Ihsahn – Telemark (EP)

Twee personen binnen de black-/deathmetalscene dwingen bij mij respect af door hun gentlemenuitstraling. Nick Holmes van Paradise Lost en Ihsahn van Emperor belichamen wat mij betreft de gentlemenstijl tot in de puntjes. Laatstgenoemde is al drie decennia een begrip in de (Norwegian) blackmetal en heeft met Emperor en solo al de nodige meesterstukjes neergezet.
Daarbij heeft hij niet altijd voor het meest gangbare pad gekozen. Ook met Telemark verrast hij. Allereerst heeft hij ervoor gekozen om een EP uit te brengen met daarop drie nieuwe composities van zijn hand en twee covers. Het is de eerste EP van een tweeluik. Op Telemark blijft Ihsahn dicht bij zijn wortels en Telemark verwijst ook naar het gebied in Noorwegen waar hij is opgegroeid en nog altijd woont. Een gebied dat rond 1600 door Nederlandse cartografen blank is gelaten op de kaart van Noorwegen omdat de geruchten gingen dat je het gebied niet levend zou verlaten wanneer je het zou betreden. Ihsahn kan daar wel om lachen en ziet Telemark meer als een gebied waarin de inwoners gewoon afgunstig zijn van bemoeienis van buitenaf.
Opener Stridig grijpt terug op de basis van de black metal en de Noorse houding. Drumtechnisch is er een onophoudelijke stuwing in het ritme dat het sterke muzikale decor opzweept en donkerder van kleur maakt. Ihsahn heeft er opvallend voor gekozen om de teksten juist in de Noorse taal te zingen en komt daarmee ook dichter bij de Noorse basis waarop zijn inspiratie op Telemark geïnspireerd is. In de blackmetalbasis is het heel verfrissend dat Ihsahn een mooi min of meer gevoelig gitaarstuk heeft ingepast waarbij hij subtiel het geluid van de saxofoon ook nog heeft toegevoegd. In Stridig word je dan ook continu heen en weer geslingerd in de spanningsboog die opzweept naar krachtige muziekstukken om daarna positief af te glijden naar de emotie. Drum en gitaar bouwen dan telkens weer die spanning op.
Nord is een stuk langzamer en Ihsahn omschrijft het als een meer getemd beest. Er is in Nord veel aandacht voor de melodie zonder dat de blackmetalinvloeden verloochend worden. Het schorre stemgeluid van Ihsahn contrasteert dan stevig met de melodie die neergezet is. Een melodie die zelfs neigt naar een zeer gangbare compositie waarin de schoonheid van het gitaarspel mooi naar de voorgrond is getild. Gitaarspel dat vanuit de liefde voor de natuur is beschreven. Een liefde die langer aanwezig is in de composities van Ihsah.
Het titelnummer is de derde nieuwe compositie en Telemark heeft vanuit de folktraditie van Noorwegen daardoor wat meer luchtige accenten mee gekregen. De gitaarriff in Telemark spookte al enige tijd in het hoofd van Ihsahn rond maar in Telemark heeft hij het voor elkaar gekregen om de diverse elementen (viool, saxofoon, duisternis en gitaarriff) te kneden tot een krachtige compositie die daardoor meerdere lagen herbergt waarin folkelementen, blastbeats en een sterke zangpartij elkaar hebben gevonden en de progressieve blackmetal vorm heeft gekregen.
De EP eindigt met twee covers. Hoewel de keuze voor mij verrassend is, zijn ze beiden gekozen omdat Ihsahn er overeenkomsten in ziet met de oorspronkelijke blackmetalhouding. In Rock And Roll Is Dead van Lenny Kravitz is hij dicht bij het origineel gebleven en doet de compositie zo eer aan in de pure essentie van de compositie. Wrathchild van Iron Maiden heeft volgens Ihsahn eenzelfde uitgangspunt. Het gaat hier niet over complexe arrangementen maar over het volledige palet van elementen. Ook hier geen ingewikkelde genreverschuivingen hoewel het gebruik van de saxofoon wel bijzonder is in deze Iron Maidenklassieker.
Telemark is enerzijds weer een verrassende uitstap van Ihsahn, maar aan de andere kant gewoon een logisch vervolg op de muzikale veelzijdigheid van deze Noor die met Telemark de Noorse basis (in zichzelf) een vorm heeft gegeven. Wat we mogen verwachten van de tweede EP in de rij is vooralsnog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat Ihsahn deze drie composities live zeker in zijn setlist gaat opnemen. En dat verdienen ze.