Het noemen van de woorden ‘’Nu-Metal’’ tijdens een gesprek met menig verstokte old skool metalhead zal je reacties opleveren die gelijk zijn aan het noemen van bands als Ghost, Sabaton en Electric Callboy. Nu-Metal was mateloos populair in de jaren negentig, om daarna enorm uit de gratie te vallen. Vaak wordt het genoemd als genre, maar was het wel echt een genre? Ik durf dat in deze column te betwisten, net zoals Grunge wellicht geen genre was.
Toen als reactie op de gelikte sound en look van Glam Metal, midden jaren tachtig, begin jaren negentig populair werd ging dat als een schokgolf door de muziekindustrie. Waar de Glam Metal in eerste instantie de meest populaire vorm van heavy muziek was, met voorbeelden als Mötley Crüe, Hanoi Rocks, Ratt, Quiet Riot, Twisted Sister, Bon Jovi, Dokken, Poison, Skid Row, Cinderella en Warrant, ontstond een stroming die wars was van alles waar die bands voor stonden. De make-up, strakke, kleurige pakjes en uitbundige haardossen maakten plaats voor houthakkersbloesjes, ongeschoren koppies en vale spijkerbroeken. Onderwerpen als mooie meiden, feesten en seks maakten plaats voor diepere teksten over onzekerheden, angsten, verslavingen en suicidale gedachten. Waar Los Angeles met het zonnige klimaat de stad was waar het gebeurde, was dat voor deze nieuwe stroming het regenachtige Seattle.
Het geluid binnen die stroming was erg divers. Neem de Punk sound van Nirvana, de Sludge van Alice In Chains, de Alternative Metal van Soundgarden, of de Americana infused Hardrock van Pearl Jam. Dit alles gaat eigenlijk prima op voor nu metal.
Het jeugdige, urban karakter van Grunge en de onderwerpen die werden bezongen uit de Grunge, vonden een nieuw thuis in een meer metal geluid. Grunge werd heavier, wat resulteerde in de Alternative Metal scene die vooral op Amerikaanse universiteitsradio populair werd. Daar kwamen invloeden bij uit de Rap en Hip-Hop scene. En zo ontstond een scene die uiterlijk gekenmerkt wordt door cargobroeken, hoodies, Adidas trainingspakken, baseball petjes, tattoos en natuurlijk die coole kettingen aan je portemonnee. Muzikaal zijn de kenmerken wat minder hard te kaderen. Natuurlijk denkt men bij Nu-Metal al snel aan Rap-Metal, maar eigenlijk is dat een genre op zich. Die gedachte komt natuurlijk voort uit één van de meest succesvolle acts uit die tijd, Limp Bizkit, die inderdaad metal gitaren en raps verenigden.
Korn wordt in het algemeen als eerste Nu-Metal band gezien, hoewel Coal Chamber als eerste dat etiket opgeplakt kreeg. Die twee bands hebben downtuned riffs en een spooky geluid met elkaar gemeen. In die tijd sprak men dan ook wel eens over Spookycore. Als je echter kijkt naar andere acts uit die tijd, die ook Nu-Metal worden genoemd, klinken die heel anders. Het uiterst melodieuze Staind, het extreme Slipknot, progressieve Deftones en System Of A Down, het funky Sugar Ray, de Industrial Metal van Orgy, groovy Godsmack, gothic Evanescence, emo Taproot… Totaal anders klinkende bands. Bands die raps sterk vermengen met metal, zijn er eigenlijk niet zoveel, naast Limp Bizkit was er het Christelijke P.O.D. , het politieke Otep, one hit wonder Crazy Town en natuurlijk het enorm populaire Linkin Park.
Als je zo die opsomming leest, kun je niet anders dan bekennen dat het een scene was. Een mix van bands die in die tijd populair waren, samen op tour gingen en iets van een tijdgeest uit ademden in hun aankleding en attitude, eerder dan echt een muzikaal genre qua geluid.
Dit alles maakt me wat onzeker om te zeggen dat Nu-Metal echt een revival kent. Bands als Tallah en Tetrarch winnen aan populariteit en worden onder die noemer geschaard. Er zitten qua geluid zeker wel overeenkomsten tussen die twee bands en we horen invloeden terug van vooral Korn en een beetje Linkin Park. Maar als je dan luistert naar een andere ‘Nu-Metal revival’ band als Swollen Teeth dat meer met Slipknot heeft, een Blackgold die meer naar Limp Bizkit neigt, wordt weer duidelijk hoe groot die muzikale verschillen zijn. En zou Ghostemane, die doorgaans het etiket Trap Metal doorgaans krijgt, ook niet prima het Nu-Metal label kunnen krijgen? Of Deftones aanbidders Loathe?
Laten we begrijpen dat Nu-Metal niet heel veel zegt over het geluid van een band. Daarom moeten we als metal liefhebbers ook niet meteen een band links laten liggen als de pers ze beschrijft als Nu-Metal. Het kan zomaar zijn dat er een System Of A Down tussen zit en niet alleen Crazy Towns.
Foto’s: Lisanne Damen en Dave Van Hout