Een lans gebroken voor subgenres

Ik hoor regelmatig metalheads zeggen, “Ik interesseer me niet in al die hokjes. Ik luister gewoon naar metal.” En daar is iets voor te zeggen. Je kunt behoorlijk uit-geeken met het stoppen van metal in genres en subgenres. Toch is het voor een muziekjournalist een makkelijke manier om te beschrijven wat een lezer zich moet voorstellen bij de sound van een band. Daarnaast helpen die hokjes de muziekliefhebber hun favoriete muziek te kiezen. Jammer word het weer als mensen muziek links laten liggen omdat het niet goed genoeg in hun favoriete hokje past.
Als muziekliefhebber is het gewoon ook een leuke denksport om bij het luisteren pogingen te wagen de band in het juiste genre te plaatsen. Het zijn juist deze dingen die ons als liefhebber van hardere muziek onderscheiden van de liefhebbers van het merendeel wat op de radio voorbij komt. We zijn gepassioneerd over onze muziek. We luisteren er niet alleen naar, we denken er ook over na, discussieren er over. Dat maakt het zijn van een metalhead een hobby in plaats van gewoon een tijdverdrijf. Ik ben er dol op.
Even een snelcursus genres. Je hebt grofweg een aantal basisgenres in de heavy muziek zoals black metal, death metal, power metal, heavy metal, symphonic, punk, hardcore, stoner, sludge. Uit mengelingen van die genres ontstonden bijvoorbeeld metalcore (hardcore en metal natuurlijk) en deathcore (het specifiekere metal genre van death metal met hardcore). Naast die basisgenres ontstonden er ook nog wat smaakjes die meer te maken hebben met het thema’s die aangesneden worden. Zo vinden we pirate metal, vaak een vorm van powermetal met een piratenthema of fantasy metal, vaak heavy metal of powermetal met invloed uit de fantasy literatuur.
Als een basisgenre wat invloeden kent van een ander genre, noem het de saus op het gerecht kunnen we die toevoegen. Zo komen we aan blackened death als een death metal band een black metal sausje heeft gekregen. Voor je het weet luister je naar blackened symphonic death metal.
Soms begint een band met een bepaalde stijl maar kiest er later voor een andere kant op te gaan. Neem nu een band als Bring Me The Horizon. Hun eerste album, Suicide Season was duidelijk een deathcore album. Het album daarna was al wat toegankelijker en was meer een metalcore plaat. Vanaf 2015 begon hun langzame rit naar wat bijna moeilijk anders valt te omschreven als popmuziek. Clean vocals, veel computerwerk, catchy refreintjes, etc. Andere voorbeelden zijn Avenged Sevenfold die hun metalcore terloops inruilde voor een commercieel klinkende vorm van heavy metal wat ze meer jongedames als fan opleverde, maar waardoor ze ook hun fans van het eerste uur verloren. De meest dramatische overstap was voor Suicide Silence. Zij schakelden van brute deathcore van het ene op het andere album over naar gelikte nu metal. De fans waren niet slechts teleurgesteld, nee ze waren verbolgen! De heren werden tijdens hun live shows nog net niet met pek en veren begroet. Gelukkig maakten ze de misstap onlangs goed met een geweldig deathcore album, wellicht hun beste ooit, Become The Hunter. Blijkbaar hadden ze het uitstapje even nodig om weer verfrist terug te komen.
Wat fans vonden van Metallica’s, meer op standaard rock lijkende albums, Load en Reload hoef ik waarschijnlijk niet eens te melden. Het is daarna ook nooit meer helemaal goed gekomen in ogen van de fans.
De bands Mastodon en Baroness ging het wat beter af. Hun switch van sludge naar een prog-metal geluid leverde ze nogal wat positieve recensies op en veel nieuwe fans. Opeth kunnen we ook als een goed voorbeeld noemen, die van death metal ook naar een meer prog metal geluid overschakelde.
Whitechapel wist het huzarenstukje neer te zetten hun deathcore te voorzien van clean vocals op Hickory Creek en tegelijk hun meest donkere album ooit af te leveren. Ze voegden daarmee enkele boeiende nieuwe lagen toe aan hun sound.
Twijfelgeval is wellicht Parkway Drive. Hun rauwe metalcore evolueerde naar een meer arena-rock waardig geluid inclusief spetterende podium act met vuur, ronddraaiende drumkits en meer van dat al. Hoewel hier ook fans van het eerste uur een beetje op afknapten valt niet te ontkennen dat deze move hen in staat stelde voor meer publiek dan ooit te spelen. Belangrijke troef daarbij was de geleidelijke overgang. De grootste succesvolle genre switch maakte natuurlijk Pantera. Voor de toevoeging van brulboei Phil Anselmo maakten ze in plaats van hun vette groove metal namelijk glam metal. Een periode die de meeste fans graag vergeten.
We kunnen dan wellicht ook wel stellen dat muziekliefhebbers geen moeite hebben met een overschakeling van genre zolang deze maar organisch tot stand komt en de muziek juist een beetje uitdagender en ingewikkelder van aard wordt in plaats van simpeler en commerciëler. Want elke underground scene haat posers en sellouts, right?
Persoonlijk vind ik het saai als een band elke keer gewoon hetzelfde album opnieuw maakt zoals bijvoorbeeld een AC/DC. Nee dan liever een band als Slipknot, Whitechapel of zelfs Ghost waarbij je je bij elk album afvraagt hoe het gaat klinken. Ik maak trouwens een uitzondering voor Danko Jones. Die mag gewoon elke keer dezelfde plaat maken. Maar dat terzijde.
Wees niet bang de subgenres te onderzoeken. Het kan zomaar zijn dat je het black metal randje van de death metal van Behemoth (van nature een black metal band die steeds meer death metal invloeden toevoegde) wel tof vind klinken. Dan kan het de moeite zijn om je eens verder te verdiepen in een Mayhem of Immortal. Of stel je vind symphonic metal als Aeyron tof maar mist toch een beetje de rauwere, donkere kant. Probeer dan eens Dimmu Borgir.
Zoveel bands, zoveel genres, zoveel fans. Prachtig om een fan te zijn van het heavy genre.
 
Foto Parkway Drive: Harm Lourenssen