier heren doen waar ze goed in zijn en ze voldoen helemaal aan de hooggespannen verwachtingen die ik van ze had. Dit is 48 minuten puur genieten.”

“The Forgotten is een EP dat ook waarlijk als (kerst)cadeau in je schoot geworpen mag worden. Het is daarbij, samen met het overige werk, een prima basis om in het nieuwe jaar alle podia in de headlinetour helemaal plat te spelen.”

2. Mystery                              Redemption                                                                    

Mystery kwam een beetje onverwacht mijn huiskamer binnen. Schijnbaar niet heel bekend, hadden ze net een korte tour achter de rug met maar een paar optredens. Vanaf het moment dat ik het album ging beluisteren, was ik echter verkocht. Ergens heel ouderwets wist Mystery mijn AOR-hart sneller doen kloppen. Gelukkig zullen ze Nederland in 2024 nogmaals vereren met een bezoek.

Acht composities en 73 minuten verder, ervaar ik een leeg gevoel dat alleen gevuld kan worden door de repeatknop. 73 minuten is 4.380 seconden en geen enkele daarvan is verspild. Mystery overtuigt op alle fronten en blijkt ook een meester te zijn in het maken van langere composities die aantrekkelijk blijven. Redemption is een meesterwerk op het progressieve / symfonische vlak en 2023 is binnen het genre een uitstekend progjaar. Met albums van Riverside, Ice Age en nu ook met Mystery is het smullen van dit voorjaar. Zeker een kandidaat voor de eindlijst van dit jaar.”

3. Avkrvst                                 The Approbation                                                           

Progressieve rock is niet alleen maar voorbestemd voor doorgewinterde rockmuzikanten. Avkrvst bewijst dit met het debuutalbum The Approbation. Het duo startte met muziek maken nadat ze zich het jaren geleden hadden voorgenomen. Waar het zou eindigen wisten de twee vrienden niet, maar dit duo heeft gouden handjes en wist een dijk van een album af te leveren.

The Approbation is een briljant debuutalbum. Een album dat het product lijkt te zijn van het lot van twee vrienden. En het lot heeft naar mijn idee nog veel meer voor het duo in petto, want dit album is echt progrock op het hoogste niveau.”

4. Earthside                            Let The Truth Speak                                                     

Nog een band die ik voor 2023 niet kende. Earthside speelt niet zomaar progressieve rock. Zij tillen het genre naar een nieuw en hoger niveau. Let The Truth Speak heeft enorm veel indruk op mij gemaakt en Earthside is een naam die in mijn muzikale geheugen gegrift is.

“Let The Truth Speak is niet zomaar een album van een getalenteerd viertal. Het album is een ervaring, een progressieve droom van meer dan een uur. De veelzijdigheid in de composities laten je de sfeer beleven, voelen en bijna proeven. Dit is pure kunst.”

5. Soen                                     Memorial                                                                         

Van nieuwe namen ontkom ik niet aan de band Soen die sinds het debuut Cognitive alleen maar uitstekende albums heeft afgeleverd en met de live-registratie Atlantis heeft laten zien wat een prachtige composities ze hebben gemaakt. Memorial is een album dat uitstekend in het rijtje past.

“Soen bewijst met dit album maar weer dat ze binnen het progressieve genre een vaste plek hebben. Van voor tot achter laat de band al jaren horen dat ze melancholie, passie en kracht evenwichtig evenwichtig kunnen toepassen in composities die zich in je hoofd nestelen en die nooit maar dan ook nooit (lijken) te vervelen.”

6. Riverside                            ID.Entity                                                                            

Een andere band waar ik niet omheen kan in het progressieve genre is het Poolse Riverside. Niet omdat ze Riverside zijn, maar omdat ze gewoon heerlijke progressieve rock maken. Mariusz Duda heeft afgelopen jaar ook nog een solo-album uitgebracht, maar voor mij ligt de focus sterk op het werk van Riverside. Het is het eerste album waar ze naar mijn mening een vorm van rust hebben gevonden sinds het overlijden van gitarist Piotr.

Riverside heeft in de complete carrière al laten horen dat ze binnen het progressieve genre de grenzen zoeken, verkennen en soms oprekken. Dat maakt de band ook uniek. Met ID.Entity hebben ze een rode draad weer gevonden. De tijd van melancholie lijkt voorbij en met Maciej op gitaar is de herinnering aan de overleden Piotr niet verdwenen, maar is zijn plaats stijlvol ingenomen. En met dit viertal heeft de band Riverside zijn wortels weer gevonden om verder te groeien. Een nieuwe tak die met zijn nieuwe wortels het water in de rivier verder mag strelen.”

7. Klone                                   Meanwhile                                                                      

Klone kan al jaren op mijn enthousiasme rekenen. Ik heb het idee dat deze band niet de waardering krijgt die het verdient. Afgelopen jaar mocht ik ze voor het eerst live aanschouwen en ook live zet de band een prachtig stuk neer.

Klone krijgt het dus weer voor elkaar om een album uit te brengen waarover ik eigenlijk alleen maar positief kan zijn. Melancholie is wellicht de basis van de composities, maar de manier waarop de band de krachtige momenten weet te verwerken in hun muzikale reis is verbluffend.”

8. Genus Ordinis Dei          The Beginning                                                                

Glare Of Deliverance was mijn kennismaking met Genus Ordinis Dei. De melodische metal van deze Italianen sprak mij zeer aan. Het album The Beginning had wat tijd nodig bij mij. De eerste video’s brachten mij wat van de wijs, maar het complete album is één festijn van metalblijheid. The Beginning geeft aan dat Genus Ordinis Dei wat mij betreft een blijvertje is.

The Beginning mag een prequel van Glare Of Deliverance zijn. De connectie vind ik niet zo 1-2-3, maar het zal mij een melodische deathmetalworst zijn. The Beginning is een dijk van een album binnen de melodische deathmetal. De afwisselingen en variatie die de band neerzet is van grote schoonheid en het album zal zeker mijn huiskamer e.d. nog vele malen vullen.

9. Porcupine Tree                Closure/Continuation.live`                                       

Het is gek maar dit jaar heb ik Porcupine Tree min of meer opnieuw ontdekt. De band is al jaren een bekende van me, maar mijn waardering voor de muziek kreeg in 2023 een nieuw elan en de liveregistratie in Tilburg was subliem. De band koos ervoor om het optreden in de Ziggo dome uit te brengen onder de naam Closure/Continuation.live. Werkelijk een prachtig document en overzicht van hun werk.

10. Thy Art Is Murder           Godlike                                                                              

De release van Godlike was uitgesteld om onduidelijke redenen. Later werd duidelijk wat de reden was en het was een gekke situatie dat CJ was ontslagen en dat de band het complete album opnieuw had opgenomen op het gebied van de zang. Dat neemt niet weg, dat het album wat noten mocht breken.

“Godlike is bruut, hard en (misschien wat verdrietig) laat CJ toch wat vergeten. Dit album is van voor tot achter krachtig en overweldigend. En op de een of andere manier toch ook weer heel toegankelijk (voor het geoefende oor)”.

Metal

  1. Orbit culture- Descent / The Forgotten                                            
  2. Genus Ordinis Dei – The Beginning                                                                 
  3. Thy Art Is Murder – Godlike                                                                              
  4. Theocracy  –  Mosaic                                                                               
  5. In Flames -Foregone                                                                          
  6. Avatar – Dance Devil Dance                                                        
  7. Scar Symmetry – The Singularity Phase II – Xenotaph                       
  8. Signs Of The Swarm – Amongs The Low & Empty                                         
  9. Insomnium – Anno 1696 / Song Of The Dusk                                
  10. Heleven – New Horizons part 1                                                     
  11. Dying Fetus – Make Them Beg For Death                                        

Progressieve rock

  1. Mystery  – Redemption                                                                    
  2. Avkrvst – The Approbation                                                           
  3. Earthside – Let The Truth Speak                                                     
  4. Soen – Memorial                                                                          
  5. Riverside – ID.Entity                                                                            
  6. Klone –  Meanwhile                                                                      
  7. Porcupine Tree – Closure/Continuation.live`                                        
  8. Karmamoi  –  Strings From The Edge Of Sound                             
  9. The Mystical Hot Chocolate Endeavors – A Clock Without  A Craftsman
  10. Ice Age –  Waves Of Loss And Power                                         
  11. Temic  – Terror Management Theory                                     
  12. RPWL – Crime Scene                                                                    
  13. Bruce Soord – Luminescence                                                                
  14. Overhead – Telepathic Minds                                                           
  15. Apotheus  –  Ergo Atlas                                                                         
  16. Death’s Head And The Space Allusion – LUC-II- FARUL                                   

Rock

Naast de bovenstaande albums wil ik ook nog even aandacht vragen voor het Franse Eveline dat een heerlijke EP uitbracht. In Nederland is de band misschien nog minder bekend, maar ze weten binnen de (melancholische) rock wel een potje te breken. Ook Black Stone Cherry liet met Screamin’ At The Sky horen dat ze onverminderd de southern rock delen met ons.

  1. Evenline  –  The Scars We Left Behind (EP)                                 
  2. Black Stone Cherry –  Screamin’ At The Sky                                                    

Nederland:

Binnen Nederland wordt er ook nog het nodige uitgebracht dat aandacht verdient. The One is daar een voorbeeld van, maar ook Distant liet keihard van zich horen. De band heeft een uitgebreide Amerikaanse tour achter de rug, waarbij ze menig publiek met trillende oorschelpen achterlieten. Nieuwkomers zijn zeker Sugar Spine en Wake Of Dawn. Toevallig twee bands waar gitarist Sietse de Krieger deel van uitmaakt. Een gitarist die hard aan de weg timmert en het verdient om gehoord te worden. Arjen Anthony Lucassen gooide het met Supersonic Revolution over een andere boeg. Met JayCee achter de microfoon kon het niet mis gaan. Lekkere onvervalste rock. In het rijtje ook een plaats voor bands die geen albums of EP’s uitbrachten, maar wel wisten te overtuigen met een paar goede singles, waaronder de belofte Changing Tides.

  1. The One –  Sunrise                                                                              
  2. Distant – Heritage                                                                            
  3. Sugar Spine – Emerald                                                                             
  4. Wake Of Dawn – Brinicles                                                                             
  5. Boneripper – Vengeance & Forgiveness                                         
  6. My Own Army – A King On Every Corner                                               
  7. Ron Coolen –  Here To Stay                                                                    
  8. Supersonic Revolution –  Golden Age Of Music                                    
  9. Humans Screaming Like Goats – Change Of State                                  
  10. Singles Changing Tides, Viola, Reformist, Old Man’s Riot, Ann My Dice en Another Now

Live

2023 werd voor mij gekenmerkt door echt het allerlaatste optreden van KISS. Het is nu definitief de End Of The Road. Met weemoed heb ik het laatste concert mogen ervaren, maar ook met dankbaarheid, omdat ik de band al zoveel malen live heb mogen zien in de afgelopen twintig jaar. Optredens die over de top mogen zijn, maar me altijd zeer gelukkig wisten te maken. In december maakte de band bekend dat ze als ‘avatars’ verder zullen gaan. KISS is namelijk een ervaring, maar ook een ‘brand’ dat nog vele jaren tot de verbeelding zal gaan spreken.

Verder mocht ik getuige zijn van heel veel mooie optredens van: Electric  Callboy, Powerwolf, Trivium, Bury Tomorrow, Bleed From Within’, Dynazty. Decapitated, Rise Of The Northstar, Brand Of Sacrifice, Gaerea, Shadow Of Intent, Sepultura, Blind Guardian, Killswitch Engage, Dying Fetus, Geoff Tate, Slipknot, Ice Nine Kills, Gojira, Machine Head, Pantera, Parkway Drive, Behemoth, Hatebreed, Amon Amarth, Disturbed, In Flames, Soen, Dirkschneider, Avatar, Airbourne, Orbit Culture, Septicflesh, Raven Age, Symphony X, Devin Townsend, Klone, Avatar en Ayreon.

Uit de hele lijst was het geweldig om Klone een keer live te zien, evenals Raven Age die al een aantal jaar op mijn lijstje stond, net zoals Orbit Culture. Bands die het verschil wisten te maken waren Dying Fetus, Avatar, Gojira, Pantera, Shadow Of Intent en Ayreon.

Zij ontstegen dit jaar echt het niveau en maakten een onuitwisbare indruk op me. Ayreon heb ik al eerder gezien, maar ook het afgelopen jaar zat de show zo goed in elkaar dat ik met verwondering van begin tot eind heb genoten.

Daarbij was het optreden van Electric Callboy opmerkelijk. Zo’n vijf jaar geleden in oktober zag ik ze, toen nog als Eskimo Callboy, in Upstairs in Amsterdam en nu bevond ik me in één dansende menigte die sprongen op de aanstekelijke metalcore van de band.

2024

Wat het nieuwe jaar ons gaat brengen is onduidelijk. De kaarten voor Graspop en Slipknot zijn al binnen en hopelijk gaan we dit jaar Voyager zien. De band die hun succesvolle tour moesten afbreken wegens de behandeling van kanker van zanger Danny.

Laten we hopen dat onze politici even verder gaan kijken dan hun eigenbelang en een regering gaan vormen. Dat de betutteling vanuit de regering een stuk minder wordt en dat al het geld dat momenteel aan oorlog voeren wordt uitgegeven een beter doel krijgt.

Voor mijzelf, Rockportaal.nl en alle muziekliefhebbers hoop ik van harte dat het een mooi muzikaal jaar gaat worden waarin we mogen gaan genieten van goede muziek, waarbij de grenzen van genres niet belangrijk zijn. Muziek verbroedert en ik wens iedereen deze verbroedering toe in het nieuwe jaar.

Kijk ook eens naar