Koos J. Thönissen’s Cryptic Nature – Pandor

Zijn rock opera’s anno 2017 nog wel van deze tijd? Ik weet niet of Koos Thönissen zichzelf deze vraag ooit heeft gesteld. Ongeacht of hij zichzelf deze vraag stelde, geeft hij daarop wel het antwoord. Dat antwoord is zijn zeer ambitieuze dubbel album Pandor. Een rock opera van 100% Nederlandse makelij. Of beter gezegd: Limburgse makelij. Een rock opera waar bloed, zweet, tranen en vier jaar werk in is gestoken. En dat valt te horen.
Koos Thönissen is een in het Limburgse Belfeld woonachtige songwriter, basgitarist, gitarist en zanger. Op enig moment besloot hij het roer om te gooien en zette hij bovenaan zijn bucketlist het volledig zelf creëren van een rock opera. Wat volgde was een eenbaansweg met voetangels en klemmen. Maar de zelflerende Thönissen volhardde, rechtte zijn rug meer dan eens en volbracht zijn queeste. Mede dankzij de hulp van een stel bevriende liefhebbers, muzikanten en vocalisten.
Het verhaal van Pandor speelt zich af in de tijd dat draken de aarde regeren. De draken zijn de bewakers van het evenwicht en de beschermers van de levende wezens. Zij wonen in de hoge bergen genaamd Aenoor en heersen in de lucht. Zij onderhouden een speciale band met de eenhoorns. Deze wonen in de weelderige groene bossen van Glynyd. Maar diep onder de grond, in holen en grotten, leven de Molgar. Een primitief en agressief volk wat later zou evolueren tot de mens. De Molgar’s zijn uit op de onsterfelijkheid van de draken. Ze veroorzaken conflicten wanneer zij na zonsondergang uit hun holen komen. Nadat een meteoriet de hoofdstad van het Molgar-volk verwoest houden zij de draken daarvoor verantwoordelijk. Zij zinnen op wraak. Die komt nadat een apocalypse Aenoor nagenoeg verwoest en het drakenvolk uiteen valt. Dan wordt Pandor geboren. Het verweesde draakje, waarvan de vader door de Molgar gevangen was genomen, wordt gered en grootgebracht door de eenhoorns. De eenhoorns zien in Pandor de hoop op een betere toekomst. Dan ontmoet Pandor een andere verweesde draak, Tayla. Een vrouwtje. Weliswaar grootgebracht door de draken, ontstaat tussen hen een speciale band. Tayla leert Pandor de lessen van het leven en wordt zelfs heimelijk verliefd op hem. Dankzij de wijze lessen groeien Pandor’s vaardigheden snel. Hij wordt een grote sterke draak met aanzien. De nieuwe leider van de draken.
Vervolgens verenigen de draken zich in hun ultieme doel: het herstellen van de oude orde en verstandhoudingen. Maar vooral gerechtigheid. Met Tayla aan zijn zijde voert Pandor de troepen aan in hun aanval op de Molgar’s. Met succes worden de Molgar’s teruggejaagd in hun holen en grotten. Zij komen tot inkeer en beseffen hun laffe daad destijds. Het geheim van eeuwig leven krijgen ze niet. En daarmee zijn ook Glynyd en Aenoor in ere hersteld.
Het volledig door Thönissen geschreven verhaal is door hem op adembenemende wijze in muziek vertaald. Verspreid over twee cd’s staan 14 nummers met een totale speelduur van 83 minuten. Daarop neemt Thönissen alle instrumenten (waaronder ook mandoline en didgeridoo) en enkele vocalen voor rekening. Een enkele keer laat hij zich bijstaan door Jeroen van den Biggelaar (gitaar op Certamen Ultimus) en Ron van Rhee (fluit op Consulting Cerna). Grotere (vocale) rollen zijn toebedeeld aan een vijftal zangeressen. Het verhaal wordt gedurende dit album op soms theatrale wijze gesproken toegelicht door Ian Jillings. Deze gesproken stukken zijn overigens niet apart geïndexeerd. En om het verhaal extra beeldende kracht bij te zetten horen we de draken brullen.
Het bespreken van de afzonderlijke nummers laat ik achterwege. Laat je verrassen door bruut gitaarwerk op nummers als het lange en opzwepende Gol Matoo, inclusief grunts en het hardste nummer Ael Hathor. En vooral het oorlogsnummer Certamen Ultimus. Laat je meevoeren op symfonische stukken vol prachtig toetsenwerk zoals opener A Dragon’s Tale, Glynyd, het tweede deel van Gol Matoo en het schitterende Consulting Serna. Maar ook op het powermetal nummer The Meeting. Geniet vooral van de vrouwelijke vocalen op Pandor’s Adoption (met mooie zang die klinkt als Margriet Boomsma van Flamborough Head) en The Prophecy/Tayla’s Mission. Maar ook de liefhebber van meerstemmige zang komt met Aenoor aan zijn trekken. Qua zang doet het mij denken aan het Duitse High Wheel. Eigenlijk is er voor iedereen wat te vinden op deze dubbel cd.
Zijn er dan geen minpunten? Op dit album doen verschillende vocalisten mee die de diverse personages voor rekening nemen. Enigszins jammer vind ik dat in het cd-boekje niet is vermeld in welke nummers deze personages zingen. Al kan je dat uit de tekst soms opmaken wanneer je deze nauwgezet volgt. Maar dit is slechts een miniem smetje.
Tot slot kom ik terug op de vraag waar deze recensie mee begint. Zijn rock opera’s anno 2017 nog van deze tijd? Na het meermalen beluisteren van Pandor beantwoord ik deze vraag volmondig met ja.