Wolverine – We willen wel helemaal tevreden zijn over het resultaat voordat we een nieuw album uitbrengen

Deze maand werd progminnend Nederland (en de rest van de wereld) verblijd met het nieuwe (en zesde) album van het Zweedse Wolverine. De band die aanvankelijk startte als een deathmetalband, heeft zijn stijl gewijzigd en met Machina Viva laat de band een eigen geluid horen. Het album start met The Bedlam Overture, een nummer van een kwartier, wat zelfs binnen het progressieve genre wel wat gewaagd is. Ik spreek over de band en het nieuwe album met oprichters Stefan Zell (zang) en Marcus Losbjer (drums) en met bassist Thomas Jansson.
Wolverine bestaat nu twintig jaar. Hebben jullie dit nog gevierd met de band?
Marcus: De tijd gaat snel. Maar, we hebben het niet gevierd, voor zover ik weet. Ik denk dat we dat dan maar moeten doen wanneer we 25 jaar bestaan J
Jullie startten als deathmetalband. Vrij snel verschoof het geluid richting de progressieve rock. Wat was eigenlijk de reden voor deze verandering?
Marcus: Eigenlijk was er geen specifieke reden voor. We hebben de verandering van stijl eigenlijk nooit in gesprekken laten vallen. Het evolueerde gewoon op die manier en we zijn nog altijd aan het veranderen en evolueren vandaag de dag.
Stefan: Ja, het kwam eigenlijk vanzelf en het verliep heel natuurlijk. Ik denk zelf dat het ook wel veel te maken heeft gehad met de muziek die we zelf toen luisterden. Het waren de dagen dat we muziek ontdekten (tenminste dat geldt voor mij zo) en nieuwe bands in het vizier kregen. Ik ben toen kennis gaan maken bij een groot aantal bands. Die ervaring heeft me toen wel gevormd tot de muzikant die ik vandaag de dag ben.
Bij veel bands zijn het de gitarist en de zanger die verantwoordelijk zijn voor de muziek van de band. In Wolverine zijn voornamelijk Marcus en Per (keyboards) hiervoor verantwoordelijk. Hoe gaat dat in zijn werk wanneer een drummer muziek componeert?
Marcus: Om voor mezelf te spreken. Ik speel een beetje piano en gitaar en daarnaast zing ik wel eens wat. Voor mij start het vaak met een groove of een melodie wanneer ik muziek  schrijf. Wanneer ik zo ongeveer een half nummer/idee heb bedacht, stuur ik het naar Per of naar iemand anders om te bekijken of zij nog nieuwe ideeën hebben voor het nummer. Soms komt daar weer wat acceptabel uit.
Stefan: Zelf bemoei ik me eigenlijk niet zo met de muziek, behalve misschien op Post Life in 2001. Ik ben niet zo goed in het spelen van instrumenten hoewel ik aanvankelijk wel de bassist van de band was tot 2001. Ik denk dat ik tot dat moment wel eens wat toevoegde aan nummers, maar nadat Thomas bij de band kwam ben ik eigenlijk gestopt met muziek schrijven. Ik focus met liever op de teksten en de zanglijnen. De jongens brengen me een stuk muziek en ik ga thuis gewoon de teksten en de melodieën voor mijzelf opschrijven. Voor ons werkt dat momenteel heel erg goed en eigenlijk doen we dat zo bij alle nummers. Soms komt Marcus met een nummer waarbij de teksten al zijn geschreven. Dit gebeurde bijvoorbeeld bij Sleepy Town  en Nemesis en nog wat andere nummers.
Jullie brachten het album Still uit in 2006. Het duurde vijf jaar voordat Communication Lost verscheen. En nu zit er alweer vijf jaar tussen dit laatste album en Machina Viva. Is er een bepaalde reden waarom jullie vijf jaar over een album doen?
Marcus: Ik denk dat het algemene leven in combinatie met ons verlangen om alleen goed werk af te leveren de belangrijkste reden is. Ik voel dat het beter is om iets uit te brengen waarvan we vinden dat het compleet is en dichtbij ons idee van perfectie dan dat we iets gaan uitbrengen om maar iets uit te brengen.
Stefan: Tussen Still en Communication Lost was er genoeg gaande binnen de band. Op een bepaald moment was ik zelfs even uit de band. Ook mijn broer Mikael besloot om op dat punt de band te verlaten. Voor mijzelf had het alles te maken met de geboorte van mijn dochter. Zij heeft een hartafwijking en moest toen geopereerd worden. Het was voor ons een heel zwaar jaar toen zij is geboren. Ik had gewoon de energie niet meer om me ook nog op de band te focussen. Maar…na de operatie ging zij snel vooruit en langzaam maar zeker vond ik mijn passie om in te band te spelen weer terug. Ook mijn broer besloot om weer muziek op te nemen met de band, maar na Communication Lost besloot hij toch definitief met de band te stoppen. Na het uitbrengen van Communication Lost zat ik midden in een scheiding, dus de periodes tussen de albums zijn aardig turbulent geweest. Ik hoop van harte dat we ons nu helemaal kunnen focussen op het schrijven van muziek en dat het niet weer vijf jaar gaat/moet duren voordat er een nieuw album verschijnt. Maar, zoals Marcus al zegt, we willen wel helemaal tevreden zijn over het resultaat voordat we een nieuw album uitbrengen. Dus als we daar vijf jaar voor nodig hebben, dan zal dat ook de tijd zijn die we ervoor uittrekken.
Thomas: We leven trouwens allemaal in andere steden. Dit maakt het natuurlijk ook wat moeilijker om elkaar regelmatig te ontmoeten bij repetities en samen te weken aan de muziek. Natuurlijk helpt het heen en weer sturen via het internet een heleboel, maar het bij lange na niet hetzelfde als daadwerkelijk bij elkaar zijn en spelen.
Communication Lost is goed ontvangen door de pers en het publiek. Hoe gaat het tot dusver met Machina Viva?

Marcus: Tot nog toe overtreft het onze verwachtingen. Ik had gedacht dat onze experimenten met elektronica sommigen tegen het hoofd zouden stoten. Elektronische drums en synthesizers kunnen als een rode lap op een stier werken. Zelf zie ik het als een uitbreiding van ons arsenaal om uiteindelijk te maken wat we willen.
Stefan: Ik had bedacht dat de reacties/reviews niet zo goed zouden zijn. Ik ben altijd band dat reviewers een album de tijd niet geven om te groeien. Ik ben gelukkig tot de conclusie gekomen dat ik het wel eens mis heb. De reacties zijn over het algemeen heel goed op een paar na. Maar ja, je kunt het nooit iedereen naar de zin maken.
Is het nieuwe album Machina Viva een natuurlijk vervolg op Communication Lost. Zijn er nog verschillen volgens jullie?
Marcus: Alles wat we doen gebeurt op een natuurlijk manier in een natuurlijk ontwikkeling. We hebben altijd gedaan wat we wilden doen. We maken in eerste instantie muziek voor onszelf en als anderen dat ook vinden is dat een bonus voor ons. Ik denk wel dat het grote verschil met Communication Lost ligt in de uitersten. We hebben meer contrast gebruikt tussen de rustige en de meer agressieve stukken, tussen het simpele en het complexe.
Het album start met The Overture Bedlam. Een nummer van 15 minuten. Is het niet gewaagd om met zo’n lang nummer een album te beginnen?
Marcus: Dat nummer zou op geen enkele andere plek op het album passen. Het moest gewoon de start zijn. Ik wilde eigenlijk ook dat juist dit lange nummer het album zou starten. Misschien moet je het gewoon zien als een statement tegen alles wat mainstream is. Zoiets van: “Kijk wij kunnen gewoon een nummer van 15 minuten aan het begin van een album zetten, wanneer wij dat willen”. Noem het vrijheid of een creatieve uiting.
Thomas: Dat is helemaal waar. Natuurlijk is The Bedlam Overture een lang nummer, maar het leidt de luisteraar op een mooie manier in de sfeer van het album. Het meer simplistische vervolg is een mooi contrast tussen deze grootmacht en de andere nummers.
Jullie speelden in 2013 voor het eerst in de USA op het Progpowerfestival.  Hoe hebben jullie dit ervaren. Is spelen in de USA anders dan spelen in Europa?
Marcus: Het was echt fantastisch. Zelfs met de ingekorte setlist in plaats van de volledige show. Mijn idee van het Amerikaanse publiek is dat ze erg “into it” zijn en heel erg geïnteresseerd.
Stefan: Spelen op het progpowerfestival was echt een droom die uitkwam voor me. Ik heb vanaf het begin van de band hier willen spelen. Spelen daar was echt een hoogtepunt. We hebben geweldige mensen ontmoet, waaronder onze sponsors voor het festival.
Thomas: Het was een geweldige ervaring op verschillende manieren. Ik ben vooral heel erg dankbaar voor de ontvangst die we kregen. We zijn niet zozeer een band die erg veel showeffecten heeft op het podium. Sommigen mensen beschouwen dat als zwak en er zijn mensen die het dan saai gaan vinden.  Maar op verschillende manieren krijgen we ontzettend veel energie van het publiek. Bij beide shows. Of er verschil is tussen spelen in Europa en de USA is een ‘tricky question’. Kan het zelfs beantwoord worden? Het hangt van een groot aantal aspecten af. In Atlanta was alles gewoon geweldig. Spelen op het progpowerfestival in Europa is gewoon weer anders. Het is wat kleinschaliger en meer intiem en dat zorgt er weer voor dat het spelen in Europa en de USA heel positief is, maar op een andere manier. Spelen voor mij in Europa is een geweldige ervaring door de prog-enthousiaste mensen die komen en er is weinig dat die intimiteit kan overtreffen. Maar terwijl ik dat nu heb gezegd moet ik nageven dat de akoestische set in Atlanta ook ontzettend geweldig was.
Ik neem aan dat ‘afscheid nemen’ en ‘verdriet’ belangrijke thema’s zijn in jullie nummers. Klopt dat?
Stefan: We zijn zeker een ‘gloomy’ band. Verdriet komt in verschillende gedaanten en vormen voor en heeft altijd al een belangrijk deel ingenomen in onze muziek. Het hoeft niet noodzakelijkerwijs te gaan over afscheid nemen hoewel het deze keer wel zeer aanwezig was in de teksten die ik heb aangeleverd. Dat komt door mijn scheiding, dat kan niet anders.
Wat betekent eigenlijk Machina Viva?
Thomas: Vertaald vanuit het Latijn betekent het ‘de levende machine’of ‘het plan van het leven’. Wat je er zelf uithaalt wanneer je de titel en de teksten gaat analyseren is heel persoonlijk volgens mij. Maar de titel en vooral de eerste twee nummers gaan over het conflict dat er is tussen de individuele mens en de moderne maatschappij. Ik ga er verder niet over discussiëren,  maar ik denk serieus dat we ons moeten afvragen wat er is gebeurd met de individuele mens in verhouding/relatie tot de eisen die de maatschappij aan ons stelt. Ik zie duidelijke kenmerken dat steeds meer mensen een soort ‘dehumanised’ worden, gedeeltelijk door de culturele impact en de focus op dingen buiten ons die eigenlijk geen waarde hebben. We kijken steeds minder naar en in onszelf. Misschien vraag je je wel eens af of er een soort intelligent plan is opgesteld (a living plan) die ervoor zorgt dat wij meer op machines gaan lijken voor welke reden dan ook. Wie ontwerpt onze ‘matrix’?
Het nummer Pile Of Ash is in twee verschillende versies opgenomen. Waarom twee versies?
Marcus: Ik heb altijd van artiesten gehouden die verschillende arrangementen gebruikten voor hun nummers. Verschillende remixen of versies. We waren een beetje onzeker hoe Pile Of Ash gespeeld moest worden op het album, welke instrumenten we moesten gaan gebruiken. Het was oorspronkelijk geschreven voor een piano maar we dachten dat het dan een beetje teveel zou gaan lijken op What Remains op Communication Lost en Trust op Cold Light Of Monday. Dus ik stelde voor om het te veranderen voor gitaar en terwijl we zo bezig waren met experimenteren met verschillende ideeën bleek een strijkarrangement ook goed te passen. Ik denk dat beide versies heel krachtig zijn.
Wolverine is een band met een eigen geluid. Maar er zijn ook overeenkomsten met andere bands. Waar liggen jullie invloeden?
Marcus: Mijn invloeden zijn nu eigenlijk hetzelfde als twintig jaar geleden. Ik ben opgegroeid met Kiss en de andere classicrock bands. Een sterke melodie is altijd het meest van invloed geweest of het nu van een Kiss-nummer of van een videospel kwam.
Stefan: Ik ben het eens met Marcus. Ik moet zeggen dat ik niet veel bands van deze tijd beluister. Ik ben een beetje gehecht aan de oude favorieten hoewel er soms ineens iets onverwachts zich aandient. Ik luister eigenlijk het minst naar progressieve metal. Ik ben toch meer van de classic rock en pop. Sterke melodieën zijn altijd al een belangrijk stuk geweest wat betreft mijn muzikale smaak.
Stefan was bassist op de eerste twee albums. Waarom is er gekozen voor een nieuwe bassist?
Stefan: Gewoon omdat ik niet zo goed ben in het spelen van de bas. Ik wilde mezelf meer richten op het zingen en de basgitaar was eigenlijk een soort sta-in-de-weg voor me. Toen ik daarachter kwam, dat was tijdens of vlak na de opnames voor The Window Purpose, besloten we op zoek te gaan naar een bassist. Thomas kwam al snel en hij paste perfect in het plaatje. Ik heb niet meer achterom gekeken vanaf toen en ik mis het spelen op de bas helemaal niet.
Wat zijn de plannen voor Wolverine?
Marcus: We zijn bezig om een tour te plannen. Dat is een normale vervolgstap in onze evolutie.
Stefan: Ik hoop echt van harte dat we veel shows gaan spelen dit keer. We hebben nog nooit een fatsoenlijke tour gedaan, behalve een aantal keer dat we met Anathema speelden in 2006. We moeten echt gaan spelen om de band naar een hoger niveau te tillen wat betreft een fanbase. Ik ben daarnaast ook weer helemaal in de mood om nieuwe muziek te gaan schrijven
Thomas:   Ik hoop echt dat we nog meer nieuwe muziek gaan opnemen die opgepikt wordt door een groot publiek. We zullen zien hoe alles zich ontvouwt.