Dag twee van het Fortarockfestival begint met een wolkenloze hemel en met dertig graden op de thermometer. Het belooft, gezien het programma weer een puike dag te worden en een mooi vervolg op een uitstekende eerste dag. Dat kan (bijna) niet mis gaan.
Savage Messiah trapt op de mainstage de zondag af. De band bracht afgelopen maand het album Demons uit. Een album waarover op Rockportaal het volgende werd geschreven: “Savage Messiah is een kei in het schrijven van duidelijke rockcomposities met een ruw randje waarbij het geheel aantrekkelijk gemaakt wordt door duidelijke en herkenbare refreinen.”. Dat blijkt uit het optreden want de band lijkt er zin in te hebben. Het veld staat zo vroeg in de middag al goed vol en er is een prettige interactie tussen publiek en band. Zanger David Silver lijkt van de hitte geen last te hebben want in zijn zwarte kleding inclusief jasje is hij erg actief. Van het laatste album worden een aantal composities gespeeld. Met het prachtige The Lights Are Going Out zou het van oorsprong Britse Savage Messiah kunnen refereren naar de lopende Brexit. Zo vroeg in de middag is ook het geluid weer goed neergezet. De geluidstechnicus heeft gelukkig een goede nachtrust genoten, lijkt me zo. Het aan zijn dochter opgedragen What Dreams May Come en de cover van Parachute van Chris Stapleton zorgen voor een lekker optreden. De headbangers kunnen hun lol nog op met The Fateful Dark uit 2014 en de single Down And Out is een mooie afsluiter van een goed optreden.
Allegaeon heeft het optreden op Fortarock helaas moeten afzeggen, maar Car Bomb was zo vriendelijk om in te springen. Alles aan Car Bomb verraadt tot een zekere voorliefde voor de wiskunde. De muziek die Car Bomb neerzet zou ik willen omschrijven als metal geïntegreerd met hogere wiskunde en het logo bestaat uit louter wiskundige figuren. Dat is wel even wennen, want de composities zijn voor een groot aantal mensen in de tent nagenoeg onnavolgbaar. Het geheel is niet dansbaar, maar op de een of andere manier wel heel intrigerend en een buitengewone ervaring. De bandleden laten een knap staaltje technisch vernuft horen en gaan volgens mij verder waar Meshuggah de stekker eruit trekt. Car Bomb past daarmee helemaal in het rijtje van uiteenlopende stijlen waarmee de organisatie ook op zaterdag respect afdwingt en ruimte biedt aan deze band in het bijzonder. In Hank’s Garage speelt Rhinorino zijn set. Ik moet zeggen dat ik ten aanzien van de programmering in de tent niet overdreven enthousiast ben. Het genre ligt wat verder van de metal af en persoonlijk denk ik dat er, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteiten van de bands die er spelen, wel Nederlandse metalbands van formaat zijn die hier een springplank zouden kunnen hebben.
Op het hoofdpodium is inmiddels een bekende aangetreden. Christopher Bowes speelde vorig jaar nog met Alestorm op Fortarock. Dit jaar komt hij met zijn band Gloryhammer naar Nijmegen. Het Zweedse vijftal dat aangevoerd wordt door zanger Angus McFife, de avatar van Thomas Winkler brengt prettige rock die van clichés aan elkaar hangt. Ieder bandlid presenteert zich als een bijzonder personage en weet in vol kostuum de vrolijke en gemakkelijke powermetal aan de man (en vrouw) te brengen. Dat Gloryhammer minstens zo succesvol is als Alestorm blijkt uit de hoeveelheid mensen voor het podium die een brandende zon trotseren. Van het nieuwe album Legends From Beyond The Galactic Terrorvortex wordt meteen de nieuwe single Hootsforce gespeeld. In het begin is het geluid nog wat dun, maar dat wordt al gauw beter. Daar zorgt de geluidstechnicus die eveneens in een mantel is gehuld snel voor. Na Hootsforce zet Gloryhammer de set voort met powermetal dat overeenkomst met een intergalactische Powerwolf. Het schouwspel op toneel is aanstekelijk en alles bij elkaar opgeteld is het een groot succes. Angus McFife laat zelfs het publiek het geluid nadoen dat je hoort wanneer je een trol met de gloryhammer plat slaat. Tot nog toe alle lof voor deze band die het concept van Gloryhammer gemakkelijk uit zou kunnen bouwen op het podium met een show waarin ze zelfs in het bezongen Land Of Unicorns de handjes op elkaar zouden krijgen.
Vanwege de hitte die nu ongeveer op het hoogtepunt lijkt te zijn, heeft de organisatie gezorgd dat er gratis water beschikbaar is. Daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt hoewel het merendeel natuurlijk gewoon een lekker biertje of frisje achterover blijft slaan. En hoewel het de standaard is op menig festival blijf ik erbij dat euro 2,90 voor een bekertje cola wel wat aan de hoge kant is.
Van Gloryhammer is het even een sprintje trekken naar de tent waar het Poolse Decapitated zijn opwachting doet. Het is niet de eerste keer dat ik getuige mag zijn van een optreden van hen en ben er klaar voor om wederom omver geblazen te worden. De tornado die Decapitated neerzet trekt je subiet uit het universum van Gloryhammer en zet je met beide benen stevig op de grond. Waar Angus McFife zich tooit met een cape heeft voorman Rafał Piotrowski haar dat minstens zo lang op zijn rug hangt. Bruut groovend wordt het tempo langzaam opgevoerd en het is alsof je een locomotief een kopstoot geeft. De technische deathmetal wordt strak en snoeihard uitgevoerd en ik houd ervan dat dit in de tent gebeurt omdat je op die manier helemaal meegezogen wordt in het moment. Het spel met tempo is perfect live neergezet en is mooi samen gesmolten in de repeterende riffs die het geluid van Decapitated toch kenmerkt. Ik kan niet zeggen wat nu precies het beste concert is omdat de variatie zo groot is, maar Decapitated overtuigt zeker.
Tussen Polen en Nijmegen kom je ergens wel Berlijn tegen. De stad waar het bebaarde trio Kadavar vandaan komt. De drie heren spelen psychedelische rock met een flink retrogeluid en of het nu warm is of niet; er wordt gewerkt op het podium. De heren hebben hun sporen reeds verdiend en in grote getale is het publiek getuige van een enerverende show. Daartussen door slingert zich een rij die wacht op een handtekening van Gloryhammer bij de signeersessies die mogelijk zijn gemaakt door Metalfan.nl.
In het verslag van de zaterdag heb ik al meermalen aangegeven dat de organisatie van Fortarock buiten de lijntjes programmeert. Het optreden waarvan ik benieuwd ben hoe het zich gaat ontwikkelen vandaag komt waarschijnlijk van de hand van Batushka. De band is mysterieus en er gaan geruchten (volgens het programmaboekje) dat we hier te maken hebben met een supergroep in het blackmetalgenre. Een supergroep waarbij er ook hommeles blijkt te zijn in de oorspronkelijke bezetting. Die mystiek zorgt ervoor dat de tent weldra volloopt. Mensen komen kijken wat Batushka nu eigenlijk is. Is het een hype? Is het occult? Of gewoon het antwoord op Ghost? Het openingsritueel met het ontsteken van de kaarsen en het verspreiden van wierook duurt vrij lang. Daarna wordt de muziek ingezet. Liefhebbers van blackmetal kunnen de zang zeker waarderen, maar waar andere blackmetalbands blijven hangen in de zangtechniek zet Batushka schijnbaar zonder moeite de zanglijn in een Gregoriaanse stijl. Ik kan niet anders zeggen dat ik waardering heb voor deze continue omschakeling. Het decor is prachtig en je waant je in een orthodoxe kerk maar hetgeen gebeurt op het podium is minstens zo statisch. De muzikanten staan als silhouetten op de achtergrond al ware de standbeelden van de heiligen van Maria Geboortekerk van Nijmegen zijn afgedaald naar het Goffertpark om een deuntje te komen spelen. De muzikale ondersteuning bij het sterke en krachtige stemgeluid is goed. De vraag is of Batushka met de huidige show kan blijven overtuigen.
Met Symphony X op de mainstage heeft Fortarock één van de troeven in handen. De band die sinds 1994 binnen de progressieve metal opereert en met Underworld één van de beste albums van 2015 op de markt zette, maakt zijn opwachting voor de eerste keer in Nijmegen. Symphony X maakt op het podium waar waar ik op gehoopt heb want het publiek krijgt een dijk van een optreden. Het is niet zozeer een show met veel visuele aspecten, maar muzikaal staat het als een huis en Sir Russel Allen is niet alleen goed bij stem (ik moest even aan Ronnie James Dio denken) maar is ook als voorman goed actief en ontspannen. De progressieve metal wordt daarmee op alle fronten netjes neergezet door vijf rasartiesten die zich enorm thuis lijken te voelen op het podium. Dat het allemaal niet van een leien dakje is gegaan de afgelopen jaren blijkt wanneer Russel Allen refereert naar het tragische busongeluk waarbij de bassist en tourmanager om het leven kwamen. Een persoonlijke noot die binnenkomt en waar Russel van de gelegenheid gebruik maakt om het publiek te bedanken voor alle steun en toewijding. 55 minuten zijn zo voorbij met een setlist waaruit kracht straalt en met Set The World On Fire het optreden waardig afsluit. Jammer is het dat een foto met de band maken bij de signeersessie niet toegestaan wordt.
In de tent staat iedereen dan al klaar voor Katatonia die voor de gelegenheid het album Night Is The New Day (met daarop nog Fredrik en Mattias Norrman) uit 2009 integraal gaat spelen. Het geluid is goed afgesteld en het optreden is een ervaring. Tussen de composities door is er genoeg ruimte voor zanger Jonas Renkse om wat humoristische opmerkingen naar het publiek te maken wat het optreden een ontspannen indruk meegeeft. Ik waan me weer heel even in een bubbel waar ik voorlopig niet uit wil komen tijdens dit optreden waarin niet alleen Jonas een sterke performance neerzet maar waar ook de samenzang perfect neergezet wordt. Dit is een klasse apart, zoals ondertussen zoveel bands op Fortarock. In de laatste compositie Departer van het album is het gitarist Roger Öjersson die een stuk zingt zo loepzuiver en innemend dat ik me afvraag waarom er nog zoveel van die idolprogramma’s zijn wanneer je dit voor je kiezen kunt krijgen. Het toegiftje is een cover van Night Comes Down van Judas Priest. Leuk, maar wanneer Katatonia zich zuiver had beperkt tot het album was ik al een heel tevreden metalliefhebber geweest.
Van Katatonia naar de gladde en aanstekelijke powermetal van het Zweedse Hammerfall is wel een omschakeling. Het ziet er op de mainstage allemaal netjes en fris uit en voorman Joacim Cans laat met zijn band zien dat zij al de nodige jaren ervaring hebben, hoewel zijn zang in de hogere regionen niet altijd even scherp is. Maar op dit festival past de band uitstekend want de muziek is aanstekelijk en het publiek reageert leuk op de band. In februari komt de band terug naar Nijmegen en op 16 augustus zal er een nieuw album verschijnen dat naar alle waarschijnlijk weer goed zal verkopen. Het past de band uitstekend dat ze een compositie hebben met de titel Hammerfall waarbij het publiek wordt uitgenodigd om keihard Fall te roepen wanneer Joacim het woord Hammer laat horen.
Wat mag ik van Animal As Leaders verwachten. Ik weet dat ze instrumentale metal spelen op een progressieve basis. Hoewel de band rond de gitarist Tosin Abasi is opgebouwd is het niet diegene die de aandacht vraagt op het podium. Het trio is aan elkaar gewaagd en Tosin zelf is heel bescheiden. Drummer Matt Garstka laat zich zeker niet onbetuigd en vraagt met onnavolgbaar ritmewerk de nodige aandacht met een drumstel dat onconventioneel schuin geplaatst is op het podium. Tosin Abasi wordt trouwens bijgestaan door Javier Reyes die zeker voor een uitstekende basis zorgt. Er zijn genoeg liefhebbers voor de metal die doorspekt is met jazzy stukken en geluiden die zo bij het programma Vrije geluiden van de VPRO gedraaid kan worden. Spelen bij Opeth lijkt ineens een makkie te zien . Langzaam verlaten enige mensen de tent maar het publiek dat achterblijft applaudiseert heftig en geniet van alles wat de lucht van de tent vult.
Dat Amon Amarth vandaag het festival afsluit is wel bekend. Het aantal mensen met een t-shirt van de band is groot. Van het begin snap ik niet zoveel. Voor het al opgebouwde podium wordt ruim de tijd genomen en moeite gedaan om het Berserkerdoek op te hangen. Ruim voordat het optreden begint hangt het half naar beneden en valt uiteindelijk. Het komt een beetje knullig over. Op het podium staat een enorme vikinghelm met daarop het drumstel. Precies op tijd, zoals alle optredens de afgelopen twee dagen, start Amon Amarth hun vikingveldtocht. Dé trekpleister van de zondag wordt door velen met veel lawaai ontvangen. De set bevat natuurlijk een aantal krakers maar zeker ook wat composities van het laatste album Berserker. Deceiver Of The Gods gaat erin als zoete koek en zanger Johan Hegg neemt het publiek mee naar het jaar 793 wanneer de tijd van de vikingen start. Het geluid is goed en de pyrotechnieken doen hun werk. Op een gegeven moment blijkt dat de gehele show vooraf goed doordacht is wanneer de bandleden zich op de achtergrond houden tijdens het gevecht tussen twee vikings. Amon Amarth neemt met Crack The Sky en Raven’s Flight het publiek mee naar het laatste album, maar zet met Legend Of The Banished Man de klok twintig jaar terug. Johan Hegg bespeelt het publiek en gelukkig komt Death In Fire ook langs. Langzaam aan komen er flinke druppels naar beneden, maar niemand lijkt zich ook maar iets van aan te trekken. Guardians Of Asgaard volgt en iedereen weet dat het optreden helaas naar zijn eind gaat lopen hoewel er nog wat favorieten gespeeld moeten worden.
En dan………is het afgelopen. Johan Hegg geeft aan dat het optreden voor vandaag afgelopen is, hoewel ze nog niet klaar zijn en de mededeling van de politie die daarna door de boxen wordt afgedraaid maakt duidelijk dat er noodweer op komst is. Iedereen wordt verzocht het terrein te verlaten en zichzelf in veiligheid te brengen. Natuurlijk zijn er altijd mensen die daar niet blij mee zijn, maar het merendeel van de bezoekers begeeft zich heel rustig naar de uitgang waar ook de nooduitgangen geopend zijn en de vrijwilligers nog even gedag zeggen. Een bijzonder en onverwacht einde van een heerlijk weekend waarop ik met plezier terugkijk. Het optreden van Amon Amarth waarbij de god van de donder regelmatig wordt bezongen, zorgt er daarbij voor dat we nog eens wat te vertellen hebben.
Ik kan het alleen maar waarderen dat de organisatie in zo’n situatie zijn verantwoordelijk heeft én neemt. Achteraf blijkt het dan misschien allemaal wel mee te vallen, hoewel ik op weg naar huis in de auto in de verte toch een glimp van Thor meen te herkennen boven de verlichte bliksemhemel/-Walhalla.
Het waren twee enerverende, leuke en gezellige dagen met een groot aantal uitstekende bands. De sfeer was goed en gemoedelijk en op het veld was alles heel goed geregeld. Ik kan niets anders doen dan de organisatie bedanken voor dit weekend en hoop van harte dat ik volgend jaar zeker weer bij Fortarock van de partij mag en kan zijn. Door de line-up, de inzet van de vrijwilligers en het leuke publiek blijf ik erbij dat Fortarock voor mij echt het gezelligste (metal)festival is in Nederland.
Foto’s: Monica Duffels