Let The Truth Speak is mijn kennismaking met Earthside. Het album verschijnt op 17 november bij Music Theories Recordings/Mascot Label Group en is de opvolger van A Dream In Static uit 2015. A Dream In Static was een weerklank van de idealen die de vier muzikanten voorstonden. Anno 2023 lijken ze van een koude kermis thuis te komen en vragen ze zich op het nieuwe af waarom we met z’n allen de waarheid in lengte van dagen ontkennen op de momenten dat het niet comfortabel voelt terwijl we allemaal de waarheid zo belangrijk vinden.
Om die waarheid toch als centrale thema te stellen heeft Earthside tien nieuwe composities opgenomen met een totale duur van 77 minuten. De band bestaande uit Jamie van Dyck (gitaar, backing vocals, programming, keyboards), Ben Shanbrom (backing vocals, drums), Frank Sacromone (synthesizer, programming, percussie, gitaar) en Ryan Griffin (backing vocals, bas) heeft een keur aan muzikanten rond zich heen verzamelt om Let The Truth Speak tot de verbeelding te laten spreken.
But What If We’re Wrong (wat in onze tijd van verkiezingen niet eens zo’n gek idee is) is de muzikale opwarmer. Een instrumentale compositie waarin een mooie sfeer wordt opgebouwd. Het doet me denken aan Alan Parsons met een vleug Long Distance Calling. In We Who Lament krijgen de progrockliefhebbers cadeau met Keturah op zang. Muzikaal zet Earthside een prachtig decor neer en wordt de muzikale muur geregeld even opgetrokken waarin de zang van Keturah mooi past. Het is bijna negen minuten genieten van de muzikale veelzijdigheid en het innemende karakter dat gezet wordt. Tyranny neemt het progelement over maar wel een stuk heftiger. Pritam Adhikary (Aarlon) verzorgt de zangpartij. Hij heeft bewezen over een groot bereik te beschikken en diepe grunts zijn hem niet vreemd. Hier is het juist de puurheid van zijn stem die tot de verbeelding spreekt. Hij komt geregeld naar voren met een rauw stemgeluid, maar tussendoor zet hij dan weer een geluid neer dat herkenbaar is van The Dream Academy. Puur, enigszins hees en vooral innemend. De compositie heeft een delicaat spel van ritme in zich en enige bombast is de band niet vreemd hier. En daar zit hem ondertussen ook de clue. Let The Truth Speak blijkt meer te zijn dan een doorsnee progalbum. In 77 minuten krijg je zoveel muziek voor je kiezen dat je er echt voor moet gaan zitten. Tien zaadjes worden dan in je hersenstam geplant. En ze groeien bij iedere luisterbeurt.
Dat resulteert soms in onnavolgbare (drum) ritmes en melodieën die vermengd worden met krachtige erupties. AJ Channer (Fire From The Gods) weet het met zijn hese stemgeluid in Pattern Of Rebirth dan weer prachtig aan elkaar te lijmen en juist die samensmelting van de krachtige muzikale basis en zijn melodieuze zanglijn tillen het geheel zeker naar een hoger plan.
Voor het instrumentale Watching The Earth Sink heeft het viertal geen beroep gedaan op externa toevoegingen. Ze weten hier, evenals Long Distance Calling dat kan, met louter muziek een mooi verhaal neer te zetten.
Watching The Earth Sink zou als een keerpunt gezien kunnen worden. De louter progressieve rock krijgt ineens allerhande invloeden. The Lesser Evil is daar een goed voorbeeld van. Larry Braggs heeft een sterk muzikaal soulverleden en is momenteel actief in bijvoorbeeld The Temptations. Een bijzonder stemgeluid binnen het genre. Daarbij zorgt Sam Gendel met zijn saxofoonspel voor een kleine twist. The Lesser Evil heeft daarbij melancholie en spreekt enorm aan en kan door de samensmelting van invloeden gekenmerkt worden als een funksoulprogjazzcompositie met een vleugje brassband.
Het intieme sfeerbeeld krijgt verder vorm in Denial’s Aria. Een compositie die met Keturah en VikKe netjes wordt ingezongen en waarin Earthside de grenzen doorbreekt met de harptoevoeging van Kathryn Andrews en Kristi Shade (Duo Scorpio). Voor Vespers werd de Russische zanger Gennady Tkachenko-Papizh aangetrokken. Een zanger die vooral bekend staat als een zanger waarbij de zang natuurlijke klanken vertegenwoordigd en daarmee een etherisch, surrealistisch of organisch karakter krijgt.
Terug naar stevige progrock met Let The Truth Speak. Daniel Tompkins mag hier zeker tonen waarom hij tot de betere progressieve zangers gerekend mag worden. Het totale geluid in het titelnummer neigt ook sterk naar TesseracT, dus dat uitgerekend Daniel gekozen is voor deze compositie is geen raadsel. Sterk zijn de klassieke achtergrondzang en de imposante muzikale tussenstukken. Let The Truth Speak is intens en vooral, op vol volume, erg overweldigend. In de bijna elf minuten word je heen en weer geslingerd in sfeer, ritme en stijl. Het is daarmee een neurologische muzikale achtbaan die uiteindelijk veel te kort duurt.
Bekomen van dit juweel sluit All We Knew and Ever Loved het album af in een meer cinematische stijl. Hier geen zanger die aansluit, maar de drummer van Leprous, Baard Kolstad, die zijn medewerking verleent.
Let The Truth Speak is niet zomaar een album van een getalenteerd viertal. Het album is een ervaring, een progressieve droom van meer dan een uur. De veelzijdigheid in de composities laten je de sfeer beleven, voelen en bijna proeven. Dit is pure kunst.