Nick Barrett van Pendragon – Het gaat toch om het gevoel bij de muziek

Met dank aan Willem Klopper voor het beschikbaar stellen van de (concert)foto’s
Op zaterdag 12 mei deed Pendragon Nederland weer aan voor een zeer kortstondige tour. Naast een optreden in Engeland is dit het enige optreden op het vastenland voor dit jaar. Pendragon bestaat sinds 1978 en is in 1991 definitief doorgebroken met de eerste volledige cd The Jewel. Sindsdien zijn er diverse meesterwerken verschenen van Pendragon met recent de cd Passion. De progwereld heeft Pendragon al jaren omarmd. Pendragon is echter meer dan alleen maar progressieve rock; of zoals wij toch de term symfonische rock nog graag gebruiken. Pendragon gebruikt echter vooral in het recentere werk invloeden uit de metal en zelfs de rapcultuur. Tussen de soundcheck in die middag heb ik een interview met het ‘genie’ achter Pendragon, zanger en gitarist Nick Barrett.
Zelf ben ik door The Masquerade Ouverture in contact gekomen met de muziek van Pendragon. Wanneer ben je eigenlijk begonnen met het maken van muziek?
Nick: Als klein kind kan ik me al herinneren met muziek bezig te zijn. Mijn moeder luisterde veel naar muziek, dus ik kwam als klein kind al in contact met de muziek van The Beatles, maar ook met klassieke muziek. Toen ik zeven jaar was kreeg ik mijn eerste gitaar en toen ik twaalf jaar was wist ik zeker dat ik muziek wilde gaan maken. Op mijn zestiende wist ik het helemaal zeker. Ondertussen was ik van school af en moest ik, om wat geld te verdienen, wel werken op een boerderij in de buurt. Tegen die tijd was Pendragon geformeerd.
Het repertoire van Pendragon kent zoveel prachtige Muziek. Waar haal je de inspiratie vandaan voor al die nummers?
Nick: Ik heb geen bijzondere inspiratiebron. Nummers ontstaan ook op verschillende manieren. Vaak ga ik zitten bij de piano en begin wat akkoorden te spelen. De nummers Comatose, Your Black Heart en Good As Gold zijn gemaakt aan de piano. Het komt ook voor dat ik een fantastisch idee krijg bij de piano. Als ik echter na een paar dagen de melodie weer hoor, kan ik er helemaal niets meer aan vinden. Er zijn ook nummers die ik opdoe, terwijl ik bijvoorbeeld ’s avonds aan het kamperen ben en het regent. Het leven is daarmee mijn grootste inspiratiebron. Ideeën komen wanneer ze komen. Verschillende plaatsen kunnen mij dus inspireren.
Als ik naar het artwork kijk van je cd’s valt het me op dat tussen The World uit 1991 en Not Of This World uit 2001 het artwork wat weg heeft van fantasyschilderijen. Tussen de cd Believe uit 2005 en Passion uit 2011 heeft het artwork een surrealistisch karakter. Is dit toevallig of heeft een bepaalde betekenis?
Nick: Het is hetzelfde zoals met elke verandering, met elke ontwikkeling. Het artwork bij de cd’s uit de jaren negentig vertellen met de hoes eigenlijk het verhaal van de cd. Alle elementen uit de afzonderlijke nummers kregen betekenis op de hoes. De laatste cd’s zijn wat meer volwassen en de nummers vertellen gezamenlijk een verhaal. De cd’s zijn wat meer thematisch van aard en de hoes is meer een afspiegeling van het thema in tegenstelling tot de eerder genoemde cd’s. Vooral de hoes van Pure uit 2009 geeft dat goed weer. De cd gaat voornamelijk over de jeugd, de onschuld en de ontwikkeling hierin. De hoes symboliseert zo goed dat thema door die jongen die geboeid zich probeert te ontworstelen aan de ‘box’ waarin hij zich bevindt.
In hoeverre zou je deze evolutie kunnen omschrijven?
Nick: Eigenlijk spreekt de evolutie van Pendragon voor zich in de muziek. Het heeft te maken met je eigen ontwikkeling. Mijn favoriete cd’s zijn Not Of This World en Pure. Als kind wil je graag een statement maken met je muziek. Een boodschap uitstralen. Wanneer je wat ouders wordt, wordt ook dit minder. Die eigen ontwikkeling, evolutie komt terug in de muziek die je maakt en de teksten die je schrijft. De evolutie van de band is eigenlijk gewoon een reis, een proces van leren.
Is het dan mogelijk om een nummer van Pendragon te kiezen om het gevoel van Pendragon weer te geven?
Nick: Nee, dat is bijna niet mogelijk. Ik heb een heleboel nummers die ik wel bijzonder vind. Your Black Heart is emotioneel heel erg krachtig. Het kent een bijzondere diepte die je bijna meeneemt naar een andere wereld. Maar ook Paintbox en Indigo zijn mooie nummers die een bepaalde fase in het bestaan van Pendragon kenmerken. Iedere fase kent hierbij nummers die zo’n fase weergeven.
Je noemt een aantal prachtige nummers. Sommigen beweren dat ze juist de beste nummers in zeer korte tijd hebben gemaakt. Werkt dat voor jou ook?
Nick: Nummers schrijven is hard werken. Ik kan niet zeggen dat ik mijn beste werk in een paar minuten hebt gemaakt. Zoals ik al vertelde krijg ik wel eens fantastische ideeën die ik twee dagen later heel slecht vind. Op een gegeven moment heb ik genoeg materiaal om een cd op te nemen. Naarmate het eindproces nadert, begint  het soms ook wel eens te kriebelen. Dan heb ik nog wel eens een heel nieuw idee en twijfel ik of ik het nog ga gebruiken, maar hoewel het altijd kriebelt naar de finish toe, heb ik nog nooit iets verandert aan het eind. Ik weet eigenlijk wel wat ik wil, wat ik nastreef.
Je schrijft alle muziek en teksten. Bepaal je het geluid en de teksten zelf of heb je daar ook inbreng voor nodig van anderen?
Nick: Ik schrijf de nummers alleen. De enige feedback die ik wel eens vraag is aan mijn vriendin. Ik vraag dan niet of ze het goed vindt of dat ze vindt dat er wat moet veranderen. Ik vraag haar altijd wat ze voelt als ze naar een nummer luistert. Dat is voor mij belangrijk. Voelt de luisteraar wat ik wil uitdragen.
Zijn er artiesten of groepen die dat bij jou ook voor elkaar krijgen?
Nick: Ik waardeer groepen als Genesis, Pink Floyd en Camel. Maar dat zijn de oude groepen. Ook binnen de hedendaagse groepen zijn er hele goede. Zo luister ik ook graag naar Oasis, Radiohead of moderne rockgroepen.
Als ik luister naar namen als Pink Floyd, Camel en Radiohead zijn dat inderdaad bands die naast een goed nummer ook heel erg op het gevoelsmatige element zitten.
Nick (nadenkend): Dat klopt misschien wel. Uiteindelijk gaat het allemaal om de emotie. Deze emotie is wederom afhankelijk van de leeftijd die je hebt. Je kunt als jongen van zestien helemaal los gaan en iets te gek vinden. Als mensen ouder worden, worden ze wel eens wat cynischer. De jeugd staat wat dat betreft (gevoelsmatig) veel meer open met hun geest. Ik kan als volwassene dan ook een cd helemaal niets vinden, terwijl een tiener juist die cd het meest fantastische van het moment te vinden. Gelukkig lukt het ook om op latere leeftijd die ‘open mind’ houden. Vroeger deed rockmuziek mij niet altijd even veel, terwijl ik tegenwoordig juist de metal op die oude cd’s van bijvoorbeeld Iron Maiden enorm kan waarderen. Ook Stone Sour vind ik erg leuk. Je hoort op de laatste cd’s ook meer van deze elementen terug. Ik houd er wat dat betreft ook wel van om buiten de kaders te denken en te werken (en daarnaast mensen op het verkeerde been te zetten). De nummers op de laatste cd’s zijn dan ook meer beïnvloed door verschillende muziekstijlen. Heerlijk om dat metalgeluid te gebruiken in mijn nummers.
Pendragon is, samen met jouw ontwikkeling, wat veranderd. Clive Nolan (toetsen) en Peter Gee (bass) spelen al decennia met je in Pendragon. Wat is hun rol in het geheel?
Nick: We spelen inderdaad al ontzettend lang met elkaar. Het zijn ook geweldige jongens en muzikanten. Dat we zo graag samen spelen, ligt ook in het feit dat het fijn is om ergens bij te horen. Er is een vriendschap ontwikkeld; het is een beetje als getrouwd zijn met elkaar. Het voelt als een oude jas die zo lekker zit dat je er niet aan denkt om hem te vervangen.
Scott Higham (drums) is de jonge telg bij Pendragon.
Nick: Met Scott is er weer wat jeugd binnen gekomen. De jeugdige kant van Pendragon. Scott is daarnaast ontzettend positief en helemaal vol energie.
Jullie treden vanavond op in Zoetermeer, maar er is nog geen nieuwe cd. Ben je bezig met de opvolger van Passion?
Nick: Ik werk er eigenlijk niet erg hard aan. Ten tijde van Pure en Passion was ik naast het touren ook muziek aan het schrijven, maar dat vreet energie. Ik doe het nu rustig aan. Ik ben Pendragon, dus dat betekent dat ik ook alles moet doen. Het organiseren van een tour kost naast heel veel geld ook heel veel energie. Daarnaast doe ik ook nog de verkoop en distributie van alles. Een cd maken is hard werken en voor het schrijven heb ik nu gekozen voor de wat rustige manier.
Zowel Pure als Passion waren een groot succes. Ervaar je ook wat druk om te presteren na deze cd’s?
Nick: Er is zeker wel wat druk. Maar met elke cd ervaar ik een groot risico. Je weet nooit hoe de nieuwe nummers gaan klinken en hoe dat opgevangen wordt door het publiek. Ik wil gewoon muziek maken dat goed klinkt. Dat is een langzaam proces. In het verleden hebben persoonlijke omstandigheden ook wel voor de nodige vertraging gezorgd. Mijn scheiding en het vertrek van Fudge Smith (drums) zorgden ervoor dat het gewoon niet lukte om bijvoorbeeld te touren. We zijn nu wat meer gesetteld en dus ook weer in staat om bijvoorbeeld vanavond lekker op te treden. Touren is eigenlijk net als het beklimmen van een berg. Als je ervoor staat, lijkt het zo makkelijk, maar als je onderweg bent, blijkt het niet altijd even makkelijk te gaan. Het gevoel als je de top bereikt, is echter wel heel erg fijn. Het is ook heerlijk als het publiek van ons optreden geniet, maar het is minstens zo belangrijk dat we het zelf leuk vinden en het naar ons zin hebben. Ook daarin ben ik nog altijd een beetje een rebel. Een fijn publiek is leuk, maar het is ook wel leuk om juist die ene bezoeker die er niet zoveel aan vindt, toch te bereiken. Zoals ik graag met muziek buiten de regeltjes werk, is dat op het podium ook zo.
Jullie live-DVD Out Of Order Comes Chaos verschijnt bijna en is een registratie van de afgelopen tour. Waarom zijn wederom de opnamen in Polen gedaan?
Nick: Allereerst wil ik iedereen danken voor het geduld dat ze hebben tot het uitbrengen van deze DVD. Ik ben toch wat perfectionistisch en ik vond het geluid nog niet optimaal. En ik wil graag het beste uitbrengen dat mogelijk is. De reden dat we in Polen opnemen, is heel eenvoudig. De Boerderij in Zoetermeer is ook een geweldige zaal om op te treden en we zouden ook hier de opnamen kunnen doen, maar het inhuren van een maatschappij die dat voor ons gaat doen, kost enorm veel geld. In Polen hebben ze een prachtig theater waar al deze faciliteiten al aanwezig zijn. Dan is de keuze snel gemaakt.
Ik ben heel benieuwd naar de registratie op de DVD. Als ik nu terug naar wat je met Pendragon hebt neergezet. Is er dan nog een uitdaging en waar ligt dan nog de uitdaging voor je als muzikant?
Nick: Er ligt nog een geweldige uitdaging voor me. De belangrijkste uitdaging voor mij ligt in het contact met het publiek. En dan bedoel ik dat het publiek hetzelfde voelt. Dat we een soort één worden gevoelsmatig. Dat is een oneindige uitdaging. En in deze uitdaging wil ik mensen emotioneel bewegen.
Nick beweegt zich weer richting het podium om te soundchecken. Terwijl ik van een afstand dit tafereel gadesla, voel ik de kippenvel al over mijn rug lopen. ’s Avonds in de zaal mag ik samen met de andere liefhebbers genieten van een prachtige show waarin juist de muziek die belangrijke emotie die Nick nastreeft werkelijkheid is/wordt.