Knight Area gitarist Mark Bogert, oprichter van Magoria en bedenker van de symfonische rock opera over Jack the Ripper (JtR), dacht daar heel anders over: “Ik kreeg het idee een jaar of vier geleden toen ik voor mijn werk naar Londen moest. In het programma zat een Jack the Ripper Tour. Ik had wel van Jack the Ripper gehoord maar wist er inhoudelijk niet veel van. De tour ging door Whitechapel, de wijk waar de moorden gepleegd zijn. Daarna ontstond bij mij het idee om hier een nummer over te schrijven. Toen had ik nog niet het plan daar een heel verhaal over te schrijven. Maar dat ging allemaal zo makkelijk en soepel dat ik dacht dat het wel gaaf zou zijn om dit een grotere vorm te geven. En ook aan andere mensen vragen om hier aan mee te werken”.
En zo geschiedde….
Als luisteraar zit je met het openingsnummer Whitechapel snel in het verhaal. Ontspannen pianospel (door Mark Bogert), het gekras van raven, onweer en dan plots een bloedstollende schreeuw van een vrouw…… Dan zet Inge Rijnja in haar rol als Catherine Edowes vocaal in. Het eerste van veel nog te volgen kippenvel verscheen op mijn armen. Langzaam, met een krachtige gitaarsolo van Mark Bogert, zwelt de muziek aan en gaat naar een climax. Er valt een korte stilte, gevolgd door engelachtige zang van sopraan Leanne de Roo. Het kippenvel op mijn armen is inmiddels millimeters dik. Het nummer van amper drie minuten is symbolisch voor dit ruim anderhalf uur durende concept album.
Op dit album gebeurt zo ontzettend veel dat dit niet met een pen te beschrijven valt. Het is een aaneenschakeling en afwisseling van (meerstemmige) zang, tempo- en sfeer wisselingen en virtuoze hoogstandjes op toetsen en gitaar. Alles klopt, van begin tot eind. Nergens hoor je een noot te veel of te weinig. In producties als deze is de vergelijking met Ayreon snel gemaakt. Er zijn schaarse momenten waar je dat hoort. Zoals op het gedreven en bombastische Legend Of The Serial Killer Scene. Met bijna acht minuten tevens het langste nummer. Maar JtR1888 heeft vooral zijn eigen (lugubere) karakter en maakt vergelijken met andere bands zinloos.
Op ieder nummer verschijnt een nieuwe vocalist op het toneel. Zo horen we Maria Catharina (bekend van Robby Valentine) op Legend Of The Serial Killer Scene en Nadine Pruim en Jan Willem Ketelaers (Knight Area, Robby Valentine) op de solide rocker en van adrenaline uit zijn voegen barstende Prince Albert Victor ‘Eddy’. Daar hoor je een van de talloze gitaarsolo’s op dit album, zoals alleen Mark Bogert die kan spelen. De meeste nummers gaan naadloos in elkaar over. Het outro wordt regelmatig gebruikt als intro van het opvolgende nummer. Zoals de overgang van Prince Albert Victor ‘Eddy’ naar Mary Ann Nichols (het eerste slachtoffer van Jack The Ripper) waar Jack the Ripper, perfect vertolkt door Rodney Blaze, op het toneel verschijnt. Een nummer wat het eerste lugubere stempel op het album drukt.
Daarna is het de beurt aan Peter Strykes (onder andere LA The Voices). In Abberline neemt hij met zijn charismatisch en doorleefde stemgeluid de rol van Scotland Yard inspecteur Abberline voor rekening. Dat doet hij afwisselend met zowel Inge Rijnja als Maria Catharina. Toch blijft er voldoende ruimte voor Mark Bogert en Koen Stam (toetsen) om te excelleren.
Het is lastig om een hoogtepunt te vinden op een album wat louter hoogtepunten kent. Maar Annie Chapman, uitgebracht als single, mag je een blikvanger noemen. Zo groeit Rodney Blaze hier verder in zijn rol van Jack The Ripper. Je zou haast denken dat hij er zélf groot genoegen in schept om vrouwelijke keeltjes door te snijden. Het nummer onderscheidt zich van anderen doordat het catchy is en je een groep hoort die volledig op elkaar is ingespeeld. Luister maar naar de laatste minuut. Don’t Mention His Name doet vanwege de synthesizers regelmatig denken aan Ayreon (album Actual Fantasy). Voor het overige is het een gedreven duet (beter nog: duel) van Maria Catharina en Inge Rijnja.
Opvallend vind ik More To Life Than This. Deze powerballad wordt prachtig gezongen door Maria Catharina. Ik ontkom niet aan de indruk dat deze gecomponeerd had kunnen zijn voor Celine Dion. Op Queen Victoria maakt Mirjam Van Doorn in de gelijknamige rol haar opwachting. De ervaren zangeres had in de jaren tachtig met The Boxx enkele hit noteringen. Hier horen we haar krachtige en solide zang ondersteund door een oerdegelijk spelende band. Aan het eind vormt een orkestraal intermezzo (gecomponeerd door Matthijs Kieboom) de brug naar het geweldige Confrontation. De zang van Rodney Blaze en Mirjam van Doorn zijn hier van ongekende schoonheid.
Het tweede schijfje opent met Ouverture JtR1888. Beeldvormende orkestraties (door Matthijs Kieboom) en het beroemde klokkengelui van de Elizabeth Tower (Big Ben) vergroten het inlevingsvermogen en verhogen de spanningsboog. Het plot ontvouwt zich verder met muzikale en vocale hoogstandjes in Let Her Be Safe, wat tevens een zalig intro van drie minuten heeft. Luguber hoogtepunt van JtR1888 is From Hell, waar het bloed bijna uit je speakers druipt. Na het korte Last Night In Whitechapel, een intermezzo op gitaar, volgt Mary Jane Kelly. We horen hoe een bloeddorstig zingende Rodney Blaze als Jack The Ripper op 9 november 1888 plannen maakt om zijn laatste slachtoffer extra bloedig om zeep te helpen. In Freedom Of London wordt door de volledige cast de bevrijding van Whitechapel en Jack The Ripper bezongen.
JtR1888 is voor Nederlandse begrippen ongekend goed. Sterker nog, ik heb in jaren niet zo’n goed en compleet album gehoord. Chapeau ook voor de volledig Nederlandse productie (Mark Bogert en Gaby Kerschkamp), mix (Joost van den Broek) en mastering (Peter Brussee). In mijn interview met Mark Bogert en een deel van de cast maak ik de vergelijking met het debuutalbum The Final Experiment van Ayreon uit 1995. Maar ook met Arjen Lucassen. Volgens de immer bescheiden Mark Bogert gaat deze vergelijking volledig mank. Voor mij overtreft JtR1888 dat Ayreon-album. Had Arjen Lucassen toen hij dat album maakte niet dezelfde leeftijd als Mark Bogert nu? Hoe dan ook, Magoria’s JtR1888 gaat met het eveneens ongekend goede D-Day van Knight Area wedijveren om mijn album van het jaar 2019.