Golden Earring is geen actieve band meer, de band werd door de constatering van de ziekte ALS bij gitarist George Kooymans gedwongen om te stoppen. Zo maar, ineens, zonder enige kans om nog een afscheidsconcert te geven. Golden Earring is niet meer, er is alleen nog de muziek. En nu komt er ook een monument om de band te eren.
Initiatief nemer is directeur Jaap Schut van Museum RockArt in Hoek van Holland. Hij benaderde een aantal Haagse kunstenaars en vroeg ze een beeld of monument voor Golden Earring te ontwerpen. Het moest een hommage aan de band worden. Zodra de ontwerpen binnen waren lag er voor de vier Earring leden de schone taak om een keuze te maken. De keuze viel op het ontwerp van kunstenaar Hans van Bentem. Wat de band aanspreekt is Van Bentems idee om een klassieke obelisk te combineren met hedendaagse POP-art-achtige elementen. Daarnaast vinden zij het interessant dat het ontwerp staat voor wie ze als band zijn, bijvoorbeeld omdat er samenhang is maar ook contrast. En ze vinden het belangrijk dat er voor de Earring fans volop ruimte is voor een eigen interpretatie.
Het monument, GEM (Golden Earring Monument) is een stenen naald (obelisk) op een grote rots (rock) die ook dienst doet als bank. De obelisk is drager van allerlei verhalende componenten geinspireerd op de muziek, videoclips en platenhoezen van de band. GEM is eigenlijk een beleving, iets waar je als fan zelf deel van uitmaakt. Je laat je erop fotograferen, je gaat terug in de tijd. Wat je ervaart vul je aan met herinneringen en associaties.
Een mooie aangelegenheid om met zowel de initiatiefnemer als de uitvoerend kunstenaar wat vragen door te nemen.
Jaap, je hebt een actie opgezet om een monument voor Golden Earring te ontwerpen, waarom?
J: De Golden Earring is onze nationale trots. Als je zestig jaar aan de top hebt gestaan, verdien je een eeuwig monument.
Waar zou Nederland jou van moeten kennen?
J: Van Nationaal Popmuseum RockArt en als voorvechter van ons muzikaal en cultureel erfgoed. En het behoud daarvan.
Hoe was het contact met Golden Earring? De band staat tenslotte bekend als een groep muzikanten die niet staat te springen om buiten de buhne in de spotlights te staan. Hoe kreeg je het voor elkaar om de band mee te laten werken?
J: Door het jarenlange contact met de heren, en ervaring.
Wat moeten we verwachten van het uitgekozen ontwerp? Wat gaan we zien en mag je al een tipje van de sluier oplichten?
J: Er zijn drie ontwerpen waarvan er nu één door de heren van de Earring naar voren is geschoven. Daar gaan we nu mee aan de slag. Het wordt een soort kleurrijke obelisk waarin en -om het verhaal van de zestig jaar Golden Earring uitgebeeld zal worden.
Wanneer zou het monument onthult moeten worden? En waar komt het te staan?
J: De onthulling zal pas plaats vinden als er voldoende draagkracht en financiële middelen beschikbaar zijn. Het monument zal dan in ieder geval in Den Haag komen te staan. Historisch gezien Beatstad nummer 1!
Hans, wat was voor jou de drijfveer om mee te doen aan de door Jaap Schut opgezette actie voor een Golden Earring monument?
H: Het idee om mee te doen kwam bij mijn producent Shop Around vandaan. Zij Werken al bijna dertig jaar voor Golden Earring en voor Barry Hay solo. Shop Around heeft diverse album hoezen voor ze ontworpen. Ook hebben ze videoclips, t-shirts en zelfs podium doeken voor Golden Earring gemaakt. Kortom, zij kennen de band erg goed, en daarom leek het ze een goed idee om mee te doen aan de pitch van Jaap. Shop Around werkt vaak samen met andere beeldmakers en kunstenaars. In dit geval vonden ze dat ik de aangewezen persoon was om mee samen te werken. We kennen elkaar een jaar of twintig en hebben de afgelopen jaren samen aan diverse projecten gewerkt. Shop Around in de rol van producent en ik als beeldend kunstenaar.
In de berichtgeving wordt gesproken over een obelisk die een drager van verhalende componenten moet worden. Wat moet ik me daarbij voorstellen?
H: Ui de media was al naar voren gekomen dat de Earring leden niet zaten te wachten op een standbeeld of iets dergelijks. En als dat wel het geval zou zin geweest dan waren wij zeker niet de aangewezen partij geweest om dat te maken. Wij zijn namelijk ook wars van standbeelden. De basis van G.E.M. (afkorting voor Golden Earring Monument) is een obelisk. Een obelisk is een langwerpig, taps toelopende pilaar welke in de klassieke oudheid werd gebruikt als gedenknaald. De basis van onze obelisk is een brok rotssteen (oftewel: een ‘Rock’). Samengevoegd verwijzen beide elementen naar de term Classic Rock. De obelisk wordt bekleedt met een flink aantal beeldende elementen. Hiervoor hebben we ons laten inspireren door de fantastische muziek, het innovatieve artwork en de geweldige videoclips die de Earring heeft achtergelaten. Denk bijvoorbeeld aan de kaart met de kogel uit de Twilight Zone clip 9ook bekend van de hoesfoto van het album Cut) of de pirate-skull van het laatste live album You Know We Love You. De combinatie van een klassiek uitgangspunt 9een obelisk opgebouwd uit edele, ambachtelijke materialen) met hedendaagse, haast POP-art-achtige Earring componenten was hetgeen de band aansprak in het ontwerp. Dat het monument ook nog een functionele functie heeft, konden ze ook erg waarderen. Aan de voet van het monument zit namelijk een bank element waarop fans plaats kunnen nemen. Bijvoorbeeld voor een foto moment. Of om een eigen interpretatie te maken van alle elementen die in het beeld zijn verwerkt om op die manier de band te herinneren.
Is er ruggespraak met de bandleden of ga je zelfstandig aan de slag en wacht je de reactie af?
H: Begin dit jaar is er een pitch geweest. Daarbij is ons ontwerp, samen met een aantal ontwerpen van andere kunstenaars door Jaap Schut van RockArt gepresenteerd aan George, Barry, Rinus en Cesar. Op basis daarvan hebben de Earring leden hun keuze gemaakt. Ze kozen unaniem voor ons ontwerp. Ze hadden slechts een paar kleine opmerkingen die ik nu aan het doorvoeren ben in het ontwerp. Ze hebben er dus inderdaad invloed op, maar ze zitten niet naast me op de ontwerpstoel. Dat willen ze ook helemaal niet. Ze hebben het ontwerp gezien en daarnaast kennen ze mijn werk. Dus ze weten wat ze ongeveer kunnen verwachten.
Wat moeten we verwachten van het uitgekozen ontwerp? Wat gaan we zien, en mag je al een tipje van de sluier oplichten?
H: Zoals ik al aangaf ben ik op dit moment nog bezig met het finetunen van de laatste elementen. Vervolgens wordt het ontwerp eerst nog gepresenteerd aan de gemeente Den Haag. Pas daarna mag het ontwerp naar buiten. Op korte termijn komt er al wel een G.E.M. Facebook en Instagram pagina, waar fans en andere geïnteresseerden het proces kunnen volgen.
Tenslotte, waar zou Nederland jou eigenlijk van moeten kennen?
H: Onlangs ben ik door Art The Hague verkozen tot ‘Icon Of The Year’. Om die reden hing afgelopen oktober heel Den Haag vol met vlaggen en affiches die waren voorzien van mijn zelfportret (zoals hier bij dit interview). Ook had ik in die periode diverse exposities en lezingen in die stad. Mijn werk in de buitenruimte is verspreidt door heel Nederland en daarbuiten. Op de Westblaak in het centrum van Rotterdam staat bijvoorbeeld een groot Manga-achtig beeld van mij, getiteld Guard. Bij het provinciehuis in Den Haag maakte ik vijftien kristallen kroonluchters en in het centrum staat ook nog een beeld van mij met de titel Spaceduckracer. In Voorschoten staat een beeld bij station De Vink. In Amsterdam tref je een meters hoog lichtkunstwerk van mijn hand aan in de Eerste Constantijn Huygensstraat. Bij de Nederlandse ambassade in Zuid Afrika staan een aantal beelden van mij en ga zo maar door. Ik maak overigens ook veel glas- en keramiek kunstwerken voor in huis. Madonna kocht bijvoorbeeld één van mijn kristallen kroonluchters.