Manuel Gagneux (Zeal & Ardor): Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in het occulte

Manuel Gagneux brengt onder de naam Zeal & Ardor platen uit die blues vermengen met black metal. Het begon als soloproject, maar intussen heeft hij een band om zich heen weten te vormen. Begin februari komt het nieuwe album uit. Een uitgelezen moment om hem wat beter te leren kennen.
Je woont in Zwitserland, nietwaar? Hoe is de metal scene daar?
Ik ben geboren in Zwitserland maar mijn moeder is Amerikaanse. Ze ontmoette mijn vader in New York en na de geboorte van mijn oudere broer zijn ze naar Zwitserland verhuisd. De metal scene hier is erg goed. Je hebt natuurlijk de grote namen als Celtic Frost, maar bijvoorbeeld ook Schammasch. Eerst was de sfeer tussen bands onderling wat vijandig waar deze elkaar weg probeerden te concurreren, maar de laatste vijf jaar of zo is het veel meer een hippie achtige scene geworden waar bands elkaar proberen te helpen.
Hoe komt dat denk je? Is het misschien door  Spotify en  dergelijke, dat het steeds moeilijker wordt om nog geld te verdienen aan muziek? Of hebben ze goed gekeken naar de hardcore scene?
Ja, daar heb ik ook aan gedacht. Maar zoiets had ook omgekeerd kunnen werken. Dat met minder mogelijkheden om geld te verdienen, bands toch agressiever zijn om wat er te verdienen valt, voor hen zelf te houden. Misschien worden we gewoon allemaal wat ouder en wijzer of zien we inderdaad dat hoe de hardcore scene het aanpakt verstandiger is.
Op het nieuwe album horen we wat invloeden uit djent. Is het toeval dat je gaat touren met djent pioniers Meshuggah?
Ik wilde voor dit album de muziek nog wat harder maken. Djenty riffs lenen zich daar uitstekend voor. Ik ben inderdaad wel een liefhebber van Meshuggah, maar onze drummer is echt een superfan. We zullen hem op tour een beetje moeten kalmeren, haha
In je nummers van Zeal & Ardor vertel je over een wereld waarin de Amerikaanse slaven zich richten tot het Satanisme in plaats van het Christendom. Ik begreep ook dat je fictie schrijft. Is dat in diezelfde wereld?
Ik ben op dit moment bezig met een script voor een stripalbum in de wereld van Zeal & Ardor. Het is nog in een vroeg stadium en nog behoorlijk slecht dus het heeft nog wel wat werk nodig.
Heb je voor de Zeal & Ardor nummers veel research moeten doen in het occulte?
Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in het occulte. Ik geloof er op zich niet in, maar vind de concepten van geheime genootschappen en geheime kennis heel interessant. Ik heb veel gelezen van mensen als Algernon Blackwood, die deel uitmaakte van the Hermetic Order Of The Golden Dawn. Net als Aleister Crowley en de gast die bekend staat als de grondlegger van de hedendaagse wicca. Ik had er dus al een hoop over gelezen voor ik met het project startte.
Ik heb begrepen dat je een, voor metalheads, minder bekend project hebt waar bij je meer popmuziek maakt, Birdmask?
Ja, dat project is veel ouder dan Zeal & Ardor en doe ik al sinds 2009. De muziek is nog meer eclectisch en ik leen van nog meer muzieksoorten. Als ik gefrustreerd raak over het werken aan Zeal & Ardor nummers, ga ik aan het werk met Birdmask. Ik hou van muziek, ongeacht het genre. Het is voor mij niet vreemd heel andere muziek te maken. De meest muzikanten houden het bij één genre, maar eigenlijk luistert bijna niemand maar naar één enkel genre muziek, dus waarom zou je alleen maar in één enkel genre muziek maken? Ik zat in een progrockband en een black metal band als tiener. Thuis hadden we een piano in de huiskamer staan. Mijn moeder was een jazz zangeres en mijn vader werkte ook in de muziek. Dus het experimenteren met muziek begon al jong. Ik denk dat gitaar spelen als tiener een prima manier is om je frustraties te ventileren. Ik speel goed genoeg gitaar om een plaat op te kunnen nemen, omdat ik het keer op keer kan proberen. Op het podium neem ik echter Tiziano Volante mee die echt heel goed kan spelen. Ik prefereer sowieso het schrijven van nummers boven optreden. Het schrijven is nieuw en interessant, zonder herhaling. Optreden is dan wat saaier.
Krijg je eigenlijk ook aandacht en waardering vanuit de blues of jazz hoek?
We spelen regelmatig op jazzfestivals en popfestivals. Er is zeker wel interesse vanuit die kant. De blues gemeenschap is eigenlijk verrassend open. Natuurlijk zijn er, net als in de metal wereld, puristen die vinden dat als het niet voor 1950 is opgenomen is, het niet goed kan zijn. Maar dat is niet het type publiek waar ik dit voor doe, dus dat maakt me niets uit.
Zeal & Ardor ontstond door een uitdaging op een message board om twee muziekstijlen te combineren, waarin die combinatie niet voor de hand lag. Maar welke combinaties haalden het uiteindelijk niet?
Als ik kijk in mijn persoonlijke Bandcamp kom ik tegen: tribal melodic hardcore , industrial grunge, downtempo death, serial jazz, electro house heavy metal aleatoric anti-folk. En al die combinaties klinken erg slecht. Ik had wel het idee om stoner en reggae te combineren. Ik rook zelf geen wiet, maar die combinatie leek me wel werkbaar. Ik denk dat het goed zou kunnen klinken en zelfs een financieel succes zou kunnen worden.
Je treedt live op met een band. Nooit aan gedacht om gewoon samen met enkel een backing track op het podium te staan?
Toen we gevraagd werden om op Roadburn op te treden, vroeg ik wat vrienden om hulp in plaats van sessiemuzikanten. In een parallel universum had ik misschien professionele muzikanten ingehuurd en had ik het nu niet meer leuk gevonden met ze op te treden. Ik had mijn vrienden gezegd dat het voor een optreden of vier zou zijn. Intussen hebben we er 300 gespeeld, dus ik heb ze mooi in de luren gelegd. Ik heb wel aan een backing track gedacht, maar vond dat een soort bedrog richting het publiek. Het zou voelen als een playback show. Daarnaast zou ik het te eng vinden alleen op het podium te staan.
 
Photocredit: Georg Gatsas, provided by artist for promotional use.