Ton Lebbink – Luchtkastelen

Heruitgaves komen niet zo vaak aan bod op deze site, maar voor Luchtkastelen van Ton Lebbink maken we graag een uitzondering. Dit album wordt algemeen beschouwd als een mijlpaal in de Nederlandstalige alternatieve muziek en postpunk. Voor de originele LP  uit 1981 betaal je veel geld, als je hem al kan vinden. Daarom besliste het Belgische label Walhalla Records om Luchtkastelen opnieuw uit te brengen op vinyl, met toestemming van Ton’s weduwe Christine Sonntag en de gebroeders Bolten. Met een extra track op het vinyl (Wat Een Klasse, een ode aan zijn geliefde voetbalclub Ajax) en een downloadcode voor nog vijf nooit eerder uitgebrachte versies van Lebbink-tracks. Deze heruitgave wordt voorgesteld op 6 oktober, dan is er in de Paradiso in Amsterdam een Ton Lebbink-avond.
 
Ton Lebbink overleed in 2017. Hij was een tijdlang de drummer van het Nederlandse kunstcollectief en newwaveband Mecano en tevens portier bij de wereldvermaarde concertvenues Melkweg en Paradiso. In de vroege jaren ‘80 van de vorige eeuw was hij één van de allereerste Nederlandse popdichters, beïnvloed door o.m. Linton Kwesi Johnson en John Cooper Clarke. Lebbink combineerde zijn absurdistische poëzie met synthwave en experimentele soundscapes.
Tijdens opnames van Mecano werd ook Luchtkastelen opgenomen, samen met zijn Mecano-collega’s Theo en Cor Bolten en Piet Koopman. De plaat werd uitgebracht in 1981 en Voebalknieën werd een culthit. Na Luchtkastelen maakte Ton Lebbink nog het album Hongerwinter met o.m. Thé Lau (lang vóór er sprake was van The Scene).
 
Het is bijzonder leuk om dit album nog eens in een maagdelijke versie op je platenspeler te kunnen leggen en ik vermoed dat heel wat oorspronkelijke kopers alleen al daarvoor het nieuwe vinyl zullen aanschaffen. Als je dit terughoort klinken een aantal tracks gedateerd. Dat kan ook moeilijk anders, na bijna 40 jaar. Maar de meeste zijn nog steeds grappig, boeiend en inspirerend. Vooral Kom Bij De Machine, Vol Gas en Voetbalknieën hebben nog niets van hun kracht verloren. Na Lebbink zijn er in Nederland maar weinig popdichters opgestaan die dit niveau haalden. Of het zou Thé Lau moeten zijn op zijn Platina Blues.
 
De niet eerder uitgebrachte tracks bij Luchtkastelen wisselen van niveau. De Laatste Dagen Van Het Jaar drijft op een mellow-jazzy synth-tapijt en past in hetzelfde concept als de tracks van Luchtkastelen. Dit had gewoon op het originele album moeten staan. The Eternal Second is niet Lebbink in het Engels, maar een ellenlange instrumentale track (liefst twaalf minuten). Voorts zijn er nog instrumentale versies van Voetbalknieën en Wat Een Klasse. Christine Sonntag zingt met vermoedelijk Lebbink als begeleider Advent.
 
Walhalla Records serveert hier een prima heruitgave die misschien zelfs een paar jonge muziekfans kan inspireren. Mogen we hopen dat ook Hongerwinter met dezelfde aanpak alsnog eerherstel krijgt?