De eerste keer dat ik Laibach live heb gezien is tijdens Incubate in 2012 geweest, in de 013. In datzelfde jaar is de film Iron Sky verschenen, waarvoor deze band ook de filmmuziek heeft geschreven. Uiteraard was deze soundtrack ruimschoots op de setlist vertegenwoordigd, en de duistere klanken, ondersteund door de vele projectieschermen met scenes van deze film hebben gezorgd dat het optreden bijgebleven is.
Het is de eerste keer dat ik in deze zaal kom, en de steriel witte afwerking badend in blauwe lampen zorgen voor een wow-beleving. De zaal torent hoog met z’n rijen balkons, en mijn nieuwsgierigheid neemt toe hoe een bij het grote publiek toch onbekende band met een rauwe sound het in zo’n ‘nette’ omgeving gaat doen. Aangezien het voor mij pas na de pauze toegestaan is om foto’s te maken nestel ik mij lekker achterin de zaal neer, in afwachting wat gaat komen…
Klokslag half negen dimmen de lichten en nemen de eerste bandleden plaats op het podium. Wat in eerste instantie willekeurige klanken lijken bouwt zich langzaam op tot het meer dan twintig minuten durende Olav Trygvarson. Na enkele minuten nemen Milan en Mina hun plek in voor de vocale ondersteuning. Psychedelische projecties op een scherm ter breedte van het podium baden de band in een geheimzinnig schimmenspel. En dan wordt duidelijk dat het helemaal zo gek nog niet is om dit optreden zittend op een stoeltje te ondergaan. De combinatie van een PA die moet werken om de nodige decibellen de zaal in gepompt te krijgen, psychedelische projecties en een knipperende lichtshow die niet alleen het podium maar de hele zaal gebruikt voor een mystiek schimmenspel met veel rook ondersteunen de duistere klanken van de band tot een totaalbeleving! Het nummer is nog niet afgelopen maar ik kan niet wachten wat de avond nog meer in petto heeft!
Na de indrukwekkende opener volgt Smrt za smrt: nog magistraler en bombastischer. Industrial meets klassiek: de band pakt uit met een perfecte live performance. Het geluid staat hard en met name de stem van Milan komt flink boven de mix uit. In de zaal, die beneden lekker gevuld is maar waarvan de balkons nog leeg zijn heeft het geluid hierdoor een ‘harde’ klank, wat de directheid alleen maar ten goede komt. Vanaf mijn plekje achterin voel ik me geen toeschouwer maar deelnemer in een totaalbeleving.
Over de tweede helft van het concert valt weinig nieuws te zeggen: met nummers als My favorite things, The wistleblowers, Bossanova, No history en Resistance is futile weet de band het publiek in z’n ban te houden. Visuals en lichtshow blijven een dominante ondersteunende rol houden in de performance en gaan op geen enkel moment vervelen. Dat is eigenlijk opvallend, want van zo heel veel spots maakt de band eigenlijk helemaal geen gebruik. Maar het is duidelijk dat het visuele aspect heel erg uitgekiend is: beeld en geluid komen naadloos samen.
En wat doe je dan als publiek als de band na een kleine 2 uur het podium verlaat? Juist: je begint om meer te roepen. En dat kan een band dan ook niet negeren en ze komen netjes terug voor een toegift van 3 nummers. Bij het tweede nummer wordt aangekondigd dat er geen “ziegheilen” toegestaan is: en terwijl de Nazis op de projectieschermen weer op de maan rond wandelen krijgen we B Mashina te horen. Met Leben heißt leben is het dan echt helemaal afgelopen…
De zaal vanavond was niet uitverkocht. Oftewel: het publiek was wellicht niet zo groots als het had kunnen zijn. Het optreden daarintegen had niet grootser uit kunnen pakken….