Steven Wilson is een zeer veelzijdig muzikant die met zijn solowerk en met zijn werk van Porcupine Tree tot de verbeelding spreekt van vele progrockliefhebbers. The Overview is zijn nieuwe solo-album en zoals we van hem gewend mogen zijn, is het altijd een verrassing welke richting hij dit keer gekozen heeft.
Voor het album heeft Steven Wilson zich laten inspireren door het ‘overview effect’ dat astronauten ervaren wanneer zij de aarde zien vanuit de ruimte. Voor velen van hen is het een cognitief nieuwe bewustwording van het leven op aarde en de schoonheid van onze planeet. Maar sommigen ervaren de aarde van afstand ook als een stuk rots dat van weinig betekenis is en gewoon vastzit in het heelal. Een stuk rots met daarop menselijke leven dat als een verwarde soort ronddoolt. Het album verhaalt eigenlijk over de verschillende perspectieven en beschrijft het leven op aarde, zowel goed als slecht.
Muzikaal keert Steven sterk terug naar de progressieve rock met daarin verschillende elementen en muzikale terugblikken naar zijn werk in de afgelopen dertig jaar.
The Overview bestaat simpelweg uit twee complete composities, die beide weer onderverdeeld zijn in een aantal stukken.
De eerste track heeft de titel Objects Outlive Us meegekregen en duurt in totaal ruim 23 minuten. In deze compositie wordt je heen en weer geslingerd tussen ruimtelijke rust en ‘eenvoud’ en sterke progressieve stukken, steeds opgebouwd vanuit het ‘bijna-niets’. Zowel in de rustige stukken als in de meer krachtige stukken is het aan te bevelen om dit uitermate bewust te beluisteren in zijn geheel en afgesloten van de ‘wereldlijke’ beslommeringen in je dagtaak. Trek je terug, zet het volume goed hard en ervaar de progressieve douche die over je uitgestort wordt. Laat je meevoeren met de samensmelting van muziekspel van Steven, daarbij bijgestaan door onder meer Randy McStine, Adam en Russell Holzman. Hoewel de laatste vijf minuten vooral gedomineerd worden door lichtelijke sci-fi geluiden en een introvert stuk muziek.
Voor mij ligt het progressieve rockkarakter veel in de eerste compositie. De tweede compositie is The Overview. Met ruim achttien minuten een stuk korter, maar ook anders van aard. De start is vrij futuristisch van inslag. Met onregelmatige ritmes en computerstemgebruik dat stuk voor stuk patronen, planeten, onderdelen van het heelal lijkt te benomen. Dat stuk tekst werkt uiteindelijk naar een stuk muziek dat me doet denken aan een combinatie van Pink Floyd en The Beatles. Het ligt meer in de dromerige sfeer. Maar in alle nederigheid is het tekstueel niet heel opbeurend. Dit is waarschijnlijk het perspectief dat een minder mooi karakter in zich heeft, hoewel het muzikaal heel sereen op je afkomt.
Nadat onze chatgpt/AI-computersecretaresse haar kennis weer met ons heeft gedeeld zwelt de muziek van Steven Wilson in de subtrack Infinity Measured in Moments weer aan en vraagt het drumwerk (in dit geval van Craig Blundel) meer aandacht en ondersteund een mooggeluid het geheel waarna The Overview langzaam dooft
Het album is vergezeld van een volledige film die voor het eerst gepresenteerd werd in de BFI IMAX bioscoop in Londen eind februari 2025.
The Overview is een fascinerend album geworden van deze zeer veelzijdige muzikant. Een album met twee composities die ergens van elkaar verschillen maar elkaar wel weer complementeren. Een album dat zeker een aantal luisterbeurten nodig heeft, maar dan opent de oester zich langzaam en word je meegezogen in het beeld dat Steven Wilson schetst.