Naar aanleiding van mijn recensie van het nieuwe album van Tom de Wit heb ik hem gevraagd naar de achtergronden van dit hele project. Het is een flinke lap tekst geworden maar soms is een verhaal gewoon niet korter. Er is dan ook geen woord uitgelaten. Dit is het verhaal van Tom over de lange weg naar dit fantastische album dat 4 december uit zal komen.
Hallo Tom,
Allereerst gefeliciteerd met dit unieke album.
Ik vind het erg goed en bijzonder.
Dankjewel Wouter! Blij dat het bevalt.
Op welk moment kwam je op het idee van dit concept?
Het idee voor dit album ontstond in 2017 toen ik voor de band Dreamwalkers Inc (die voort is gekomen uit TDW, maar die nu een op zichzelf staande band geworden is in 2020) materiaal aan het schrijven was voor een akoestische liveshow die we dat jaar speelden. We zouden een gig doen zonder drummer in een kapel van een monumentaal pand genaamd “de Mannenzaal” in Amersfoort. En ik wilde die show aangrijpen om iets unieks te doen dat we niet hadden gedaan bij eerdere optredens. Ik schreef 4 nieuwe muziekstukken die heel erg leunden op atmosfeer en beats met de titel Clockstop.
We speelden toen die show en wat we gedaan hadden was die 4 nummers gebruiken om de show een soort verhaal te geven en daar in stopten wij de nummers die we al hadden in een akoestische vorm. Dus op die manier kregen de luisteraars wel muziek die ze kenden, maar ook iets nieuws. Dat idee sprak mij enorm aan en het liefst zou ik dat bij elke gig doen, haha! De nieuwe nummers gingen over een persoon die een soort donkere dagboek segmenten voorlas waarin hij beschreef dat zijn lichaam er mee op hield. Ik had dit dus eigenlijk geschreven als fictief figuur… Maar goed, die show speelden we en het materiaal beviel het publiek heel goed. Daarna gingen wij met Dreamwalkers Inc door met het maken van nieuw materiaal en brachten wij in 2019 het album First Re-Draft uit. Al tijdens het produceren van die plaat, bleef er iets bij mij knagen aangaande dat “clockstop” materiaal. Alsof dat verhaal mij steeds terugriep. Dus af en toe luisterde ik ernaar en schreef ik wat zinnetjes op of schreef ik een stukje muziek maar verder niks. Tot we dus die plaat in 2019 af hadden en ik op een avond de muziek terug luisterde die ik tot dat moment gemaakt had voor dat Clockstop concept… Het was mij ineens duidelijk. Deze “persoon” waar het verhaal over ging, was ik zelf en niet een fictief personage… Dat was rond Mei 2019 en dat moment zette eigenlijk mijn hele plan en wereld op zijn kop. Want ineens was het duidelijk dat ik misschien naar de wereld toe maar eens eerlijk moest zijn…
Ik neem aan dat je er op een bepaald moment pas ook echt klaar voor was om hier mee in de openbaarheid te komen.
Kun je daar iets over vertellen?
Toen ik dus wist dat ik dit verhaal moest vertellen realiseerde ik mij inderdaad dat het ook wel een grote stap voor mij zou zijn. Het feit dat ik een stoma patiënt ben en zoveel in de ziekenhuizen heb meegemaakt als op deze plaat bezongen/geschreeuwd wordt, is natuurlijk niet iets wat je even vrolijk gaat vertellen aan mensen. En dat is dan niet eens zozeer vanwege de ‘shock value’ van dit verhaal, maar puur het feit dat een hoop mensen onderwerpen als de eigen sterfelijkheid, gezondheid, je lichamelijke beperkingen etc, liever niet hardop durven bespreken. Zelfs in onze geliefde metal scene worden zaken als de dood vooral verheerlijkt en gestileerd. Het wordt iets ‘cools of poëtisch’ gemaakt. Ik doe dat hier niet. Dit is gebeurt precies zoals je het hier hoort en hoe ik het ervaren heb door mijn eigen ogen, oren en lichaam. Ik denk dat het na 11 jaar tijd was om dat direct en letterlijk te verwoorden en te laten bestaan in de openbaarheid. Ik ben door alles wat er toen gebeurt is nu de persoon geworden die ik ben.
Bijvoorbeeld wil je er mensen mee inspireren?
Maar wat wel frappant is, is dat naar mate de plaat zich vorderde, ik ook in begon te zien dat dit verhaal meer kan betekenen voor anderen naast mijzelf. Daarop is ook het laatste nummer ‘A String of Repeats’ gebaseerd. Eigenlijk is het album tot Clockstop 4 een letterlijke vertelling van mijn ziekenhuis ervaringen en hoe ik dat heb doorgemaakt, maar dat nummer vind zich plaats in het heden (2019) en hoe ik terug kijk op alles wat er gebeurt is en hoe ik daar uit ben gekomen. Toen ik dat nummer af had gemaakt werd het mij duidelijk dat dit album ook een steunend effect kan hebben. Er zijn veel mensen die door dergelijke heftige ervaringen heen gaan en ik hoop dat als die mensen de plaat horen en de docu zien die erbij hoort, dat het hun wellicht inspireert om door te zetten en niet op te geven. Als ik mijzelf heb kunnen ontwikkelen tot wat ik nu ben dan geloof ik er echt in dat anderen dat ook kunnen.
Is het idee achter de video van “Death and Her Brother Greg” een beeld dat al langer in jouw hoofd spookte?
Nou, het idee voor de foto’s had ik wel heel helder voor ogen, maar de clip ontstond eigenlijk toevallig.
De foto’s waren al gepland en ik wist dat ik een fotoshoot wilde waarin ik er op deze manier op zou komen te staan. Ik zag dat beeld voor mij van mijzelf (bijna) naakt onder het bloed en gekoppeld aan die slangen voor mij en dat dat het concept van de plaat zou aanvullen. Ik wilde zoeken naar die grens van shock effect maar juist ook met een boodschap en een gevoel van herkenning. Zoals een fotograaf als Erwin Olaf dat ook goed kan. Ik schakelde toen Elly Hak in, de fotografe en ging met haar bij haar atelier op locatie in gesprek om te zien wat er mogelijk was. Daar maakte ze al eerder foto’s van mij die heel krachtig eruit waren gekomen, dus ik vertrouwde haar genoeg om voor dit album iets moois te maken.
Toen ik echter de locatie bezocht met haar samen (het oude klooster in Amersfoort waar wij het gefilmd hebben) werd het mij ineens duidelijk dat we een videoclip en die foto’s moesten combineren. Sowieso zijn het krachtige, donkere beelden die veel zeggen maar die ook open staan voor interpretatie. Ik vind hoe Elly dat idee heeft weten te vangen echt heel knap. Zonder haar inzicht had ik dat niet kunnen uitwerken. Tel daar vervolgens een filmploeg onder leiding van Eric en Helena Martens bij op die ervaring hebben met shockerende beelden brengen op een directe manier en dan heb je vanzelf een hele sterke combinatie van foto en video mensen. Ja, het concept was mijn idee en ja ik stond zowel te regisseren als te acteren die dagen, maar hun invloed is echt van onschatbare waarde geweest om het zo goed te krijgen als het nu geworden is.
Heel veel bands schrijven eerst de muziek en voegen daarna pas in een later stadium de tekstlijnen toe. 
Dat lijkt mij in dit geval lastiger. Of is dit wel zo gelopen?
Wat wil ik vertellen? En waarom? Als ik dat weet, dan komt de muziek vaak vrij snel omdat ik dan al in de juiste mindset zit. Ik ben er van overtuigd dat mijn onderbewustzijn zo vol muziek zit die ik al die jaren heb opgeslagen, dat als iemand zegt “schrijf even iets wat zo en zo klinkt” ik vrij snel die sfeer te pakken heb.
Voor dit album had ik natuurlijk al de 4 nummers van die ene show uit 2017, dus dat was een goed startpunt. Maar die 4 nummers waren slechts een leidraad. De rest er omheen moest ik nog gaan maken. De meeste nummers zijn geschreven in de periode van Mei 2019 tot November 2019 met twee uitzonderingen. Het nummer Sleepless Angels kwam namelijk voort uit een hele oude demo die ik heb gemaakt toen ik daadwerkelijk in het ziekenhuis lag in 2009. Geschreven op de afdeling MDL van een oud ziekenhuis in Amersfoort op een laptop die half uit elkaar viel, haha! Dat piano loopje en die beats zijn echt al 11 jaar oud. Toch klonken ze nog steeds fris en logisch voor dit album. En het hele heavy stuk na het intro van Clockstop 2 is geschreven in Maart van dit jaar omdat ik mij toen realiseerde dat het album geen enkele verdieping gaf over hoe ik mentaal in elkaar zit en hoe mijn hoog gevoeligheid invloed heeft op mijn perceptie en hoe ik als mens ben. Dus terwijl ik de plaat al aan het afronden was, ontstond er gewoon ‘even’ 9 minuten aan nieuwe muziek. Blijkt wel weer dat creativiteit voor mij vaak iets is dat komt als poepen. Wat ironisch is, want dat kan ik al ruim 11 jaar niet meer, haha!
Hoe lang heb je over het album gedaan?
Technisch gezien, als je dus de eerste versie van Sleepless Angels meerekent eigenlijk bijna 11 jaar. Maar dat zou niet helemaal correct zijn dus dan zou ik zeggen 3 jaar totaal vanaf 2017.
Rich Grey is co-producer bij dit album. Heeft hij buiten het masteren enige invloed gehad op het uiteindelijke resultaat?
Rich zijn invloed is van enorme waarde geweest! Ik heb Rich leren kennen tijdens de productie van het Dreamwalkers Inc live album ‘A Night at The Theatre’ en het bleek in dat process vorig jaar al dat we een enorm goede klik hadden zowel muzikaal (Door zijn fantasticshe werk met Aeon Zen en natuurlijk zijn baswerk bij Annihilator) als persoonlijk. Voelde een beetje alsof ik een verloren metal broertje had gevonden die ik al jaren kwijt was ofzo, haha! Dus toen ik bezig ging met dit album, wist ik dat ik hem er ook echt wel bij wou betrekken. Ik heb de plaat zelf geproduceerd en gemixt, maar heb in elk proces steeds Rich zijn feedback gevraagd. Het mooie is dat hij dat andersom voor zijn aankomende projecten ook doet. Dus we wisselen gewoon heel graag samen muziek uit omdat we elkaar daarmee ook inspireren. Rich gaf pointers en ideeën qua mix die ik in het album kon gebruiken en verbeteren, dus hij heeft niet alleen de mastering gedaan, maar is echt een heel belangrijk onderdeel van het mix en productieproces geweest. Ik durf te zeggen na dat ik meerdere albums heb uitgebracht, ik wel weet hoe ik een plaat moet mixen, maar door iemand als Rich word ik scherp gehouden en dat is heel fijn!
Zijn Rich en Fabio ook daadwerkelijk bij jou in de studio geweest voor de opnamen?
Hoe kwam je bij dit tweetal terecht?
Jammer genoeg niet, want dat was qua budget, afstand en natuurlijk corona onmogelijk om voor elkaar te krijgen. Rich en Fabio hebben allebei hun partijen in hun eigen studio opgenomen op mijn pre-productie versies en daarna via de magie van het internet dat mijn kant op gegooid. Daarna heb ik alles qua mix en productie bij elkaar gebracht.
Fabio’s verhaal is trouwens wel heel bijzonder, want in Juli van dit jaar had ik de hele plaat af… Behalve de drums. Alles stond er op maar de drums niet. En dat kwam omdat de drummers die ik vroeg of ze het wilden doen, allemaal steeds niet konden. En allemaal ook om legitieme redenen. Dus nadat ik 4 drummers had die allemaal zeiden dat ze niet konden in het tijdvak dat ik het nodig had, wilde ik eigenlijk de plaat programmeren en zo laten. We leven in een tijd dat er heel veel muziek met geprogrammeerde drums wordt uitgebracht, dus dat was op zich een optie geweest… Maar toen kwam Rich met de suggestie om Fabio eens te vragen omdat Fabio bij Annihilator al drumde en echt heel goed bezig was, maar ook omdat hij nieuwe dingen wilde proberen.
In Annihilator speelt Fabio natuurlijk al vette partijen, maar dan speelt hij toch vooral metal binnen de context van die sound. Toen hij mijn album hoorde was hij meteen enthousiast omdat hij allerlei nieuwe dingen mocht proberen op te nemen die hij nog niet eerder gedaan had.
En nu komt het aller bizarste feitje… Hij heeft dit gedaan in TWEE WEKEN. Ingestudeerd, uitgewerkt, opgenomen, ALLES. In TWEE FUCKING WEKEN. Hij stuurde nadat hij klaar was nog een berichtje met “sorry, dat ik door tijdgebrek niet meer kon doen.”… En ik was nu al belachelijk onder de indruk van wat hij hier neerzette! Dus ja, Fabio is gewoon een beest van een drummer en ik ga zeker in de toekomst weer met hem werken!
Er heeft een indrukwekkende lijst met gastmuzikanten aan het album mee gewerkt. Een aantal kennen wij wel van eerdere projecten, maar ook een aantal nieuwe namen. Hoe kwam dit tot stand?
Zoals het met TDW altijd gaat is er niet echt een duidelijke lijn hoe ik bij mensen uit kom. Ik schrijf mijn muziek altijd primair zo dat een nummer ‘af’ is en dan hou ik rekening met een stuk waar ik een solo of gastzang wil bijvoorbeeld. Dus dan schrijf ik een ‘leeg’ stuk muziek in een nummer en ga ik nadenken wie ik dan vind passen. Zo heb ik dat altijd gedaan, dus zo ging dat nu ook.
Ik heb sommige mensen gewoonweg benaderd via Facebook of andere socials en dan gevraagd “Hey, doe je mee?” maar sommigen anderen ben ik ook gewoonweg per ongeluk tegen gekomen op bijvoorbeeld Progpower of bij mijn werk met andere bands via het label. Ik hou ervan om mensen te ontmoeten en te leren kennen ook al ben ik van nature een introvert iemand. Ik sta altijd open voor mensen die mooie dingen doen, dus dan bouw je met de tijd een soort lijst op in je hoofd van met wie je zou willen werken en als dingen dan perfect uitkomen is dat het mooiste dat er is.
Dus de meeste mensen stuur ik OF een berichtje direct via de socials op goed geluk OF ik leer ze in real life kennen door hoe dingen soms gaan. Ik heb niet echt rock en roll verhalen daarbij… Of nou ja, misschien soort van eentje.
Ik was vorig jaar op Progpower Europe en op de laatste avond zaten wij bij het kasteel hotel waar zoiwel de gasten als veel bands verblijven. Het bier van het weekend moest op, dus er zat bij iedereen een gezellige hoeveelheid alcohol in en ik zat een beetje te relaxen met mijn vriendin en goede vrienden daar. Vervolgens kwamen toen de heren van de band Prehistoric Animals de ruimte in gelopen waar we zaten met daarbij dus gitarist Daniel Magdic. Die kwam erbij zitten en nam ook wat biertjes en we raakten aan de praat. Toen ik toch licht aangeschoten was, durfde ik Daniel eindelijk te vragen naar zijn tijd in Pain of Salvation en hoe hij bij had gedragen aan twee albums die mij enorm beïnvloed hebben. (de eerste twee dus) Hij was echt super lief en beantwoorde al mijn stomme fanboy vragen zonder enige weerstand of iets. Mijn vriendin plaagde mij later dat ze mij nog niet eerder zo had gezien omdat ik eigenlijk nooit starstruck ben, maar ja, deze gozer had gewoon meegewerkt aan iets belangrijks voor mij. Nou goed, die nacht ging nog lang door en de volgende ochtend troffen we elkaar katerig aan het ontbijt en moesten we er nog hard om lachen. Daarna durfde ik hem te vragen of ik hem misschien een keer een nummer mocht sturen en hij vond dat alleen maar leuk. Nu speelt hij op Sleepless Angels een geniale solo die ik zelf nooit had kunnen bedenken. Dus zo zie je maar lieve kinderen, beter zak je een keer goed door met muzikanten die je waardeert, want het kan mooie verhalen opleveren, haha!
Ten slotte: gaat dit project ook live uitgevoerd worden?
Voorlopig is het antwoord nee. Want het is echt een album en kunstproject op zich met de muziek en de documentaire bij elkaar. Maar ik sluit het tegelijkertijd ook niet helemaal uit. Er is nu geen liveband beschikbaar om dit mee te doen omdat we met Dreamwalkers Inc hele nieuwe originele muziek gaan maken. Die nieuwe Dreamwalkers Inc plaat zijn we al aan het schrijven en die komt waarschijnlijk in laat 2021/vroeg 2022.
Maar mocht er echt vraag zijn naar bijvoorbeeld een paar unieke shows voor dit album en ik vind het podium en de muzikanten om dat goed te doen, dan zou ik daar geen nee tegen zeggen. Ik sta daar best voor open, maar we moeten maar zien wat de toekomst ons brengt. Ik heb de afgelopen 11 jaar wel geleerd dat dat niet te voorspellen is en dat is juist het mooie eraan!
Dank je wel voor jouw tijd Tom!
Heel veel succes met het album!
*Alle foto’s door Elly Hak Fotografie
Artwork door Tom de Wit & Helena von T.