Er zijn aan het eind van het jaar altijd wel wat albums die zijn blijven liggen op de een of andere manier. Zo ligt het album A Clock Without A Craftsman als sinds September op mijn bureau naar mij te glimlachen en te knipogen. En telkens glimlachte ik lief terug, maar kwam het niet tot een serieuze luisterbeurt. Wellicht had dit te maken met de naam The Mystical Hot Chocolate Endeavors. Een niet alledaagse naam die 1-2-3 aan lijkt te spreken.
Toch heb ik afgelopen week het album, dat al in augustus uitkwam, een eerste luisterbeurt gegeven en was eigenlijk meteen verkocht. Niet helemaal moet ik eerlijkheidshalve toevoegen, want het tweede album van de band is een dubbelalbum met 98 minuten muziek. Een album waarin zo ontzettend veel gebeurt op muzikaal gebied. Zelf omschrijven ze het album als een conceptalbum ‘bringing together many sounds/styles for a truly unique listening experience. From the heaviest of heavy, to the most atmospheric of ambience’. En dat is niets teveel gezegd.
Het is dan 1. Ondoenlijk om een album van dit kaliber in één keer te doorgronden, laat staan te begrijpen en 2. Ondoenlijk om de gehele ervaring in één review onder woorden te kunnen brengen.
De band ligt van oorsprong bij multi-instrumentalist Craig Schmuhl, die in 2015 begon met het schrijven van composities die menig grens opzocht binnen de metal. Hij had geen specifiek doel of richting; het enige dat hij wilde was muziek schrijven zonder enige beperking wat uiteindelijk misschien de definitie is van True Progressive Music. In 2016 had hij genoeg materiaal en kwam in contact met drummer William Candelario. Een drummer die zijn roots meer had liggen in Afrikaanse ritmes, folklore en jazz. Het bleek dat deze twee muzikanten elkaar goed aan wisten te vullen. Er ontstond een behoefte om alles live te performen en Trevor Martin (gitaar en keyboard) en Tyler Novak (basgitaar) werden aangetrokken.
De reacties waren superpositief, er werd een deal gesloten met Massacre Records en de EP Mu-Th-Ur werd uit uitgebracht met daarna de twee singles Sorry en Eye To Eye die beiden te vinden zijn op de dubbelaar die deze zomer is uitgebracht.
The Clock opent het album en geeft je een trailerachtig doorkijkje van wat je kunt verwachten. Met Come Hell Or High Water start het album echt. Meteen op een manier waar menig progrockliefhebber van droomt. In ruim dertien minuten krijg je als luisteraar een zeer veelzijdig stuk muziek dat in alle variatie een hechte samenhang kent. Je hoort de kwalitatieve meerwaarde van William en behalve krachtige meeslepende stukken is er voldoende ruimte voor melancholie om helemaal bij weg te dromen. Als vanzelf rol je in Present, But Not Here. De ingetogen start laat je wegdromen waarbij slechts zang en gitaar voor de input zorgen. Het bouwt zich gestaag, subtiel en netjes op. Daarmee wordt de aandacht sterk getrokken en fungeert het stuk muziek als een neuromagneet. Werkend naar een muzikale eruptie krijgt het ritme ineens een ferme tik alsof de slinger van de klok even uit zijn evenwichtig wordt gehaald. Deze ommezwaai krijgt een krachtige impuls en elementen uit de jaren 70 rock doen hun intrede en werken naar een hoogtepunt dat uiteindelijk weer rustig afglijdt naar het innemende basisgeluid.
Het is daarna even bijkomen en in de zenstand raken met het instrumentale It All Has To Mean Something. Dan gaat TMHCE gestaag verder met I’ll Never Be. Je kunt hier het complete arsenaal aan progrockelementen terugvinden in een veelzijdige compositie die vooral enorm aanspreekt en je gefascineerd laat luisteren naar een compleet geluid. Rust en kracht worden afgewisseld en houden het allemaal weer verdomd interessant in ruim negen minuten. De contrasten zijn mooi uitvergroot. Het is tevens een compositie waar de gebaande paden worden verlaten en stevige grooves de aanloop zijn naar zelfs wat gruntpartijen. Dan lijkt Outta SIght Outta Mind een stuk rustiger. Zeker in de eerste helft sluimert er wat melancholie door in het geluid van TMHCE. Halverwege haalt Craig zijn gruntstrot weer tevoorschijn en de compositie beweegt zich met fraai schel gitaarspel richting een goed progstuk. Dat houdt ook in dat je fikse tempowisselingen mag verwachten in een mooi samenhangend samenspel tussen de verschillende spelers. Het wonderschone Eye To Eye sluit het geheel dan af.
Maar……je krijgt als luisteraar een prachtig cadeau in de vorm van een tweede cd dat begint met How Much Longer? Ik weet nu al dat het niet lang genoeg kan duren. How Much Longer? is wat zwaarder aangezet maar is goed te doen en heeft een prettig karakter met goed drumwerk, ingetogen zangpartijen en een riff die op de achtergrond het cement lijkt te zijn om het geheel aan elkaar te ‘lijmen’. Vanuit dit krachtige aspect geeft Sorry de meer gevoelige noot wat aandacht. Hier ligt de nadruk meer op de zang. Maar deze melodie wordt ondersteund door een subtiel gitaargeluid. Onderhuids kabbelt deze voort totdat de uitbarsting moet komen en het een stevige impuls geeft aan het geheel. De verwennerij gaat voort in The Deceiver en Aottfdtsr om in In His Image terug te grijpen op een gruntpartij en vette grooves die je hypnotiseren en de wereld om je heen doen vergeten. De contrasten lijken nog groter dan voorheen en het lijkt er op dat Craig de nodige deathmetalpeper in zijn compositie heeft gestopt. Het recept voor een stuk progressieve deathmetal/-core dat je doet verbleken. En dan is het zo leuk dat we vanuit de duisternis richting een zenkarakter gaan met belletjes, mooie zang en ingetogen spel. Er wordt nog even gespeeld met het ritme of met A Clock Without A Craftsman toch het complete album op een waardige manier af te sluiten. Ik had het al eerder maar juist in deze compositie moet ik sterk denken aan het Franse Evenline dat qua stem veel gelijkenissen vertoont.
Verder mogen vergelijkingen met Silverchair of Riverside ook toegepast worden op het album. Een album dat met anderhalf uur een flinke zit is, hoewel dat mij er niet van wist te weerhouden om alles al tien keer achter elkaar te beluisteren. En iedere keer ben ik weer verrast door de compleetheid op dit album.
Het is bijna niet voor te stellen dat dit stuk muziekervaring slechts geschreven is door één persoon. Craig Schmuhl heeft niet alleen alles geschreven, maar behalve de drumpartijen ook alle instrumenten voor zijn rekening genomen. A Clock Without A Craftsman is werkelijk een muzikale reis waarbij je iedere keer weer nieuwe vergezichten ontdekt.