Het album opent in die stijl en de nieuwsgierigheid bij mij wordt flink aangewakkerd, zeker wanneer na het gitaarintro de vaart er aardig in wordt gezet. Zanger Cornelius overtuigt meteen en laat horen dat hij over een flink bereik beschikt. Helder, krachtig en veelzijdig komt hij naar voren in een compositie die binnen de refreinen ook elementen van Ayreon bevat. Er wordt binnen de basis flink gevarieerd en aan het eind is er ruimte voor een leuk spel in ritme. Dat gevoel dat de muziek uit de boxen je hele lijf vult, komt tevens terug in Dawn part 1 en Dawn part 2. Bij elkaar word je ruim elf minuten om je oren geslagen met het beste dat progressieve muziek je mag en kan bieden. Vanuit stilte wordt er gewerkt naar krachtige passages en ligt er altijd een bepaalde prettige spanning in de melodie die ontlading vindt in de refreinen of in het strelende gitaarwerk dat aangevuld wordt met de tonen van een cello om vervolgens in een jazzy solo met dito drumritme je weer even door elkaar te schudden. Daarbij wordt er vooral in part 2 gebruik gemaakt van zo’n lekkere zware riff die Arjen Anthony Lucassen ook vaak gebruikt om het geluid net dat beetje extra gewicht mee te geven.
Thoughts Factory heeft al laten horen dat ze weten wat krachtige progmetal is en in The Burden doen ze dat ook nog eens in een lekker tempo waarbij gitaar en ritmesectie zorgen dat de vaart er flink in blijft. De rust keert dan weer terug in Frozen Planet dat instrumentaal toch een heel verhaal weet te vertellen. Progliefhebbers mogen hun hart hier even ophalen en zeker wanneer gitaar en keyboards de ruimte krijgen om je te verwennen met onregelmatige episodes die uiteindelijk ook uitmonden in een heerlijke gitaarsolo.
Van alle markten thuis horen we Thoughts Factory in Fire Away in een meer toegankelijke setting opereren. De basis wordt hier ook degelijk gezet door het toetsenspel van Sven en de straffe riffs van Markus Wittman, maar het is de zangmelodie die het geheel heel toegankelijk maakt. De slepende melodie in Nightfall lijkt daar haaks op te staan. Mooi wordt er gewerkt in de gevoelige sector naar een emotionele muziekreis die door een ingetogen karakter met zang en gitaar doet denken aan de schoonheid van Temple Of The Dog en daarna voortgezet wordt in The Shores Of Sand And Time waarin heel even een vlaag Damian Wilson voorbij komt in de zang en aantoont waar je Cornelius zou kunnen plaatsen als zanger.
Richting het einde mag Sven zijn keyboardspel mooi etaleren in een sfeervol Our Kingdom dat orkestraal en licht bombastisch is neergezet.
Met het titelnummer Elements wordt het album even prachtig afgerond. Piano en zang vormen hier een fraaie combinatie en de klassieke ondersteuning maakt het helemaal af; zeker wanneer aan het eind gitarist Markus nog eens zijn snaren gevoelig en overtuigend laat trillen. Elements kan beschouwd worden als een epiloog van een aantrekkelijk album met heerlijke progmuziek.
Een album dat zeker liefhebbers van Ayreon, Spock’s Beard of Borealis aan zou moeten spreken, want van voor naar achter is het gewoon genieten van de variëteit, de melodieën en het spel van Thoughts Factory dat doorspekt is met tal van progelementen die je aanspreken en zeker soms op het verkeerde been lijken te zetten.